Các bé đoạt giải đêm chung kết Biệt tài tí hon - Ảnh: tư liệu

Xem qua chương trình dành cho các thí sinh nhỏ tuổi, gần đây, khán giả hẳn chưa quên hình ảnh cậu bé được đặt cho biệt danh "thánh nói", M. K. trong đêm chung kết Biệt tài tí hon (VTV3). M.K đã không đoạt giải cao, chịu thua trước các màn trình diễn múa, hát, tạp kỹ  rất mang tính giải trí. 

Khi công bố kết quả, bé khóc ngay, được hỏi, bé trả lời giám khảo trong nước mắt giàn giụa: "Con thấy các bạn đều xứng đáng, nhưng con nghĩ con được vào vòng trong rồi". 

Với một cậu bé mới 4 tuổi, câu trả lời chứng tỏ sự thông minh. Nhiều người xem thì cảm thấy chạnh lòng, bởi khác hẳn sự vui vẻ, hồn nhiên thấy trước đây từ bé. Mà chẳng  riêng M.K., các bé còn lại khi biết không đoạt giải cao đều khóc.

Tôn vinh quá đà và 'mếu máo' đến thương

Sinh ra để tỏa sáng (VTV3) là chương trình đang được phát sóng những tập đầu tiên, chọn các em nhỏ được giới thiệu là giỏi về nghệ thuật làm huấn luyện viên cho các nghệ sỹ người lớn các bộ môn không thuộc sở trường.

Tuy nhiên gameshow này chưa thuyết phục khán giả nhiều bởi có những em nhỏ trình diễn còn chưa giỏi nói chi đến vai trò làm huấn luyện viên.

Dẫu biết chỉ là cuộc thi mang tính giải trí trên truyền hình, nhưng cách "tôn vinh", xưng danh như thế có thể ảnh hưởng đến tâm lý trẻ. Bởi các em đều được giới thiệu, khen ngợi như những người nổi bật, tài năng đặc biệt...

Thần tượng tương lai (HTV7) đang phát sóng tối thứ bảy hàng tuần, cứ mỗi tập kết thúc, khán giả lại chứng kiến những giọt nước mắt của các thí sinh nhí.

Các em được khen nhiều quá, rồi qua sự chọn lọc lại bị loại nên không khỏi buồn, hụt hẫng. Điều đáng nói, dường như giọt nước mắt của trẻ là "chiêu thức" của người làm chương trình.

'Chiêu thức' này thể hiện qua cách công bố kết quả như cố ý gây cảm giác căng thẳng cho thí sinh, khi MC nhấn nhá, kéo dài thời gian để gây hiệu ứng hồi hộp, bất ngờ, gay cấn.

Tội cho các cháu trưng ra khuôn mặt mếu máo, căng như dây đàn chờ đợi. Trên truyền hình, đoạn phim được quay chậm, thể hiện cận cảnh để thấy rõ biểu cảm của thí sinh nhí, phụ huynh, giám khảo...

Dù biết truyền hình thực tế, gameshow thì không hiếm cách thức lấy nước mắt khán giả như thế, nhưng với những đứa trẻ, cách này thật bất nhẫn bởi những hình ảnh này sau đó có thể khiến trẻ khó xử với bạn bè...

Không biết các bé đã hiểu hết những gì đang diễn ra quanh mình? - Ảnh: tư liệu

Chuyện trẻ con mà người lớn cũng mất lòng nhau

Đưa con đến với các cuộc thi hẳn phụ huynh nào cũng tự tin con có tài, biệt tài. Bởi thế, từ suy nghĩ đến lời nói, hành động của những người lớn xung quanh: gia đình, giám khảo, khán giả... khiến những đứa trẻ non nớt nghĩ bản thân thật tài giỏi, thật đặc biệt.

Không ít trẻ vì thế thể hiện tính hiếu thắng, nghĩ mình là giỏi nhất, giỏi hơn các bạn. Thế nên, khi kết quả không như ý muốn, trẻ không khỏi thất vọng. Và theo phản ứng bản năng, là khóc ngay trên sân khấu, có thể phản ứng tiêu cực, thậm chí không còn tự tin với bản thân.

Lại nữa, mỗi cuộc chơi đều có tiêu chí, luật chơi riêng, phụ huynh chấp nhận cho con tham gia là đã đồng ý với các điều khoản. Kỳ vọng quá  nhiều nên kết quả các cuộc thi đều gây dư luận trái chiều.

Người lớn thể hiện tính ăn thua đủ nhất. Không khó để nhận ra những bình luận gay gắt trên mạng sau những cuộc thi. Chuyện của con trẻ nhưng người lớn lại làm mất lòng nhau, xúc phạm nhau. 

Tôi nhớ một câu trong Hoàng tử bé - truyện thiếu nhi kinh điển của nhà văn Antoine de Saint-Exupéry: những người lớn thuở ban sơ từng là những đứa trẻ, nhưng khi lớn lên họ đã quên mất điều đó. Chúng ta ai cũng từng không muốn phải khóc, sao lại để các cháu bé khóc trước hàng triệu người lạ?...

Một ca sĩ 'nhí' buồn trong một gameshow