Phóng to

Khi chan cà ri vào đĩa - bà đã làm món gà, chỉ dành riêng cho tôi - bà bảo, “Ta sẽ gút chuyện cưới hỏi vào cuối năm nay, được không? Chúng ta tìm thấy người cho cháu rồi - một con vịt cái béo mẫm xinh đẹp. Khi nào nó phát kinh, nó có thể đến đây.”

Trước mặt tôi là những miếng xương và thịt đỏ hỏn nấu cà ri - vậy mà tôi cứ ngỡ họ dọn món thịt tươi lấy từ thân thể anh Kishan bày lên đĩa cho tôi.

“Thưa bà,” tôi nói, nhìn miếng thịt to đỏ hỏn nấu cà ri, “cho cháu ít thời gian. Cháu chưa sẵn sàng cưới vợ.”

Bà chưng hửng. “Ý mày là sao, chưa sẵn sàng? Mày sẽ làm những gì chúng tao muốn”. Bà mỉm cười. “Giờ thì ăn đi, cục cưng. Bà làm thịt gà chỉ để cho cháu đấy”.

Tôi đáp, “Không”.

“Ăn đi”. Bà đẩy cái đĩa đến gần tôi. Mọi người trong nhà dừng tay để theo dõi màn đấu khẩu. Bà lườm nguýt. “Mày là ai chứ, người Bà La Môn chắc? Ăn, ăn đi”.

“Không!” tôi tống cái đĩa mạnh đến nỗi nó bay vào góc nhà, đập vào tường rồi bắn cà ri đỏ tung tóe xuống đất. “Cháu nói rồi, cháu sẽ không cưới xin gì hết!”. Bà quá sửng sốt đến nỗi không thốt được một câu. Anh Kishan đứng dậy cố ngăn tôi lại khi tôi bỏ đi, nhưng tôi đẩy anh qua một bên - anh ngã giúi giụi - còn tôi bước ra khỏi nhà.

Trẻ con chạy theo tôi ra ngoài, những đứa bé nhỏ xíu bẩn thỉu con của thím này thím nọ mà tên tôi chả buồn biết, đầu tóc tôi chả buồn chạm vào. Chúng từ từ hiểu ra và quay trở lại. Tôi bỏ lại ngôi đền, khu chợ, lũ lợn, và cống rãnh. Tôi đứng lẻ loi tại cái ao - Pháo đài đen nằm trên đồi trước mặt tôi.

Tôi ngồi xuống mé nước, nghiến răng kèn kẹt. Tôi không thể thôi nghĩ ngợi về thân hình anh Kishan. Bọn họ đang ăn tươi nuốt sống anh ở đấy! Bọn họ sẽ đối xử với anh như đã làm với bố - khoét dần khoét mòn anh ra rồi bỏ mặc anh yếu ớt và bất lực, cho đến khi bị lao phổi rồi chết trên sàn một bệnh viện nhà nước, chờ được bác sĩ khám, khạc máu tung tóe khắp tường!

Có tiếng tóe nước. Con trâu nhấc cái đầu phủ lá súng lên - tròn mắt ngó tôi. Một con cò đứng trên một chân nhìn tôi chăm chú.

Tôi đi cho đến khi nước ngập đến cổ, rồi bơi - qua những hoa sen hoa súng, qua con trâu, qua nòng nọc cá tôm và những tảng đá to lăn xuống từ pháo đài. Trên thành lũy đổ nát, bầy khỉ xúm lại nhìn: tôi đã bắt đầu leo lên đồi.

Ngài đã quen với tình yêu thi ca của tôi - và đặc biệt là tác phẩm của bốn thi hào Hồi giáo được công nhận là xuất sắc nhất mọi thời đại. Thế này, Iqbal, một trong số đó, đã viết nên một bài thơ xuất chúng trong đó ông hình dung mình là Quỷ sứ đòi quyền lợi lúc Thượng đế tìm cách đe dọa nó. Quỷ sứ, theo các tín đồ Hồi giáo, từng là kẻ thân cận Thượng đế, cho đến khi nó chống lại Người và trở thành kẻ tự do, kể từ đó luôn có cuộc đấu trí giữa Thượng đế và Quỷ sứ. Đây là những gì Iqbal viết. Từ ngữ chính xác của bài thơ thì tôi không nhớ, nhưng đại khái là thế này.

