Phóng to

Việc lựa chọn ông Medvedev của ông Putin được coi là một giải pháp an toàn - Ảnh: IHT

Tuyên bố trên đã xóa bớt phần nào những bí ẩn quanh việc ông Putin sẽ tiếp tục nắm quyền thế nào sau cuộc bầu cử tổng thống tháng ba năm tới (báo chí Nga đưa tin ông Putin sẽ kết thúc nhiệm kỳ vào tháng năm).

Là người trung thành với ông Putin suốt 17 năm kể từ khi ở Saint Petersburg, tuyên bố của ông Medvedev có thể hiểu là "phát biểu ngầm" của ông Putin.

Động thái này đồng thời báo hiệu cho cuộc thay đổi cấu trúc chính quyền lớn của Nga sắp tới. Theo tờ International Herald Tribune, chính quyền Nga - hiện vẫn theo mô hình tổng thống mạnh với thủ tướng chỉ là người giúp việc - có thể đổi theo hướng ngược lại cho giống mô hình của Đức và Ý với vai trò lớn hơn cho người đứng đầu chính phủ.

Quốc hội dưới thời ông Boris Yeltsin từng ra dự luật yêu cầu các bộ quan trọng phải báo cáo trực tiếp cho tổng thống thay vì thủ tướng. Giờ việc thay đổi ngược lại khá đơn giản vì chỉ cần một dự luật của quốc hội được tổng thống phê chuẩn là được.

Ngoài ra, việc chuyển quyền nắm quân đội hoặc cơ quan an ninh cho thủ tướng cũng là điều hoàn toàn khả thi. Hồi năm 1996, chính tổng thống Yeltsin khi đi phẫu thuật tim đã chuyển giao quyền nắm quân đội và mã vũ khí hạt nhân cho thủ tướng Chernomyrdin.

Bà Olga Kryshtanovskaya, thuộc Học viện Khoa học Nga, nhận định: "Khi đó vai trò của thủ tướng sẽ tăng lên trong khi vai trò tổng thống sẽ mang tính hình thức hơn".

Việc Đảng Nước Nga thống nhất của ông Putin đang nắm 2/3 số ghế sau chiến thắng tại Duma vừa rồi cho ông khả năng có thể tiến hành luận tội tổng thống bất cứ lúc nào - một vũ khí để gây ảnh hưởng với người kế nhiệm. Ngoài ra, phe đa số này cũng có thể tiến hành những thay đổi hiến pháp cần thiết nếu cần tăng cường quyền lực cho thủ tướng.

Với việc được ông Putin lên tiếng ủng hộ, Phó thủ tướng Medvedev hiện đang là ứng viên sáng giá nhất trong cuộc chạy đua vào điện Kremli trong tháng ba tới và được giới quan sát đánh giá là cách làm dịu đi những cuộc tranh giành vai trò kế vị giữa các phe cánh.

Hiện cuộc đấu nội bộ giữa các phe phái quanh việc kế nhiệm ông Putin đã gay gắt tới mức có thể gây bất ổn. Nhà phân tích Andrei Ryabov của tạp chí Kinh tế toàn cầu và các vấn đề quốc tế của Nga còn cho rằng "ông Medvedev được lựa chọn vì hòa hợp được với hầu hết mọi người trong bộ máy quyền lực và không thuộc nhóm cựu sĩ quan an ninh theo đường lối diều hâu".

Tuy vậy, hiện các chuyên gia vẫn để ngỏ khả năng ông Medvedev hoàn tất nhiệm kỳ của mình. Theo Bloomberg, một kịch bản được nhiều chuyên gia nghĩ đến hiện nay là ông Medvedev có thể từ chức trước khi nhiệm kỳ tổng thống kết thúc để mở đường cho ông Putin lên nắm quyền mà không cần thay đổi hiến pháp.

Sergei Markov - viện trưởng Viện Nghiên cứu chính trị Matxcơva - cho rằng khả năng này hoàn toàn có thể xảy ra vì "Medvedev tuyệt đối trung thành với Putin". Ngoài ra, trong trường hợp có biến cố, nước Nga cũng có thể tiến hành bầu cử trước thời hạn để ông Putin trở lại nắm quyền.

Ẩn số Putin! Times: "Tổng thống Putin sẽ sớm trở lại" Sóng ngầm trong phủ tổng thống Nga