29-3-2005 này, Đà Nẵng kỷ niệm 30 năm ngày giải phóng. 30 năm với kiếp người chỉ là khoảnh khắc, song Đà Nẵng đã đổi thay đến ngoài sức tưởng tượng của những đứa con lưu lạc tứ xứ.

Hai chiếc cầu cũ bắc qua sông Hàn vẫn sừng sững như hai “chứng tích lịch sử”; một được xây hồi “Tây lại cửa Hàn” và cái kia là chất liệu của Hãng RMK, của USAID, Usom của chú Sam thời Quảng Đà được cả nước biết tên, nhớ tuổi: “Quê hương trung dũng kiên cường đi đầu diệt Mỹ. Đến nay chắc chắn không tình cờ để cả hai cây cầu ấy cùng mang tên hai nam nữ anh hùng đều có quê quán ở đây: Trần Thị Lý và Nguyễn Văn Trỗi.

30 năm sau, Đà Nẵng có thêm “ba nhịp bờ vui” mới: cầu Sông Hàn, cầu Tuyên Sơn, cầu Tiên Sa (Thuận Phước) sắp hợp long. Năm chiếc cầu cùng dòng chảy khi đục khi trong, lúc lành lúc dữ, mặn ngọt hòa quyện rất đặc trưng của thành phố “đầu biển, cuối sông”. Vươn ra ngoại thành nghe nói sẽ còn 18 cây cầu khác bắc qua sông Cẩm Lệ, Cầu Đỏ, Túy Loan, Vĩnh Điện, Cổ Cò, Trường Định, Cu Đê...

Sài Gòn, TP.HCM... cũng bằng ấy thời gian mà chiếc cầu qua khu đô thị mới Thủ Thiêm vẫn còn chưa dứt điểm được việc giải tỏa, đền bù... nên cái giá của sự mong chờ trông ngóng... đắt biết chừng nào so với thành phố đàn em mới vừa được công nhận loại 1 chưa xa.

Đà Nẵng còn có những con đường mới mở hướng bắc, nam, đông, tây, sau những 2-9, Nguyễn Văn Linh, Phạm Văn Đồng, Nguyễn Tất Thành, Điện Biên Phủ... gợi nhớ về một “hầm bứa”... rác rưởi năm nao, hay xóm vạn chài “nặng mùi” ngày nào, khiến bất cứ ai đi ngang đều cố nín thở, nay đã thật sự trong lành và “thênh thang ta bước”.

Ngoài cầu vượt Hòa Cầm nối đường xuyên Á, thông ra cảng Tiên Sa, nay cao vòi vọi, khiến bia tưởng niệm Ông Ích Khiêm nay đã ngang tầm nhìn, còn có cung đường ven biển Thanh Bình nối Thanh Khê - Xuân Thiều ra tận Nam Ô dài 12km và con đường ven biển khác đang hình thành từ đầu quận Sơn Trà tới cửa Đại (Hội An). Đà Nẵng còn có một vệt sáng khác, rất “Hồng Kông” đó là đường qua bãi Bụt, bãi Rạng bao quanh đỉnh Tiên Sa, nơi có con mắt “canh trời, giữ biển”... sờ sờ hùng vĩ.

Tuy so với những nước tiên tiến, cầu đường Đà Nẵng chưa là cái gì cả, song đã đủ độ tin cậy để níu kéo những đứa con xa xứ lần lượt quay về “nắm áo người xưa, ngỡ trong giấc mơ”... trầm trồ, hẹn ngày trở lại.