Phóng to

Các loại máy tạo dòng bị thu giữ tại Điện lực Gia Định - Ảnh: Võ Hương

TT - Tại TP.HCM, ngoài những vụ ăn cắp điện theo kiểu “truyền thống” như cắt niêm chì để vặn ngược số, câu trực tiếp trước điện kế... thì tình trạng ăn cắp điện qua máy tạo dòng ngày một gia tăng...

Ăn cắp tinh vi

Theo các kỹ thuật viên của ngành điện, để ăn trộm điện sử dụng qua máy tạo dòng, người lấy cắp điện làm đảo pha điện kế (dây nguội đi vào cuộn cường độ của điện kế, dây pha đi vào điện kế và trực tiếp đi ra pha tải của thiết bị sử dụng điện). Cắm máy tạo dòng vào hệ thống điện nhằm tạo dòng điện đối kháng lại dòng điện của phụ tải, làm đĩa điện kế quay chậm hoặc ngưng hẳn.

Điện lực Hóc Môn, Tân Bình, Tân Thuận... cho biết người vi phạm sử dụng điện thường giấu kín máy tạo dòng trong gầm bếp ăn, tủ bếp, gầm cầu thang, thậm chí có máy đặt cả trong tủ phòng ngủ nên rất khó phát hiện. Điện lực Tân Thuận phát hiện một hộ câu trộm điện (tại Phú Mỹ, Q.7) rất tinh vi, họ sử dụng máy tạo dòng kèm thêm thiết bị điều khiển từ xa nhằm xóa dấu vết khi có đoàn đến kiểm tra.

Máy tạo dòng là một loại thiết bị cảm ứng điện, gồm hai cuộn dây đấu song song với nhau, được đấu ra ngoài bởi ba dây, gồm: một dây đấu với dây pha của lưới điện, một dây đấu với dây nguội, dây còn lại tiếp đất. Đa số hộ trộm điện sử dụng máy tạo dòng vì thiết bị này được làm theo hình dáng giống thiết bị ổn áp trong mỗi gia đình. Theo ngành điện, thị trường đang rộ lên việc rao bán các loại máy “tiết kiệm điện”, thực chất đó là các loại máy tạo dòng cao cấp, lấy cắp điện một cách tinh vi.

Chuyên nghiệp hơn, tại quận Tân Bình có hộ còn đấu nối đường dẫn máy tạo dòng thông qua một thiết bị viễn thông như điện thoại. Khi úp ống nghe thì máy tạo dòng hoạt động, còn nhấc ống nghe ra khỏi điện thoại thì... không ai kiểm tra được vì máy tạo dòng sẽ tự động ngắt hoạt động. Điện lực Tân Bình phải đau đầu vì những trường hợp kiểu này rất khó bắt quả tang.

Chỉ tính riêng số biên bản vi phạm được xử lý từ Điện lực Gia Định trong năm 2005, cơ quan chức năng truy thu được gần 3,5 triệu kWh điện (tương ứng số tiền gần 5 tỉ đồng), trong đó có 50% tổng điện năng bị ăn cắp (trên 1,7 triệu kWh) bằng máy tạo dòng. Riêng tám tháng đầu năm 2006, số điện năng bị ăn cắp từ máy tạo dòng đã lên tới gần 1 triệu kWh, có đến 80 biên bản vi phạm thuộc hai quận Bình Thạnh, Phú Nhuận.

Xử lý chưa nghiêm

Ông Võ Xuân Thắng - trưởng phòng kinh doanh Điện lực Gia Định - cho biết: “Rất nhiều trường hợp ăn cắp điện với số tiền rất lớn, vi phạm tái đi tái lại, điện lực chuyển cơ quan điều tra đề nghị xem xét xử lý hình sự nhưng đến nay vẫn chưa có kết quả”.

Ngoài ra, nhiều trường hợp trước đây, điện lực đã cung cấp đầy đủ hồ sơ liên quan đến khách hàng vi phạm, đồng thời làm việc nhiều lần với cơ quan công an, Viện Kiểm sát nhân dân quận Bình Thạnh nhưng đến nay vẫn chưa nhận được kết quả điều tra. Nhiều hồ sơ đã “đóng băng” hơn hai năm. Một số cơ quan chức năng thì rề rà, thiếu phối hợp trong việc xử lý.

Phía Công ty Điện lực TP.HCM nói rằng hằng năm có hàng trăm vụ vi phạm sử dụng điện với số tiền bị mất lên đến hàng tỉ đồng nhưng chuyển cơ quan điều tra đề nghị làm nghiêm thì đều rơi vào “yên lặng”.

Theo một số lãnh đạo ngành điện, nguyên nhân khác dẫn đến tình trạng ăn cắp điện không giảm là do biện pháp chế tài còn nhẹ và xử lý chưa nghiêm nên không đủ sức răn đe. Trước đây, nếu như bị phát hiện ăn cắp điện sẽ truy thu một năm tiền điện, phạt thêm ba năm tiền điện. Nay theo qui định mới chỉ cho phép ngành điện được truy thu một năm tiền điện.