Phóng to

Cảnh trong phim Mê Thảo

Nhà văn Hồ Anh Thái kể: “Tôi đi mua 16 vé cho gia đình, bạn bè. Mọi người xem rất chăm chú. Bạn bè tôi ở Bộ Ngoại giao hầu hết đều khen”.

Ba đêm chiếu đầu tiên đều sạch vé. Trong một tuần ở Hà Nội, NCC bán được 774 vé, trong khi đó ở TP.HCM tại Fafim Cinema bán được 545 vé, Cinebox bán được khoảng 2.000 vé. Phim không ồ ạt khán giả nhưng gây được sự chú ý từ phía công chúng.

Vậy mà... làm ơn đi chỗ khác chơi! Số là chiều 23-7, khi có người của Công ty Dệt may (Vinatex) tìm đến rạp Cinebox mua vé cho tập thể, thì cậu Nguyễn của Mê Thảo đã bị Thành Long của 80 ngày vòng quanh thế giới đá văng khỏi rạp.

GS Lê Ngọc Trà cũng cho biết công đoàn của nhà trường nơi ông quản lý muốn mua vé cho giáo viên xem nhưng đến nơi, buồn thay phim đã bị cất đi!

Rạp Cinebox nằm trong khuôn viên của Hãng phim Giải Phóng. Bộ phim Mê Thảo lại là sản phẩm của Hãng Giải Phóng. Trước khi chiếu Mê Thảo, ngoài một cuộc họp báo chóng vánh tại hãng, còn hầu như không có động thái tích cực gì từ phía hãng để quảng cáo cho “gà nhà”.

Ngay đến tấm apphich lớn 2mx3m treo ở Cinebox cũng mượn của báo Sài Gòn Tiếp Thị (thực hiện nhân lễ hội du lịch ở Khu du lịch Văn Thánh, nối kết các doanh nghiệp du lịch với việc tôn vinh văn hóa Việt). Click vào trang web của Hãng Giải Phóng tuyệt không thấy một dòng quảng bá ra hồn nào cho Mê Thảo trong lúc đưa phim ra rạp (hoàn toàn khác với lúc ra rạp của phim Lọ Lem hè phố…)!

Hóa ra thời hạn Mê Thảo được phép “sống” đã bị qui định sẵn từ trước, bất kể nó có khách hay không: phim chỉ được chiếu một tuần vì theo lịch, đến ngày 23-7 rạp đã dành sẵn chỗ cho phim của Thành Long.

Ông Thái Hòa, phó giám đốc Hãng Giải Phóng, khi được hỏi về việc chiếu phim Mê Thảo một cách chóng vánh, đã hứa hẹn: “Do bộ phim Thành Long đã được rạp xếp lịch trước rồi nên không thay đổi được. Chúng tôi sẽ tìm nơi, tìm lúc để chiếu tiếp phim Mê Thảo”.

Trong khi Mê Thảo bị dạt khỏi TP.HCM thì ở NCC, giám đốc Trần Thanh Hùng cho biết phim vẫn tiếp tục chiếu vào các ngày cuối tuần (thứ sáu, bảy, chủ nhật).

Ngẫm bài học xứ người: ở Hàn Quốc với luật quota “mỗi rạp chiếu bóng phải chiếu phim nội địa 146 ngày trong năm”, thúc đẩy số lượng phim nội (trên 50 phim/năm), đồng thời tạo môi trường trong đó phim thương mại và phim - tác giả (một thuật ngữ để nói về điện ảnh thể nghiệm) có thể đứng cạnh nhau.

Còn ở Pháp, những sáng tạo nghệ thuật được bảo vệ khỏi áp lực thương mại thuần túy bằng luật định. Bởi thực tế cho thấy thường các công ty lớn chỉ thiên về phim thương mại; do đó để giúp công chúng có thể thưởng lãm được nhiều màu sắc phim khác nhau, nhất thiết phải tạo môi trường sống cho “phim - tác giả”. Và không thể áp dụng máy móc một công thức phát hành cho tất cả các dạng phim. Chỉ riêng 100 rạp (mỗi rạp lại có nhiều phòng chiếu) của nội thành Paris đã có một nửa dành cho phim - tác giả, phim thể nghiệm.

Ở ta, với cách đối xử như với Mê Thảo, chắc chắn không thể khuyến khích những lớp đạo diễn trẻ “lỡ” mang trong mình khát vọng sáng tạo, không chấp nhận lối mòn quen thuộc.