Thượng đế nói: Ta có quyền năng. Ta là vô thượng. Hãy làm tôi tớ cho ta lần nữa.

Quỷ đáp: Ha!

Khi tôi nhớ đến con quỷ của Iqbal, như tôi vẫn thường nhớ mỗi khi nằm ở đây dưới chiếc đèn chùm này, tôi mường tượng ra một hình hài nhỏ thó đen đúa mặc đồng phục kaki đang leo lên lối vào pháo đài đen.

Giờ thì nó đứng đấy, một chân trên thành lũy Pháo đài đen, vây xung quanh là bầy khỉ kinh ngạc. Tít trên trời xanh, Thượng đế đang dang bàn tay Người xuống đồng bằng phía dưới, chỉ cho gã nhỏ thó này làng Laxmangarh, nhánh sông Hằng, và tất thảy những gì nằm trên đó: một triệu ngôi làng như thế, một tỉ người như thế. Rồi Thượng đế hỏi gã nhỏ thó:

Tất cả không tuyệt sao? Tất cả không lớn lao sao? Con có thấy vinh dự được trở thành tôi tớ của ta không?

Và rồi tôi thấy cái gã nhỏ thó đen đủi này trong bộ đồng phục kaki ướt sũng bắt đầu run lên bần bật như thể giận quá hóa điên, trước khi làm một cử chỉ cảm tạ với Đấng toàn năng vì đã tạo ra thế giới theo cách này, thay vì theo mọi cách khác mà nó lẽ ra nên thế.

Tôi thấy gã nhỏ thó trong bộ đồng phục kaki nhổ nước bọt vào Thượng đế hết lần này đến lần khác, trong lúc tôi nhìn những cánh quạt đen cắt ngang ánh sáng đèn chùm hết lần này đến lần khác. Nửa giờ sau, tôi xuống đồi, đi thẳng đến dinh thự lão Cò. Ông Ashok và bà Pinky đang đợi tôi bên chiếc Honda City.

“Mày biến đi đâu vậy thằng tài xế kia?” bà quát. “Bọn tao đợi mày nãy giờ đấy.”

“Xin lỗi bà,” tôi đáp, cười gượng gạo. “Con thành thật xin lỗi.”

“Độ lượng chút đi, Pinky. Cậu ấy về thăm nhà thôi mà. Em cũng biết ở khu Bóng tối người ta thân thiết với gia đình mình thế nào rồi chứ.”

Bà Kusum, cô Luttu, và toàn thể chị em phụ nữ đã tề tựu bên vệ đường khi chúng tôi lái xe ra. Họ há hốc mồm nhìn tôi - sửng sốt vì tôi không hề buông ra một lời xin lỗi: tôi trông thấy bà Kusum giơ nắm đấm xương xẩu về phía mình.

Tôi nhấn ga rồ máy vượt qua họ.

Chúng tôi đi qua khu chợ - tôi nhìn lại quán trà: những người nhện đang làm việc tại bàn, những chiếc xe lôi được xếp ngay ngắn thành hàng ở phía sau, còn người lái xe đạp với tấm áp phích phim khiêu dâm mỗi ngày ở bên kia bờ sông vừa mới bắt đầu cuốc xe đầu tiên.

Tôi lái xe qua thảm thực vật xanh rì, qua những bụi rậm cây cối và bầy trâu nước nằm ườn trên ao bùn; qua những đám dây leo và bờ bụi; qua ruộng lúa; qua đám cọ; qua bụi chuối; qua cây đa cây đề; qua bờ cỏ dại với lũ trâu lấp ló. Một thằng bé cởi trần đang cưỡi trâu bên vệ đường; khi trông thấy chúng tôi, nó giật nắm đấm và hét toáng lên vui sướng - và tôi cũng muốn hét lên đáp lại: Đúng, tao cũng cảm thấy thế! Tao sẽ không bao giờ quay lại đấy!

“Bây giờ nói được chưa, Ashoky? Anh trả lời câu hỏi của em được chưa?”

“Thôi được rồi. Nghe này, khi ta quay về, anh đã thực lòng nghĩ rằng chỉ về trong hai tháng, Pinky ạ. Nhưng… mọi thứ đã thay đổi quá nhiều ở Ấn Độ. Bây giờ có nhiều thứ anh có thể làm được ở đây hơn là ở New York”.

