* Con nuôi có được tính là người phụ thuộc không? Ba mẹ tôi 55 tuổi ở Bến Tre thu nhập dưới 500.000 đồng/tháng có được tính là người phụ thuộc? Nếu có phải làm những giấy tờ gì?

- Con, bao gồm con đẻ, con nuôi, con ngoài giá thú dưới 18 tuổi hoặc trên 18 tuổi bị tàn tật, không có khả năng lao động; con đang học các trường đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp, dạy nghề, không có thu nhập hoặc thu nhập dưới 500.000 đồng/tháng đều được tính là người phụ thuộc. Nếu con nuôi của bạn thỏa mãn các điều kiện trên thì được khai giảm trừ. Trường hợp mẹ bạn 55 tuổi được tính là người phụ thuộc nhưng ba bạn chưa hết tuổi lao động, không bị tàn tật nên không được tính giảm trừ.

Đối với con, cần giấy tờ:

- Con trên 18 tuổi bị tàn tật, không có khả năng lao động là bản sao khai sinh hoặc hộ khẩu và bản sao xác nhận của cơ quan y tế từ cấp huyện trở lên, hoặc bản khai có xác nhận của UBND cấp xã về mức độ tàn tật không có khả năng lao động.

- Con đang theo học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp hoặc học nghề (kể cả con đang học ở nước ngoài): giấy khai sinh hoặc hộ khẩu, thẻ sinh viên hoặc bản khai có xác nhận của nhà trường hoặc các giấy tờ khác chứng minh đang theo học tại các trường học đại học, cao đẳng, trung học chuyên nghiệp hoặc học nghề.

Tất cả giấy tờ nêu trên đều là bản sao.

- Con nuôi, con ngoài giá thú thì ngoài giấy khai sinh cần có bản sao quyết định công nhận việc nuôi con nuôi, quyết định công nhận việc nhận cha, mẹ, con của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.

Đối với cha, mẹ cần các giấy tờ sau:

- Trường hợp đã hết tuổi lao động: hộ khẩu hoặc giấy tờ liên quan khác để xác định rõ mối quan hệ của người phụ thuộc với đối tượng nộp thuế.

- Trường hợp trong độ tuổi lao động thì ngoài các giấy tờ nêu trên, cần có thêm bản sao xác nhận của cơ quan y tế từ cấp huyện trở lên hoặc bản khai có xác nhận của UBND cấp xã về mức độ tàn tật không có khả năng lao động.

* Mẹ tôi kinh doanh tại chợ Bến Thành, ba ở nhà nội trợ, lương tôi dưới 4 triệu đồng/tháng, em trai và gái đang du học tại Singapore. Gia đình tôi chỉ dựa vào thu nhập duy nhất của mẹ thì thuế TNCN của mẹ tôi sẽ được tính thế nào? Có được trừ gia cảnh cho bố tôi, em gái tôi và em trai tôi hay không?

- Mẹ bạn được tính hai người phụ thuộc là hai người em đang còn đi học, nếu có đủ giấy tờ chứng minh việc đang theo học và không có thu nhập hoặc thu nhập dưới 500.000 đồng/tháng. Trường hợp ba bạn nếu dưới 60 tuổi, không có thu nhập, bị tàn tật, không có khả năng lao động thì được tính là người phụ thuộc. Nếu trên 60 tuổi không có thu nhập hoặc thu nhập dưới 500.000 đồng thì được tính là người phụ thuộc.

* Ba mẹ tôi đều trên 70 tuổi, có tiền lương hưu hằng tháng là 775.560 đồng/người, từ quê chuyển vào Sài Gòn sống và hằng tháng tôi là người trả tiền thuê nhà cho cha mẹ tôi, tiền thuê nhà là 1 triệu đồng/tháng và khoản bảo hiểm y tế. Vậy ngoài con, tôi có được khai ba mẹ là người phụ thuộc để được giảm trừ gia cảnh không?

- Cha mẹ bạn không được tính là người phụ thuộc của bạn vì cha mẹ bạn có khoản thu nhập từ lương hưu trên 500.000 đồng/tháng.

* Ba mẹ tôi đã quá tuổi lao động nhưng có tiền gửi ngân hàng, tiền lãi khoảng 10 triệu đồng/tháng thì có phải đóng thuế thu nhập không? Và có được tính là người phụ thuộc không?

- Tiền lãi gửi tiết kiệm tạm thời chưa phải nộp thuế, vì vậy ba mẹ bạn không phải kê khai khoản thu nhập này. Nhưng ba me bạn không được tính là người phụ thuộc vì có khoản thu nhập trên 500.000 đồng/tháng.

* Thu nhập của tôi 7,5 triệu đồng/tháng. Tôi bị bệnh suy thận mãn phải chạy thận nhân tạo, chi phí điều trị hằng tháng 14 triệu đồng nhưng BHYT chỉ thanh toán 50%, tính ra lương tôi chỉ vừa đủ tiền uống thuốc. Trường hợp của tôi tính giảm trừ thế nào?

- Trường hợp của bạn nếu thuộc đối tượng nộp thuế mắc bệnh hiểm nghèo sẽ được xét giảm thuế. Hồ sơ giảm thuế gồm các giấy tờ sau: bản đề nghị giảm thuế theo mẫu của thông tư 84 hướng dẫn thuế TNCN, bản sao hồ sơ bệnh án hoặc sổ khám bệnh; các chứng từ chứng minh chi phí khám chữa bệnh do cơ quan y tế cấp hoặc hóa đơn mua thuốc chữa bệnh kèm theo đơn thuốc của bác sĩ, tờ khai quyết toán thuế TNCN.

* Ba mẹ tôi 60 tuổi, có lương hưu và có làm thêm, thu nhập từ làm thêm hằng tháng là 5 triệu đồng. Vậy ba mẹ tôi có phải đóng thuế không? Vì sao?

- Ba mẹ bạn không phải đóng thuế TNCN trên tiền lương hưu. Thu nhập từ việc làm thêm của ba mẹ bạn là khoản thu nhập chịu thuế TNCN. Tùy thuộc đó là loại thu nhập nào sẽ có cách tính riêng.

* Trường hợp người đóng thuế bị thất nghiệp thì cơ quan thuế có hỗ trợ tiền thất nghiệp không?

- Tiền thuế TNCN thu của công dân sẽ được Nhà nước đầu tư vào các lợi ích công cộng, phục vụ chung cho toàn dân, trong đó có người nộp thuế. Hiện VN chưa có chính sách ưu đãi trực tiếp cho người nộp thuế như ở một số nước. Tiền trợ cấp thất nghiệp sẽ được bảo hiểm xã hội chi trả.

Kỳ sau: Thu nhập nào chịu thuế?