01/05/2005 15:34 GMT+7

Lịch sử thành phố bằng ảnh

TRẦN ĐỨC TÀI
TRẦN ĐỨC TÀI

TTCN - Những bức ảnh tham dự cuộc thi “Khoảnh khắc 30 năm” của báo Tuổi Trẻ chưa hẳn là những tác phẩm ảnh báo chí đều tay, không phải bức ảnh nào cũng đậm chất thông tin và sự kiện.

7diwAf4S.jpgPhóng to
Giải khuyến khích: Phố mới Nhiêu Lộc (chụp năm 2003) của tác giả Lê Quang Nhật
TTCN - Những bức ảnh tham dự cuộc thi “Khoảnh khắc 30 năm” của báo Tuổi Trẻ chưa hẳn là những tác phẩm ảnh báo chí đều tay, không phải bức ảnh nào cũng đậm chất thông tin và sự kiện.

Nhưng kết hợp lại như một chuỗi hồi ức ngổn ngang, như một dòng ý thức bay nhảy theo từng mảnh kỷ niệm tình cờ, những khoảnh khắc ấy lại bàng bạc một niềm hi vọng về tương lai…

Gần 800 bức ảnh tham dự cuộc thi là gần 800 dấu ấn thời gian đã được gìn giữ. Lần lượt xem hết số ảnh đó, ta có cảm giác như đang chìm đắm trong một bộ phim quay chậm phát chiếu từ một chiều rất sâu của tâm thức. Những trường đoạn phim không theo một trình tự logic hay thời gian nào. Những hình ảnh chợt hiện, lúc thì đầy hoài niệm qua những khuôn hình trắng đen, lúc thì rực rỡ sắc màu như một giấc mơ, lúc rời rạc những mảnh vụn ký ức, lúc lại liên tục như một kỷ niệm khó quên.

Bộ phim ấy lại buộc ta phải giật mình chợt nhớ: mới đó mà đã 30 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất Tổ quốc. Và đặt trong hệ qui chiếu lịch sử, 30 năm hình như cũng chỉ là một khoảnh khắc phù du như mộng hợp thành từ những hình ảnh thách thức mọi biến đổi của thời gian và của ký ức.

Hya7b5XN.jpgPhóng to
Góp tay xoa dịu nỗi đau da cam trong “Đêm trắng” (ngày 19-8-2004) của tác giả Sơn Huỳnh
Hình ảnh Sài Gòn những năm đầu sau 30-4-1975 của tác giả Thu An với cô công an giao thông cầm gậy chỉ đường giữa bùng binh chợ Bến Thành thời ấy không hề có một tấm panô đèn màu nhấp nháy hay màn hình projector cực lớn chính là một trong những bằng chứng cụ thể của sự phát triển. Cũng trong bộ ảnh tư liệu quí của Thu An, hình ảnh bàn tay vàng ngành dệt đầu tiên Trần Thị Bé Bảy, ngày đầu của lực lượng thanh niên xung phong, người mẹ tiễn con gái lên đường nhập ngũ… gieo trong lòng ta không ít bồi hồi. Có bao nhiêu người hôm nay, kể cả thế hệ chúng ta và lớp trẻ sinh sau 1975, còn nhớ hay biết đến cái tên Trần Thị Bé Bảy nhỉ? Những khuôn hình ấy nhắc ta phải nhớ đến cái giá phải trả cho những thành tựu của Sài Gòn hôm nay, sau 30 năm.

Quá khứ và hiện tại cứ trộn lẫn, ràng buộc nhau trong bộ phim không có bố cục đang trình chiếu đằng sau đôi mắt. Hiện tại gợi nhớ quá khứ. Quá khứ minh chứng hiện tại. Bộ ảnh chân dung thượng tướng Trần Văn Trà của tác giả Duy Anh đẩy thời gian lùi lại 30 năm khi Sài Gòn ngay sau ngày 30-4-1975 được điều hành bởi Ủy ban Quân quản mà tướng Trà là người lãnh đạo.

