Phóng to

Ông Kim Myung Ho nhìn thẩm phán Park Hong Woo rời tòa nhà - nơi diễn ra vụ bắn cung cách nay năm năm. Ánh mắt hai người chỉ nhìn nhau trong giây lát - Ảnh: NYT

Hình ảnh này có thể đủ tóm tắt thái độ của cựu giảng viên môn toán 54 tuổi này đối với nền tư pháp Hàn Quốc.

Nỗi giận dữ của ông Kim đã tích tụ từ lâu trước khi bùng phát vào năm 2007, mà hậu quả là ông phải ngồi tù bốn năm. Năm 1996, Đại học Sungkyunkwan (Seoul) đã sa thải ông khi ông tỏ ý nghi ngờ tính công bằng trong kỳ thi tuyển sinh đại học. Ông đâm đơn kiện vì cho rằng đây là quyết định trái luật. Thẩm phán Park Hong Woo ở tòa phúc thẩm đã bác đơn kiện của ông.

Sau hàng trăm lá đơn gửi đến tòa suốt nhiều năm sau đó để đòi lại công lý, ông Kim hầu như mất hết hi vọng, cuối cùng đành quyết định thực hiện “liệu pháp sốc” với thẩm phán. Đêm 15-1-2007, ông Kim tìm đến căn hộ của thẩm phán Park ở Seoul. Hai người đối mặt với nhau tại cầu thang. “Ông gọi đó là phán quyết à?” - ông Kim hỏi và giương cung lên nhắm vào thẩm phán.

“Sự nổi dậy chính đáng”

Do sự việc này, thẩm phán Park cáo buộc ông Kim là đã tấn công mình, còn ông Kim lại khẳng định không làm ai bị thương mà ông chỉ định đe dọa cho thẩm phán sợ mà thôi. Nhưng ông vẫn bị xử tù. Giải thích hành vi sau khi mãn tù, ông Kim nói: “Thẩm phán tin là họ đứng trên luật pháp. Họ không thể bị thách thức như băng đảng tội phạm không biết sợ ai. Tôi nghĩ họ cần phải cảm thấy sợ hãi”.

Giáo sư luật Kim Do Hyun thuộc Đại học Dongguk (Seoul) cho rằng khó có thể tranh cãi với bản án dành cho ông Kim, nhưng phiên tòa xử vụ Đại học Sungkyunkwan rõ ràng là có vấn đề. “Các thẩm phán quá xa rời đời sống thực, họ sống trong thế giới riêng của mình, thường đưa ra phán quyết mà người dân không thể hiểu được”.

Các chuyên gia luật của Hàn Quốc nhận định sự bất mãn của người dân đối với hệ thống tư pháp ngày càng tăng. Nguyên nhân là do các thẩm phán được chọn lựa dựa vào kết quả điểm thi viết hằng năm, sau đó được chính phủ đào tạo. Chuyên gia Kim Dae In của Tổ chức Good Law chuyên giám sát hệ thống tư pháp của Hàn Quốc nhận định: “Vì các thẩm phán không được bầu chọn và chúng ta không có hệ thống bồi thẩm đoàn, nên người dân không thể thực hiện quyền giám sát của mình. Cả hệ thống tư pháp rất dễ bị lũng đoạn và công chúng mất niềm tin”.

Trên mạng người ta gọi ông Kim là “khủng bố”, người “có tinh thần hiệp sĩ viển vông”. Nhưng cũng không ít người thích ý tưởng nghĩa hiệp mà ông Kim đã thể hiện như một thái độ đại diện cho sự bất bình của dân chúng đối với hệ thống tòa án. Riêng mình, ông Kim chỉ nói: “Có người gọi tôi là khủng bố. Nhưng những gì tôi làm hồi năm 2007 là sự nổi dậy chính đáng”.

Phóng to

Ông Kim Myung Ho và cuốn sách do ông tự xuất bản - Ảnh: LAT

Không khuất phục: bộ phim ăn khách

Ngoài cuốn sách, từ tháng 1-2012 Hàn Quốc cũng đón nhận bộ phim điện ảnh có tên Unbowed (Không khuất phục) lấy cốt truyện từ câu chuyện thật của ông Kim Myung Ho. Đến nay, bộ phim đã có doanh thu cao nhất trong những tháng đầu năm 2012 với 3,3 triệu vé đã được bán ra. Bộ phim cũng nhận được nhiều phản hồi khác nhau trong dư luận xã hội.

“Bộ phim giống như châm mồi vào lửa - ông Kim Dae In nhận định - Việc công chúng mất niềm tin vào hệ thống tư pháp đã đạt tới đỉnh điểm. Sẽ còn những hành động như ông Kim vào bất kỳ thời điểm nào”. Trong khi đó, Tòa án tối cao Hàn Quốc lại lên án bộ phim là “kích động công chúng mất niềm tin vào hệ thống luật pháp”.

Thế nhưng, công chúng lại đang nghĩ gì? Kết quả thăm dò được thực hiện trên 1.100 người của Tổ chức Good Law cho thấy khoảng 77% cho biết từ lâu họ đã mất niềm tin vào hệ thống tư pháp, chứ đâu còn niềm tin để mất thêm với bộ phim này. Hơn 80% cho rằng sở dĩ bộ phim thành công là do có chất liệu thực tế của một xã hội mà từ lâu niềm tin vào thẩm phán đã sứt mẻ thật sự. Thẩm phán Park từ đó đến nay vẫn chưa đưa ra phản ứng nào trước bộ phim.

Dư luận đều cho rằng các phiên tòa ở Hàn Quốc nhìn chung diễn ra không công bằng. Ở Hàn Quốc, các tỉ phú bị cáo buộc biển thủ hay trốn thuế ít khi phải ngồi tù tới một ngày. Chẳng hạn, tòa án Seoul vừa tuyên án treo đối với chủ tịch Tập đoàn ôtô Hyundai Chung Mong Koo vì tội biển thủ công quỹ. Lý do: ông Chung có “nhân thân tốt”, có vai trò quan trọng trong việc giúp nền kinh tế nước nhà hồi phục sau khủng hoảng tài chính châu Á 2008.