Phóng to

Giới chuyên môn cho rằng, chưa cần thiết phải lo lắng, bởi chứng khoán tăng là dấu hiệu tốt và vẫn trong tầm kiểm soát.

Theo UBCKNN, đến ngày 20-3 có khoảng 13 triệu cổ phiếu các loại được cầm cố với tổng giá trị khoảng 751 tỷ đồng. Ủy ban đã có yêu cầu phối hợp với Ngân hàng Nhà nước để liên kết quản lý việc cho vay và cầm cố chứng khoán ở các ngân hàng thương mại.

Ngân hàng không chịu

Tuy nhiên, đại diện một ngân hàng cổ phần tại TP HCM cho biết, thị trường vốn muốn phát triển phải thu hút được nhiều nhà đầu tư, kể cả giới đầu cơ. Trong chứng khoán, điều quan trọng nhất là thuận mua vừa bán. Nhà đầu tư không quan tâm nhiều đến giá trị thực của cổ phiếu. Và chứng khoán tăng trưởng như thời gian qua là dấu hiệu tốt.

Cho vay cầm cố cổ phiếu cũng là một kênh tạo vốn cho nhà đầu tư, góp phần thúc đẩy thị trường phát triển. Vả lại, đây cũng là một dịch vụ tín dụng bình thường mà các ngân hàng vẫn thực hiện lâu nay, nếu kiểm soát được rủi ro.

Tổng giám đốc Ngân hàng thương mại cổ phần Á Châu (ACB) Lý Xuân Hải khẳng định, thị trường đang tăng trưởng là do tác động bởi hai yếu tố: sự quan tâm nhiều hơn của nhà đầu tư trong nước và các quỹ đầu tư nước ngoài. Nhà đầu tư đổ nhiều tiền vào cổ phiếu cũng là dấu hiệu tốt cho chứng khoán VN.

Trên thực tế trong số 751 tỷ đồng giá trị cổ phiếu các loại được cầm cố, có trên 300 tỷ đồng xuất phát từ vốn vay ngân hàng. Cơ chế cho vay mà hầu hết các ngân hàng áp dụng hiện nay là số tiền vay không quá 50% trị giá cổ phiếu. Theo các ngân hàng, so với tổng giá trị cổ phiếu thì tỷ lệ tiền vay từ ngân hàng để mua cổ phiếu như hiện nay còn rất ít, không phải là nhân tố quyết định việc đẩy giá tăng nên chưa cần đến sự can thiệp của UBCKNN.

Riêng với cổ phiếu mua, mức cho vay cũng chỉ tối đa bằng một nữa giá trị cổ phiếu. Tuy nhiên, khi giá cổ phiếu giảm xuống dưới mức này, ngân hàng sẽ có điều khoản đòi nợ trước hạn hoặc tăng mức tài sản đảm bảo. Như vậy, ngân hàng luôn cảm thấy rất yên tâm khi cho vay cầm cố cổ phiếu.

Nhà đầu tư hoang mang

Theo ông Trần Phương, nhà đầu tư sàn Công ty chứng khoán Sài Gòn (SSI), văn bản đề nghị của UBCKNN có thể tác động xấu tới tâm lý của các nhà đầu tư, khiến họ vội vã bán cổ phiếu trước khi ngân hàng có động thái can thiệp.

"Thị trường chứng khoán nhạy cảm bậc nhất với các thông tin, nhất là thông tin từ phía cơ quan quản lý. Trong bối cảnh giá cả đang nóng như hiện nay, các luồng thông tin từ UBCKNN đưa ra tác động rất lớn", ông nói. Thực tế trong 2-3 phiên gần đây, giá cổ phiếu liên tục giảm, đặc biệt là những mã chứng khoán tăng vùn vụt trong vài tuần trước đó như REE, NKD, VNM.

Một nhà đầu tư sàn Bảo Việt cũng cho rằng cảnh báo trên là thừa, bởi hơn ai hết ngân hàng mới là người phải lo về khả năng thu hồi vốn của chính mình. Bản thân ông vay tiền tại Ngân hàng cổ phần Kỹ thương VN (Techcombank) song phải thế chấp bằng sổ đỏ chứ không phải là cổ phiếu.

Ở một số ngân hàng cho cầm cố cổ phiếu như ACB hay Habubank, hạn mức vay bị khống chế ở mức 50% giá trị cổ phiếu kèm thêm điều kiện giá trị cổ phiếu không gấp quá 3 lần mệnh giá.

Cũng có nhà đầu tư tỏ ra thận trọng và đồng tình với cảnh báo của UBCKNN. Ông Nguyễn Văn Hồng từng 3 năm lăn lộn với thị trường cho hay, có những nhà đầu tư vốn chỉ 500 triệu đồng sau nhiều lần quay vòng có thể vay tới 1 tỷ đồng để mua cổ phiếu.

Thị trường lên nhanh bao nhiêu sẽ xuống mạnh bấy nhiêu, đây là lý do nhiều nhà đầu tư say quá có thể bị phá sản, không trả được nợ ngân hàng. Nguy hiểm hơn có rất nhiều người làm hồ sơ vay vốn ngân hàng để kinh doanh buôn bán... nhưng lại đổ tiền vào mua cổ phiếu. "Dù họ có tài sản thế chấp nhưng ngân hàng cũng khó thu hồi vốn vì thủ tục phát mại rất phức tạp", ông nói.