Phóng to

Bệnh viện Từ Dũ luôn quá tải. Trong ảnh: các bà mẹ đưa con đi chích ngừa ở Bệnh viện Từ Dũ - Ảnh: N.C.T.

TT - Dự báo có thể sẽ có 1,5 triệu trẻ sinh ra trong năm 2008. Nói cụ thể hơn, sẽ có thêm một tỉnh kha khá lớn cỡ Thái Nguyên, Bắc Ninh... ra đời! Mức sinh đang tăng rất mạnh trở lại được đánh giá là do công tác tổ chức của ngành dân số rất chậm chạp!

Nghe đọc nội dung toàn bài:

Hôm 9-5, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã phải ký công điện khẩn gửi các địa phương, yêu cầu phải nhanh chóng bố trí cán bộ, thành lập chi cục dân số ở tỉnh, trung tâm dân số - kế hoạch hóa gia đình ở huyện. Đồng thời bàn giao nguyên trạng cơ sở vật chất của ngành dân số cũ cho sở y tế hoặc chi cục dân số trực thuộc sở y tế. Tất cả những công việc này phải xong trước 31-5-2008.

Sở dĩ có yêu cầu này là do sau khi Ủy ban Dân số - gia đình và trẻ em giải thể hồi tháng 8-2007, nhiều địa phương đã chia luôn cả cơ sở vật chất do Chương trình mục tiêu quốc gia về dân số đầu tư cho công tác dân số: có nơi đem ôtô đặc dụng sử dụng cho truyền thông dân số chia cho một sở, trụ sở chia cho cơ quan báo tỉnh, đến máy tính cũng chia. Thậm chí có địa phương Thủ tướng có công điện yêu cầu bàn giao nguyên trạng rồi nhưng vẫn tiếp tục đem trang thiết bị của ngành dân số chia tiếp. Cán bộ ngành dân số đã lo lắng khi "về nơi ở mới" lại chẳng có phương tiện làm việc.

Trao đổi với Tuổi Trẻ chiều 11-5, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Bá Thủy nói: "Tôi đang rất lo vì bốn tháng đầu năm các địa phương làm việc cầm chừng, các bà có "vỡ kế hoạch" thì cũng mang bầu rồi, có cố gắng cũng lo không kéo lại được. Nay có cố là cố cho... 2009!".

Theo ông Thủy, năm 2007 VN không đạt mục tiêu giảm sinh do Quốc hội đề ra. Năm 2008, 2009 thậm chí mức sinh còn tăng trở lại. Mới ba tháng đầu năm 2008, tỉ lệ sinh, tỉ lệ sinh con thứ ba tăng mạnh ở nhiều địa phương, có nơi ba tháng đầu năm sinh nhiều hơn cùng kỳ năm 2007 gần gấp đôi. Ngược lại, tỉ lệ chấp nhận thực hiện các biện pháp kế hoạch hóa gia đình giảm thấp chưa từng có trong những năm gần đây. Chiến dịch đưa dịch vụ sức khỏe sinh sản về vùng sâu vùng xa chỉ đạt 21% so với cùng kỳ năm 2007.

Trong cuộc gặp gần đây với báo giới, Thứ trưởng Nguyễn Bá Thủy bày tỏ sự lo ngại thật sự. Ông Thủy nói trước đây mỗi năm dân số VN tăng thêm một tỉnh nhỏ, còn năm nay sẽ tăng hẳn thêm một tỉnh kha khá! Có người ước tính sẽ có thêm 1,5 triệu trẻ ra đời trong năm nay.

Một phần lý do quan trọng là tổ chức ngành dân số sau khi giải thể đã rất chậm chạp khi thành lập lại. Tại T.Ư mãi giữa tháng 1-2008 mới thành lập Tổng cục Dân số, còn địa phương bây giờ đã là tháng năm mà nhiều nơi vẫn chưa xong, mất đứt... tám tháng tính từ ngày giải thể Ủy ban Dân số - gia đình và trẻ em! Mà tổ chức chưa xong thì lấy đâu ra người làm? Cán bộ làm công tác kế hoạch hóa cũng tâm tư: chả biết mình rồi có được tiếp tục ở đây làm việc hay không?

Tâm lý chờ đợi ở nhiều ngành khác đã đáng lo, ngành dân số còn lo hơn nữa vì nếu không nhanh, chín tháng sau lại có thêm trẻ em ra đời. Giả thử đúng năm nay sẽ có thêm 1,5 triệu trẻ mới sinh, sẽ kéo theo bao nhiêu yêu cầu về trường học, về cô nuôi dạy trẻ, về dịch vụ y tế và sau này là nhà ở, việc làm... Chưa kể những hệ lụy của một xã hội quá đông dân nhưng chưa đủ khả năng quản lý, chưa đủ những dịch vụ cần thiết để cung cấp cho con người.

Theo Thứ trưởng Nguyễn Bá Thủy, chậm nhất ngày 20-5 sẽ có năm đoàn kiểm tra liên ngành đi các địa phương xem tình hình thực hiện công điện của Thủ tướng, vì thực tế có những địa phương phớt lờ ngay cả khi đã nhận được công điện.

Phóng to Một ngày như mọi ngày ở Bệnh viện Từ Dũ, TP.HCM Ảnh: N.C.T. Theo báo cáo khẩn của Bộ Y tế gửi Chính phủ, số trẻ mới sinh trong quí 1-2008 đã tăng 18.000 bé so với cùng kỳ 2007 (tăng 7,2%). Có 39/64 tỉnh thành có mức sinh tăng mạnh, như TP.HCM tăng hơn 30%, Hà Nội tăng 27%, Sơn La tăng 40%, Sóc Trăng tăng 41%... Trong số này có 5.000 bé là con thứ ba, tăng 17% so với cùng kỳ năm 2007. Trong khi đó, số người chấp nhận thực hiện các biện pháp kế hoạch hóa gia đình giảm mạnh cả ở nhóm nam và nữ, cả ở nông thôn và thành thị. Đợt 1 chiến dịch cung cấp dịch vụ sức khỏe sinh sản, kế hoạch hóa gia đình về vùng sâu vùng xa, vùng đông dân đầu năm 2008 chỉ đạt 21% so với cùng kỳ 2007, mặc dù kinh phí cho công tác dân số đã cung cấp về tất cả các địa phương tương tự năm 2007.