Theo phong tục tập quán, rằm tháng giêng - lễ thượng nguyên - được xem là ngày đi lễ chùa tốt nhất trong năm. Đi lễ chùa đã trở thành nét đẹp, nhu cầu không thể thiếu trong đời sống tinh thần của nhiều người.

Tuy nhiên, vẫn còn không ít dịch vụ, tệ nạn không lành mạnh... ăn theo mùa lễ hội.

Phóng to

Dù chưa đến rằm, giữa trưa nắng chói chang vẫn có hàng đoàn người kéo nhau về cúng lễ tại chùa Bà, Bình Dương (ảnh chụp ngày 12 tháng giêng âm lịch) - Ảnh: Võ Hương

Để cái tâm được an lành

Chùa Bà (Bình Dương), trưa 12 tháng giêng âm lịch nắng rát nhưng hàng ngàn người vẫn đổ xô về cúng Bà. Các loại ôtô lớn nhỏ đậu kín hai bên đường mang biển số đủ các tỉnh, thành: An Giang, Sóc Trăng, Lâm Đồng, Hà Nội, Đà Nẵng, Đồng Nai, TP.HCM... Nhiều người chen nhau mang lễ vật vào chính điện. Người tay xách nách mang hoa quả, nhang đèn. Người mua theo hàng bó cành bông vàng tượng trưng hoa lá bồ đề. Người mang cả xấp phong bao tiền để cúng đều các cửa và đi làm phước cho người nghèo...

Anh Thế - một công chức ở TP.HCM - cùng ba người khác quần áo chỉnh tề đi hẳn một ôtô lên làm lễ thả chim phóng sinh, dâng hoa và tiền cúng chùa dâng Thiên Hậu Thánh Mẫu. Một anh vui vẻ cho biết mình lên đây chỉ để dự lễ hội rước Bà nhằm “thỉnh chút lộc” nhưng chưa đến ngày nên chỉ cúng cầu an, xin cho công việc vẹn toàn.

Trước đó, từ mồng 8 tháng giêng, nhiều tiểu thương tại một số chợ TP.HCM bàn tính trước rằm đi thăm hầu hết các chùa trong TP.HCM, hành hương về các chùa xa như chùa Bà (Thủ Dầu Một, Bình Dương), chùa Bà Chúa Xứ (Châu Đốc, An Giang), chùa Bà Đen (ở núi Bà Đen, Tây Ninh), thiền viện Trúc Lâm (Đà Lạt). Nhiều nhóm chị em ngoài việc hành hương còn tổ chức đi làm từ thiện ở nhiều điểm ngoài các chùa.

Chùa Vĩnh Nghiêm, quận 3; Xá Lợi, quận 1; chùa Bà Thiên Hậu Miếu, quận 5; Phật cô đơn, Bình Chánh (TP.HCM) những ngày trước rằm luôn đông khách thập phương. Hàng trăm người lũ lượt kéo về thắp nhang cầu trời phật độ trì làm ăn phát đạt, con cái thuận hòa, gia đình an khang, sức khỏe vẹn toàn.

Cô Tư, một phật tử lâu năm, tâm sự: “Chúng tôi mỗi ngày đều cúng cầu cho gia đình, người thân, bè bạn và những người khốn khó, thân cô thế cô, người đau ốm bệnh tật không nơi nương tựa được khỏe mạnh”. Chỉ cần ngồi ở sân chùa một giờ là tôi thấy rất bình an, nhẹ nhõm. Chị Khía, người An Giang, thuê xe đưa cả gia đình 12 người đến vía Bà ở chùa Bà thờ Thiên Hậu Thánh Mẫu (Thủ Dầu Một, Bình Dương), cho biết gia đình mình đi chùa chỉ để cái tâm được an lành, giải hạn trong năm.

Cầu lộc, cầu phước, tích đức...

Phóng to

Chen chúc tế lễ Ngọc hoàng tại chùa Phước Hải (TP.HCM) - Ảnh: Võ Hương

Nếu chùa Bà (Bình Dương) ngày 12-14 tháng giêng âm lịch xe cộ kéo về nườm nượp thì tại lễ vía bà Linh Sơn Thánh Mẫu ở núi Bà Đen (Tây Ninh) ngày 13 âm lịch cũng đông không kém. Hàng chục xe ca lớn, nhỏ từ các tỉnh kéo về khu vực này. Hàng trăm người hành hương từ các nơi về, rất nhiều bà lớn tuổi kiên trì leo các bậc cấp lên chùa Hang, chùa Ba Cô của núi Bà Đen. Thím Hai Son và bác Năm (Q.8, TP.HCM) cho biết mình bị huyết áp cao nhưng đi chậm, “tôi tuổi cao cũng không cố sống làm gì nhưng lo cho lũ nhỏ, muốn cầu an cho tụi nó”. Gia đình chú Ba - người Hoa ở miệt Cái Răng (Cần Thơ) - mong mãi chưa có cháu bế bồng cũng đến khấn Thiên Hậu xin cho con trai, con dâu sinh con trong năm tới được mẹ tròn con vuông.

Không như những người lớn tuổi, các bạn trẻ làm nghề kinh doanh nhanh nhảu lên các chuyến cáp treo vào lễ vía Linh Sơn Thánh Mẫu ngay để xin hay mượn chút “tiền lộc”, còn gọi là “tiền vốn” làm ăn. “Vốn” bà cho lộc là tiền xu 200 đồng được bỏ trong bao lì xì như chùa Bà ở Bình Dương.

Một số chùa như chùa Phước Hải thì cho muối, cho gạo, gói trà nhỏ xíu về uống lấy lộc. Tại chùa Phước Hải, hai bên lối đi trước bệ thờ, nhà chùa để sẵn bàn và giấy bút ghi tên họ của người cầu an, sau đó thu tiền và viết tên lên sớ. Theo lịch của chùa, cứ thế đến ngày những người có tên trong danh sách sẽ được nhà chùa cúng cầu an. Còn tại chùa Bà Bình Dương, lượng người đến đặt phí cầu an cao hơn rất nhiều vì người lễ chùa lên đến hàng chục ngàn. Tại cửa cầu an và cửa cho “mượn vốn” của chùa đều có đông người chen nhau đăng ký.

Ghi nhận của chúng tôi cho thấy ai đến lễ chùa sau khi thắp nhang cũng bỏ chút quà nhỏ vào thùng công đức. Ngoài ra, bà con còn thả chim, rùa, cá để phóng sinh mong gặp điều lành. Chị Phương (Q.6, TP.HCM) còn thuê xe ẵm theo đứa con mới sinh chưa đầy tháng của mình đến chùa cầu an và làm phước.

Hầu hết các chùa đều có thùng đựng tiền công quả. Riêng khu vực các chùa khu di tích núi Bà Đen chỗ nào cũng có thùng và khay đựng tiền công quả. Có hàng mấy chục khay đựng tiền để ở tất cả các trang thờ, kể cả nơi xin xăm và nơi giải xăm, đặc biệt có rất nhiều khay không có nắp. Ông Thanh Tùng, kinh doanh vật liệu xây dựng ở Q.Tân Bình (TP.HCM), đổi ra hàng xấp tiền 10.000-20.000 đồng chịu khó đi bỏ vào tất cả các khay để cúng. Ông cho biết đã từng góp hàng triệu đồng xây dựng một số chùa. Ông nói: “Gia đình tôi tích đức ở chùa vào tháng giêng cho con cháu, sắp tới sẽ đi đến các trại trẻ mồ côi, trung tâm người khuyết tật làm phước và góp chút quà bánh cho người lang thang cơ nhỡ”.

—————