Phóng to

VN đang cần thêm nhiều cảng container. Trong ảnh: tàu nước ngoài bốc dỡ hàng hóa ở cảng Dung Quất, Quảng Ngãi - Ảnh: N.C.T

Bài 1: Lắm cảng, vẫn ứ hàng

Nhiều cảng tầm cỡ

Ngày 28-5, cảng quốc tế Cái Mép liên doanh giữa cảng Sài Gòn và Tập đoàn Maersk Đan Mạch đầu tư 186 triệu USD với công suất 1 triệu container/năm vừa khởi công xây dựng. Đây là một trong số nhiều dự án cảng biển đã và sẽ được đầu tư dọc sông Cái Mép - Thị Vải. Trước đó, cũng trên dòng sông này tháng 10-2007, cảng quốc tế SP-PSA có công suất 2 triệu container/năm cũng đã khởi động. Sang năm, cảng container trung tâm Sài Gòn công suất 1,5 triệu TEU/năm sẽ đi vào hoạt động. Một năm sau đó, cảng container của Công ty liên doanh dịch vụ container quốc tế cảng Sài Gòn - SSA (SSIT) cũng sẽ vận hành.

Ông Alex Parkman, tổng giám đốc SSIT, cho rằng nhu cầu hàng hóa xuất nhập khẩu khu vực phía Nam tăng cao trong những năm tới sẽ không còn là vấn đề khi những cảng mới này đi vào hoạt động bởi hầu hết cảng mới đều có công suất lớn và công nghệ hiện đại.

Theo Bộ Giao thông vận tải, đến cuối năm 2007 tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đã có 13 cảng hoạt động nhưng sẽ phát triển thêm 25 cảng mới. Tương tự, tỉnh Đồng Nai đã có 15 bến cảng hoạt động nhưng tỉnh đang tiếp tục phát triển thêm ba cảng mới.

TP.HCM: luôn hướng về biển

Để hướng về biển, TP.HCM đã dành khu Cát Lái - Hiệp Phước là đất cảng biển TP để di dời các cảng từ nội thành ra ngoại thành. Tân Cảng (cạnh cầu Sài Gòn) đã di dời về Cát Lái có công suất xếp dỡ 50% container của cả nước; Cảng Sài Gòn chuẩn bị đầu tư 160 triệu USD xây dựng cảng có công suất xếp dỡ 7,5 triệu tấn ở Hiệp Phước (Nhà Bè).

Tại Khu công nghiệp Hiệp Phước, một số tập đoàn cảng biển quốc tế trong đó Tập đoàn DP World và Công ty phát triển công nghiệp Tân Thuận đã đầu tư hơn 300 triệu USD xây dựng cảng container trung tâm Sài Gòn (SPCT) có công suất 1,5 triệu container, dự kiến đưa vào hoạt động đầu năm 2009.

Để mở hướng cho sự phát triển cảng biển ở TP, UBND TP.HCM đã đề nghị và được Bộ Giao thông vận tải chấp thuận nạo vét luồng Soài Rạp ở độ sâu 7m cho giai đoạn 1 và sâu 11m cho giai đoạn 2 nhằm mở thêm luồng tàu biển mới cho tàu có trọng tải 30.000-50.000 tấn về cảng biển TP.

Phát biểu tại lễ thông luồng Soài Rạp giai đoạn một hồi đầu năm, đại diện cảng SPCT khẳng định: TP phát triển kinh tế hướng ra biển Đông là một hướng đi có tầm nhìn xa. Bởi vì tàu biển đi vào luồng Soài Rạp cập cảng SPCT sẽ rút ngắn một nửa thời gian hành trình so với đi luồng Lòng Tàu. Không những vậy, việc mở luồng Soài Rạp giúp các cảng biển ở khu vực TP có thể tiếp nhận tàu biển đến 50.000 tấn, thay vì chỉ 30.000 tấn, góp phần làm giảm giá thành hàng hóa.

Nhu cầu tăng gấp hai trong ba năm

Tại hội nghị cảng biển các nước Asean vừa diễn ra ở TP.HCM, nhiều đại biểu đều thừa nhận nhu cầu hàng hóa ra vào các cảng biển ở VN sẽ tăng gấp hai lần kể từ năm 2010 so với hiện tại. Năm 2008 cũng được dự báo có mức tăng đột biến, đến 125%.

Theo dự báo của Drewry - một công ty tư vấn uy tín của Anh trong lĩnh vực dịch vụ cảng biển, số lượng container xuất nhập khẩu tại các cảng biển VN năm 2010 sẽ vượt con số 6,2 triệu, so với năm 2007 là 3,3 triệu. Năm 2008 sẽ trên 4 triệu container so với dự báo trước đó là 3,9 triệu container. Năm 2015 sẽ đạt đến 15,5 triệu container.

Theo các chuyên gia, với nhu cầu tăng cao về lượng hàng hóa xuất nhập khẩu thì trong giai đoạn 5-10 năm nữa, những cảng biển mới ra đời không tạo tình trạng dư thừa mà sẽ đáp ứng được vừa đủ nhu cầu. Vì các cảng biển mới không vận hành cùng lúc mà xen kẽ từ năm 2009-2014. Nhưng các đơn vị phát triển cảng biển đang lo lắng về những con đường phục vụ cho bến cảng khu vực Cái Mép có vẻ chậm xây dựng. "Cảng biển sẽ chỉ phát huy hiệu quả khi những hạ tầng cơ sở mang tính hệ thống được phát triển và vận hành một cách đồng bộ" - một chuyên gia nói.