“Ashoky, thật vớ vẩn”.

“Không, không vớ vẩn. Thật đấy, không hề. Cái cách mà mọi thứ đang thay đổi ở Ấn Độ hiện nay sẽ biến nơi này thành một nước giống như Mỹ trong mười năm tới. Thêm nữa, anh thích ở đây hơn. Ở đây chúng ta có người phục vụ chu đáo - có tài xế, người quản gia, người xoa bóp. Ở New York tìm đâu ra một nơi mà người ta bê trà và bánh bích quy đến cho em khi em nằm trên giường, như Ram Bahadur làm cho chúng ta? Em biết không, bác ấy đã làm trong nhà anh ba mươi năm - chúng ta gọi bác ấy là đầy tớ, chứ thực ra bác ấy là người nhà rồi. Bố tìm thấy ông bác người Nepal này đang đi lang thang ở Dhanbad với một khẩu súng trong tay và nói…”

Ông chợt im bặt.

“Em có thấy không, Pinky?”

“Cái gì?”

“Em có thấy cậu tài xế làm gì không?”

Tim tôi đánh thót. Tôi không biết mình mới làm gì. Ông Ashok chồm lên nói, “Tài xế, cậu vừa mới chạm tay lên mắt, đúng không?”

“Vâng thưa ông.”

“Em thấy chưa, Pinky - chúng ta vừa mới lái xe ngang qua một ngôi đền” - ông Ashok chỉ vào khối kiến trúc hình chóp cao nghệu với những con rắn đen quấn vào nhau vẽ trên tường mà chúng tôi vừa mới băng qua - “vậy là cậu tài xế…”

Ông chạm vào vai tôi.

“Cậu tên gì?”

“Balram ạ.”

“Vậy là cậu Balram đây chạm lên mắt như một dấu hiệu của lòng tôn kính. Dân làng ở khu Bóng tối thật là sùng tín”.

Điều đó có vẻ gây ấn tượng mạnh lên họ, vì thế một lát sau tôi lại đặt ngón tay lên mắt, lần nữa.

“Thế nghĩa là gì, cậu tài xế? Ta chẳng thấy ngôi đền nào quanh đây cả”.

“Ơ… chúng ta vừa băng qua một cái cây thiêng, thưa ông. Con chỉ bày tỏ lòng tôn kính”.

“Em nghe chưa? Họ thờ phụng thiên nhiên. Thật đẹp biết bao, phải không nào?”

Cả hai mở to mắt nhìn vào mỗi cái cây hay ngôi đền mà xe băng qua, và quay sang tôi xem từng phản ứng của lòng mộ đạo - mà tôi đã chỉ cho họ, hẳn nhiên rồi, với sự tỉ mỉ ngày càng tăng: đầu tiên chỉ chạm vào mắt, sau đó đến cổ, đến xương đòn, và cả đầu ti nữa. Họ tin sái cổ rằng tôi là người đầy tớ mộ đạo nhất thế gian. (Nhớ nhá, Ram Persad!). Con đường trở lại Dhanbad đã bị phong tỏa. Một chiếc xe tải đỗ chắn ngang. Một đám đàn ông đeo dây buộc đầu màu đỏ đang hô vang khẩu hiệu.

“Vùng lên chống bọn nhà giàu! Ủng hộ Đảng viên Đại Xã hội. Tống cổ bọn địa chủ!”

Không lâu sau một đoàn xe tải khác đến: những người ngồi trong xe đeo dây buộc đầu màu xanh, hô khẩu hiệu đáp lại đám người trong chiếc xe tải kia. Một cuộc chiến sắp bùng nổ.

“Có chuyện gì thế?” bà Pinky hỏi giọng thảng thốt.

“Bình tĩnh,” ông đáp. “Đang là mùa bầu cử, thế thôi.”

Bây giờ, để giải thích với ngài chuyện gì đang xảy ra với những câu khẩu hiệu từ những chiếc xe tải này, tôi sẽ phải nói hết với ngài về dân chủ - một khái niệm mà người Trung Quốc các ngài, theo tôi được biết, chưa quen lắm. Nhưng chuyện đó phải chờ đến mai, thưa Ngài.

Giờ là 2g44 phút sáng. Giờ của những kẻ hoang đàng, con nghiện - và các doanh nhân có trụ sở tại Bangalore.