Phóng to

Ca sĩ Đoan Trang trong chương trình "Hòa bình cho tình yêu" tại sân Phan Đình Phùng, do Aquafina tài trợ - Ảnh: T.T.D.

TT - Nếu người làm chương trình mời nhà tài trợ vì muốn tìm được một khoản kinh phí kha khá để thực hiện chương trình, thì các công ty quyết định tài trợ chỉ với mục đích quảng cáo và quảng bá sản phẩm. Vì thế, phía đơn vị tài trợ sẽ có những đòi hỏi khắt khe nhằm đạt hiệu quả như mong đợi.

Nếu đó là những chương trình truyền hình trực tiếp (THTT) hoặc những chương trình phát sóng sau nhưng thu hút đông khán giả như game show hoặc các chương trình ca nhạc thời trang, thì đòi hỏi đầu tiên là những spot quảng cáo.

Một spot quảng cáo (30 giây) trên truyền hình vào những “giờ vàng” của các chương trình kể trên có giá 25 - 32 triệu đồng cho VTV và HTV, 5 - 20 triệu cho các đài tỉnh (tùy ngày, giờ).

Nếu một công ty quyết định tài trợ, đổi lại họ sẽ được không dưới 10 spot quảng cáo trước, giữa và sau mỗi chương trình (chưa kể nếu chương trình được giới thiệu giờ phát sóng trên truyền hình trước đó vài ngày thì dĩ nhiên tên và logo của đơn vị tài trợ cũng không bị bỏ quên); rồi hàng loạt spot quảng cáo liên tục cho các khán giả xem trực tiếp tại điểm diễn từ khi họ vừa đặt chân đến điểm diễn cho đến khi bắt đầu THTT; logo sản phẩm có mặt trên sân khấu, vé, apphich quảng cáo; tên nhãn hàng được xướng lên vài lần trong chương trình...

Đòi hỏi thứ hai là đối tượng xem chương trình có phải là đối tượng mà các đơn vị tài trợ hướng đến hay không, như Nino Maxx tài trợ cho live show Đan Trường vì phần lớn người hâm mộ trẻ của Đan Trường là đối tượng mà Nino Maxx nhắm đến.

Vera trong đợt quảng bá Vera card đã tài trợ "Mơ về châu Á" vì phần lớn người thích xem thời trang là những phụ nữ có tiền, thích làm đẹp, thích mua sắm; hay các sản phẩm tiêu dùng hằng ngày như bột giặt, dầu gội đầu, nước rửa chén rất thích tài trợ game show vì đối tượng lớn nhất của chương trình này là các bà nội trợ...

Nhà tài trợ cũng xét xem mục đích và tính chất của chương trình có thích hợp với sản phẩm của họ và đối tượng xem có lứa tuổi phù hợp với đối tượng mà sản phẩm này cung cấp hay không. Các công ty cũng sẵn sàng tài trợ cho những “gương mặt” của họ, như Pepsi, Hitachi, Epson dễ dàng giúp sức Lam Trường; hay Sunsilk, Pepsi luôn hỗ trợ Mỹ Tâm...

Xét về mặt “đổi quảng cáo”, rõ ràng các nhà tài trợ chẳng những không thiệt thòi mà còn gây được sự chú ý cho người xem nhiều hơn là phát quảng cáo đơn thuần trên truyền hình. Chưa kể các nhãn hiệu còn gây được thiện cảm cho khán giả nhờ khôn khéo lồng vào hình thức tặng sản phẩm dùng thử, xổ số, trả lời câu hỏi trúng thưởng...

***

Phóng to

NS Trần Tiến và ca sĩ Trần Thu Hà trong live show do Nescafé tài trợ - Ảnh: T.T.D.

Những chương trình ca nhạc có tài trợ (đặc biệt là các chương trình của đài truyền hình) rõ ràng đang thắng thế. Chỉ có các sân khấu, tụ điểm là đang khốn đốn do không thể cạnh tranh trong chuyện tìm tài trợ để có được những chương trình hoành tráng và chất lượng.

Còn người xem ngày nay thì chẳng lo không có chương trình hay, hấp dẫn với đủ "sao nội, sao ngoại" để xem, chỉ cần ngồi nhà, bật tivi lên, chẳng mất tiền vé và những phí linh tinh khác.

Điều này có thể đang làm đau đầu nhiều nhà tổ chức show diễn, nhưng biết đâu nhờ thế mà những chương trình tại các tụ điểm, sân khấu sẽ phải hay hơn (dù có ít đi) nhằm lôi được khán giả ra khỏi màn hình tivi luôn đầy ắp chương trình ca nhạc có tài trợ khá chất lượng, bởi dẫu sao thưởng thức nhạc sống vẫn thú vị hơn nhiều.

Dù thế nào thì những chương trình hoạt động văn hóa, đặc biệt là ca nhạc có tài trợ, cũng rất đáng được ủng hộ (vì người dân thuộc nhiều tầng lớp, thành phần xã hội, lứa tuổi đều có điều kiện để thưởng thức), miễn là những chương trình đó không quá lạm dụng những spot quảng cáo, logo sản phẩm đặt khắp nơi, lấn át tên chương trình chính, gây phản cảm, mất thẩm mỹ (như chưa ai quên chuyện đổi vỏ băng Kotex lấy vé xem show diễn khiến sản phẩm này bay tung tóe ở Huế!).

Bà Nguyễn Thế Thanh - Phó giám đốc Sở VHTT TP.HCM: Nếu một nhãn hàng đầu tư cho các chương trình nghệ thuật trên sóng truyền hình hoặc các sân khấu như một nguồn lực làm phong phú các hoạt động nghệ thuật, mà các hoạt động, chương trình đó hay, tạo được sức hút và đi đúng định hướng... thì rất đáng khuyến khích. Tuy nhiên, ta cần chú ý đến ba vấn đề sau: 1. Do sóng phát thanh và truyền hình của ta là độc quyền nên chúng ta cần tính toán về thời lượng phát sóng cũng như số lượng các chương trình có tài trợ (kể cả việc một đơn vị tài trợ quá nhiều chương trình) sao cho hợp lý và đồng đều. 2. Nên lưu ý đến việc xuất hiện của các nhãn hàng trong các chương trình làm sao để người thưởng thức không thấy khó chịu. 3. Các nhà tổ chức chương trình phải biết đấu tranh với các đơn vị tài trợ. Hãy lấy yếu tố nghệ thuật làm trọng, đừng để đồng tiền lôi kéo khiến chương trình trở nên thô thiển, khó coi (điều này rất thường gặp trong các chương trình không phát sóng trên truyền hình hay các hội nghị khách hàng, như tôi từng xem một chương trình mà các người mẫu mặc đồ thật đẹp ra biểu diễn với thùng sơn Nippon trên tay!).