Phóng to

Tuy vẫn mang cái vẻ ngoài lịch sự của nếp văn hóa công sở, những đối tượng này vẫn gây khổ sở, thậm chí khủng hoảng cho không ít người, nhất là những người mới vào làm việc hay những kẻ yếu đuối, thấp cổ bé họng.

Ngày tôi mới vào làm việc tại công ty đầu tiên, nhìn vẻ lọng cọng, ngơ ngác của tôi, chị Thủy - người được giao hướng dẫn công việc cho tôi thương tình mách nhỏ: "Em nên biết điều với mấy tụi nó (chỉ nhóm Thùy - supervisor trong phòng), nếu không sẽ khó làm việc với tụi nó lắm. Lúc chị mới vào đây đâu có ai nói cho biết nên bị tụi nó hành đủ thứ". Theo chị, tôi hiểu "biết điều" là phải có một chầu chào phòng, chủ yếu để ra mắt nhóm "bà Thủy" cùng đám lính lắc, vây cánh của bà ta.

Từ ngoài quê vô, tôi chỉ có ít tiền thủ thân, đợi tháng lương đầu tiên mới khao mọi người được. Thế là trong suốt tháng đầu tiên ấy, tôi làm gì cũng bị "bà Thủy" phê bình, nhiều lúc bà ta cạnh khóe chuyện tôi là "lính mới", lại nhỏ nhất phòng mà không "biết điều", vô làm lâu rồi mà không nói năng gì cả (?).

Đám tay chân của bà ta còn trắng trợn gợi ý cho tôi quán ăn nào mà những người vô trước tôi thường dắt mọi người đến khao, rồi tiệm karaoke nào lý tưởng để sau bữa ăn sẽ đưa mọi người đến. Lương thử việc tháng đầu của tôi chỉ có triệu rưỡi, nhưng tôi đã phải chi một nửa để đãi mọi người và nhất là để làm đẹp lòng "bà chị" - người trực tiếp đánh giá quá trình thử việc của tôi. Nhiều người cho biết tôi không phải là "nạn nhân" đầu tiên, "lệ" của phòng là vậy!

Là sinh viên mới ra trường, Khanh xin vào thực tập tại một công ty nọ. Sếp Khanh nổi tiếng là... hắc ám và rất hay... nhận hối lộ, dù có khi chẳng đáng gì. Biết Khanh đang ở vào thế kẹt nên bà sếp hành hạ nó đủ kiểu, làm thế nào cũng không vừa ý bà. Đã vậy hơi tí là Khanh bị dọa cho nghỉ, Khanh đã khóc không biết bao nhiều lần vì tủi thân.

Cho đến khi có người chỉ cho nó cách tạo thiện cảm với sếp. Khanh bắt đầu để dành tiền mua quà biếu sếp, khi là hộp sữa ngoại gửi cho em bé của sếp, khi là hộp mỹ phẩm hàng hiệu kèm với lời khen nịnh "loại này mới hợp với da của sếp!", có lúc là cặp vé xem ca nhạc cho... vợ chồng sếp thư giãn. Tình hình dần ổn trở lại, Khanh không còn bị sếp dằn hắt, nặng nhẹ như trước nữa.

Bị "ma cũ" hành hạ mà vẫn kiên trì chịu đựng như tôi hay có đủ khả năng để khắc phục như bạn tôi để trụ lại chỗ làm vẫn là may. Trường hợp của My, cô em chú bác của tôi mới thật đáng tiếc. Một lần, tại một công ty mới, My được bố trí làm cùng nhóm vơi cô bạn cùng tuổi. Loại hình teamwork (làm việc theo nhóm) đòi hỏi tinh thần đồng đội, nhưng cô bạn đồng nghiệp vô trước cứ chơi trội, tìm cách qua mặt My để lập công với sếp.

Ỷ mình là ma cũ, My vô sau phải chịu "dưới cơ" nên cô ta cứ lên mặt, tỏ thái độ bất hợp tác với My. Chưa hiểu rõ công việc nên My cố nhẫn nhịn chịu đựng nhưng cô ta cứ "giấu nghề", chơi xấu làm My liên tục gặp sự cố. Sếp My không hiểu còn hay phê bình làm My rất nản. Không có cơ hội giãi bày với sếp vì sếp chỉ tin tưởng cô nhân viên cũ, cuối cùng My xin nghỉ.

Nạn "ma cũ" nơi công sở thường xảy ra ngấm ngấm chứ không ồn ào, lộ liễu nhưng lại ảnh hưởng không nhỏ đến công việc lẫn tinh thần khiến nạn nhân căng thẳng, thậm chí strees. Nhiều người cho rằng tình trạng này ở nơi làm việc nào cũng có, chỉ khác ở mức độ ít nhiều mà thôi, nhưng không lẽ cứ không chịu được là nghỉ việc? Tình hình có cải thiện hay không tùy thuộc vào khả năng đối phó của nạn nhân, đòi hỏi các cư xử thật khôn khéo bản lĩnh.

Cách tốt nhất là thẳng thắn vạch trần những hoạt động "đen". Nếu không thể, thì trình bày với sếp để có cách giải quyết thỏa đáng hơn. Nhưng nhất định là không tỏ ra thỏa hiệp với cách hành xử ấy, vì nếu không dũng cảm đưa những việc ấy ra ánh sáng, việc này sẽ lặp đi lặp lại với những nạn nhân xấu số khác.