Phóng sự ảnh của tác giả Vũ Hải Sơn về ca sinh đầu tiên bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo tại Bệnh viện Từ Dũ lại kéo thời gian tiệm cận tương lai. Những thành tựu y học và công nghệ tiên tiến như thế sẽ là bệ phóng cho những thế hệ công dân Sài Gòn còn nằm nôi hay chưa ra đời. Nụ cười sảng khoái của một nữ thanh niên tình nguyện mang màu áo xanh, một khoảnh khắc đầy chất trẻ trong bức ảnh chụp năm 2005 của tác giả Ngọc Tuấn lại là một bước tiếp nối truyền thống của thanh niên xung phong 30 năm trước.

Chuỗi thời gian 30 năm đã đảo lộn một cách lạ lùng qua những bức ảnh bày dài hàng hàng lớp lớp trên chiếc bàn cỡ đại trong phòng chấm ảnh ở tòa soạn mới của báo Tuổi Trẻ. Bên cạnh nụ cười Võ Văn Kiệt là nét trầm tư Trịnh Công Sơn, chen giữa cái vẫy tay chào nhân dân Sài Gòn của tổng thống Pháp Mitterand và đôi tay không bàn tay của một nạn nhân chất da cam đang vẽ tranh cổ động đòi công lý là hình ảnh những đường phố rợp cờ hoa đón mừng SEA Games 22. Những hình ảnh chồng lấp ngẫu nhiên ấy đã khắc họa rõ nét Sài Gòn - một thành phố đầy sức bật, đầy năng động, đầy sáng tạo nhưng cũng đầy cảm thông, đầy tình người và đầy lòng trân trọng lịch sử. Không có những tố chất đó thì Sài Gòn không thể thay đổi như ngày hôm nay.

Sài Gòn rồi sẽ phát triển tới đâu sau 30 năm nữa nhỉ? Câu hỏi đó rồi cũng sẽ được trả lời nếu như những hình ảnh hiện tại được ống kính của nhà nhiếp ảnh gìn giữ. Lịch sử sẽ được khai sinh ngay trong từng khoảnh khắc của hôm nay.

Giải nhất:

Bộ ảnh phóng sự (6 ảnh) Ca sinh con đầu tiên bằng phương pháp thụ tinh nhân tạo tại bệnh viện phụ sản Từ Dũ (tháng 4-1998) của tác giả Vũ Hải Sơn.

pGlCZUSo.jpgPhóng to dt2CSz4w.jpg
Sản phụ Trần Thị Dung được gây tê bằng phương pháp châm cứu tủy sống trước khi tiến hành phẫu thuật

Bé sơ sinh ra đời trong niềm vui của mọi người chứng kiến

4YYE46PK.jpgPhóng to I1z2T834.jpg

Bé sơ sinh ra đời trong niềm vui của mọi người chứng kiến

BS Nguyễn Thị Ngọc Phượng và các cộng sự chúc mừng gia đình chị Trần Thị Dung sau thành công của ca phẫu thuật

Giải nhì:

XIbNR2hW.jpgPhóng to
Thượng tướng Trần Văn Trà, chủ tịch Ủy ban quân quản TP.HCM sau ngày 30-4-1975, về thăm vùng căn cứ cũ ở Ấp Bắc, Cai Lậy, Tiền Giang (tháng 11-1988), nơi ông từng sống và chiến đấu thời chống Mỹ; gặp gỡ các đồng chí, đồng đội năm xưa; thắp hương mộ các chiến sĩ hi sinh trong chiến thắng Ấp Bắc
SN7CHzVC.jpgPhóng to LKUVMeCE.jpg

Giải ba:

dcaWEr8c.jpgPhóng to
Gương mặt Mùa hè xanh 2004 - tác giả: Ngọc Tuấn

Giải khuyến khích:

x8288TjQ.jpgPhóng to gzKWT4rp.jpg

Cổ động SEA Games 22- Tác giả Nguyễn Trần Hùng

P8wGSeBP.jpgPhóng to sTGLXIhf.jpg

Cổ động SEA Games 22

Chủ tịch Hội đồng bộ trưởng Phạm Văn Đồng trò chuyện với bàn tay vàng Trần Thị Bé Bảy (trong bộ ảnh của tác giả Thu An)

TRẦN ĐỨC TÀI
Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên