Phóng to

TT - Những ngày trực tết, chúng tôi liên tục nhận được email của những người Việt xa xứ. Lá thư nào cũng thấm đẫm nỗi nhớ quê hương, từ cội mai vàng, nồi bánh chưng sùng sục đến cái bánh phồng, mùi khói rơm, những dáng người tần tảo.

Có lá thư như một tiếng reo vui: con tôi đã biết chúc tết bằng tiếng Việt... Và giữa những lá thư ấy, chúng tôi nhận được một message mang theo bài hát Bonjour Vietnam...

Cô ca sĩ hát tiếng Pháp nhẹ nhàng như thở, hai chữ Việt Nam cuối mỗi đoạn buông xuống mà lại như vuốt dài ra, da diết. Chúng tôi bỗng tràn lên một mong muốn biết về cô, về tác giả bài hát. Họ là ai, có liên quan gì đến VN mà lời ca, âm điệu lại tha thiết, day dứt đến thế?

Và lên mạng, tìm. Chúng tôi tìm được khá nhiều thông tin về Phạm Quỳnh Anh, về Marc Lavoine, và tìm được nhiều hơn nữa là tâm tình của những người Việt, những người vẫn hoàn toàn là VN dù họ đang mang quốc tịch nhiều quốc gia, ở khắp các châu lục.

Và thật kỳ lạ, dù ca khúc chưa được phát hành chính thức, nhưng nó đang được lan truyền như một thông điệp về tình yêu VN. Mọi người đang truyền cho nhau những ca từ, và chỉ những ca từ thôi cũng đã đủ làm cồn lên những nỗi niềm vốn đã thổn thức khi tết đến.

Từ người này sang người kia, từ nước này sang nước khác, sốt ruột muốn cho bài hát được lan truyền nhanh hơn, có người đã cặm cụi dịch ra tiếng Việt, người khác lại dịch sang tiếng Anh, người khác nữa tìm cách diễn dịch bằng thơ, những vần thơ thật VN: "Nói tôi nghe tên nước tôi khó đọc/ Quẩn quanh tôi khi mở mắt chào đời/ Kể tôi nghe cố hương đầy dĩ vãng/ Mắt sầu tôi xao xuyến suốt một thời..." (Hàn Giang phỏng dịch).

Trên diễn đàn, ngoài những lời tha thiết nhắc đến kỷ niệm mùa nước nổi, đến mùi đất ngái, mùi biển mặn, chúng tôi còn thấy những thành viên cặm cụi tra từ điển, lục lại những thước phim cũ, tranh luận với nhau để có một bản dịch tiếng Việt hoàn hảo.

"Ghe tam bản" hay "xuồng ba lá", "nhà bè" hay "chợ nổi", và những câu chuyện về những chiếc ghe, xuồng ngang dọc khắp đồng bằng sông Cửu Long, những hình ảnh về chợ nổi Phụng Hiệp, Cái Răng cứ thế tràn về.

Có người như chú Vĩnh thì cặm cụi sưu tầm cả một câu chuyện về sự tích ông Võ Thủ Hoằng lập ra huyện Nhà Bè (TP.HCM). Có người bâng khuâng hỏi: vì sao Marc Lavoine viết được đúng lòng mình như thế?

Có người gửi email, tìm điện thoại để liên lạc với Quỳnh Anh, để tìm Marc Lavoine. Có người khác nữa thì đọc, nghe, nghiền ngẫm rồi giải thích "đây là lời của một người ngoại quốc nói với một cô gái gốc Việt, hay là lời Marc viết hộ tiếng lòng Quỳnh Anh".

Nhiều người xa xứ cảm ơn bài hát đã nói hộ lòng mình, chúng tôi thì nhờ bài hát mà thấy được hình ảnh VN vẫn còn sâu đậm đến thế trong lòng người Việt ở nước ngoài, giữa những tòa cao ốc, computer và xe hơi, giữa những nỗi lo về việc làm, về các hóa đơn cuối tháng.

Đọc những dòng tâm sự qua email, theo dõi sự trao đổi của các thành viên trên các diễn đàn, chúng tôi tưởng tượng ra những người Việt đang miệt mài làm việc, học tập giữa những người khác màu da, khác ngôn ngữ, bận rộn, nỗ lực đêm ngày trong nhịp sống phương Tây.

Và một khoảng lặng trong ngày họ nhìn xuống bàn tay, vuốt lên mái tóc rồi nhớ về một góc phố, một mảnh ruộng, một bờ sông, một dáng người đang chờ mình ở VN. Có người đã quyết định trở về thăm quê, dù trước đó họ không có ý định đó.

Những email lại tới tấp đổ về tòa soạn sau khi số báo về Bonjour Vietnam phát hành. Lần này là của những người Việt. Ai cũng hỏi cách tìm nghe bài hát, ai cũng muốn biết thêm thông tin về tác giả, về cô ca sĩ, về những mối liên hệ của họ với VN.

Những ngày Tết Bính Tuất này, ngoài các chương trình truyền hình, các trang web trực tuyến, đã có thêm Bonjour Vietnam làm một cây cầu bắc cho những tấm lòng hướng về quê hương, kể cả những người mang quốc tịch VN. Trên mạng, có thành viên viết "bài hát đã chở đến cho chúng tôi một trời VN", có thành viên mong "có ngày được nghe Quỳnh Anh hát ở VN"...

Chúng tôi lại muốn nhiều hơn nữa, muốn được nghe Quỳnh Anh hát ở VN, bằng tiếng Việt. Vì chúng tôi đang ở VN mà nghe cô hát đã thấy thương nhớ VN rồi...