Phóng to

Cọc 86 bị “rút ruột” ở công trình nhà A2, Kim Giang

Vì nếu việc bớt đi hai lồng thép dẫn đến sự sụp đổ của nhà A2 thì không cán bộ giám sát và cán bộ thi công nào dám thực hiện hành vi phạm pháp này.

Trong thực tế, dù làm đủ thép nhưng chất lượng cọc còn phụ thuộc nhiều yếu tố khác. Do đó, với công trình nhà A2 cần tính toán lại để xem thiết kế đã đạt yêu cầu chưa. Nhà A2 bị rút 50% thép nhưng nếu kiểm định vẫn bảo đảm chất lượng và sức chịu tải thì thiết kế lãng phí! Lãng phí do phương pháp tính không phù hợp hay do cố ý gia tăng mức độ an toàn một cách vô tội vạ... Do tính hai mặt của một vấn đề nên trong thiệt hại cũng có thể rút ra bài học bổ ích. Qua vụ rút ruột nhà A2 cần nhìn nhận nghiêm túc các vấn đề sau: Tập thể hay cá nhân cố tình làm sai thiết kế, qui mô và mức độ sai phạm?

Thực tế không có chuyện một vài cá nhân ôm trọn số tiền do giảm bớt thép. Một đội thi công không thể vừa bớt vừa đem bán thép. Nếu có chuyện đó nhà thầu cũng không cho phép và cũng không để xảy ra hành vi tư lợi của ba cán bộ: đội trưởng, giám sát và cán bộ kỹ thuật. Thậm chí với số lượng thép bớt như vậy, sau một thời gian thi công bản thân kho bãi của công trường sẽ không chứa nổi khối lượng thép bớt lại.

Để bớt thép, phải có một hệ thống hợp thức hóa số thép không sử dụng vào công trình thành tiền và vẫn nằm đủ trong các chứng từ quyết toán công trình. Đây là một “công nghệ” không chặt chẽ và cũng chẳng tinh vi, nhưng thành công là nhờ sự vô trách nhiệm, “không thấy”, “không biết”... của nhiều cá nhân trong các tổ chức liên quan đến nghiệm thu, thanh toán công trình.

Sai phạm được phát hiện ở một công trường nhưng hậu quả lại vượt qua phạm vi dự án đó. Những ngày qua, niềm tin vào những dự án tái định cư đang bị giảm nhiều hơn. Những người sẽ ở trong chung cư tái định cư sẽ băn khoăn, hoài nghi, làm giảm hiệu quả đầu tư. Điều này sẽ ảnh hưởng đến việc giải tỏa, đến tốc độ đầu tư phát triển kinh tế... Những thất thoát này rất khó lượng định và khắc phục. Lối thoát duy nhất là phải kiểm định một số công trình đã làm xong và xuống cấp nhanh để có biện pháp xử lý nhằm bảo đảm chất lượng, tuổi thọ của công trình và lấy lại lòng tin người sử dụng.

Điều khác lạ của vụ án này: thông thường khi một công trình đưa vào sử dụng, khi có nghi ngờ hoặc sự cố xảy ra cơ quan bảo vệ pháp luật mới vào cuộc.Trong vụ án này, các cơ quan pháp luật ra tay ngay khi công trình đang thi công để giảm tối đa mức độ thiệt hại. Cách làm này mới, cần phát huy.

Thông điệp mạnh mẽ từ vụ án này: hiện nay Luật xây dựng và các nghị định hướng dẫn thực hiện Luật xây dựng đã có hiệu lực. Cùng với các văn bản này, việc khởi tố vụ án “rút ruột” công trình nhà A2 như một lời nhắc nhở: chẳng khó khăn mấy để đưa ra ánh sáng những vụ việc tương tự, nếu Đảng và Nhà nước ta quyết tâm lập lại trật tự trong lĩnh vực xây dựng.