Phóng to

Cắt ống, xả nước bẩn tại cầu Tân Hóa, Q.11 - Ảnh: P.P.H.

Những con đường bị cày xới liên tục đầy bùn đất vương vãi, những ống nước nằm lăn lóc cùng nắng mưa và gió bụi, những công nhân thi công hối hả về đêm dưới ánh đèn sáng tờ mờ... Đó là cảnh tượng thường thấy khi Tổng công ty Cấp nước Sài Gòn (Sawaco) ra quân ồ ạt lắp đặt đường ống nhằm “làm đồng bộ giữa nguồn và mạng” và “nâng cao tỉ lệ hộ dân được cấp nước sạch”.

Khi doanh số mua hàng của Sawaco lên đến gần 1.000 tỉ đồng/năm thì Sawaco cũng trở thành một thị trường béo bở cho các đơn vị cung cấp vật tư ngành nước, thi công đường ống và cải tạo ống mục. Một hệ thống các công ty tư nhân cũng đã được hình thành để “bao thầu” các hợp đồng hấp dẫn từ Sawaco.

Từ câu lạc bộ “vài tuổi”

Giữa tháng 3-2003, cái tên mới toanh Công ty TNHH xây dựng Hiệp Nguyễn (151/20A Huỳnh Văn Bánh, P.12, Q.Phú Nhuận) chính thức xuất hiện trong làng xây dựng với chức năng chính là thi công các công trình ngầm dưới đất, với số vốn 800 triệu đồng do Nguyễn Ngọc Quang và Nguyễn Năm góp vốn thành lập. Ngay sau khi hoạt động, Hiệp Nguyễn đã bắt tay ký kết hợp đồng làm ăn với Sawaco.

Ngoài việc thi công các công trình ngầm dưới đất, dưới nước, Hiệp Nguyễn cũng đăng ký ngành nghề xây dựng dân dụng - công nghiệp - thủy lợi, san lấp mặt bằng. Cùng với Hiệp Nguyễn, những cái tên xuất hiện liên tục trong các giao dịch với Sawaco trong những năm gần đây gồm Hưng Thắng, Đạt Đức, Đại Lộc, Nhân Việt, Khôi Việt, Thành Minh, Đăng Hưng, Thành Đô...

Năm 2003 cũng là năm Sawaco bắt đầu triển khai mạnh công tác phát triển mạng lưới đường ống cấp nước. Chỉ trong năm này Sawaco đã thi công lắp đặt gần 200km đường ống, gấp bốn lần so với năm 2000. Riêng trong năm 2004, hơn 600km đường ống đã được phát triển.

Lật lại hồ sơ kế toán của Sawaco cho thấy trong năm 2003, doanh số mua vật tư hàng hóa và dịch vụ (thi công) của Sawaco đạt hơn 570 tỉ đồng, tăng 64% so với năm 2002 do từ thời điểm này Sawaco (tên cũ Công ty Cấp nước TP.HCM) bắt đầu triển khai xây dựng 10 dự án xây dựng mạng cấp nước phía tây để tiêu thụ nước từ Nhà máy nước Tân Hiệp.

Phóng to

Ống nước phi 250 bị phèn kết tủa, được thu hồi tại đường Hậu Giang, quận 6, TP.HCM trong năm 2004 - Ảnh: T.T.D.

Con số này tăng lên hơn 991 tỉ đồng năm 2004, mở ra những cơ hội hết sức hấp dẫn cho các công ty tư nhân trong lĩnh vực xây dựng hệ thống cấp thoát nước và mua bán vật tư ngành cấp nước.

Thuộc vào nhóm công ty “trẻ tuổi” nhất với Hiệp Nguyễn còn có Công ty TNHH XD-TM Hưng Thắng (90D Lý Thường Kiệt, P.14, Q.10). Chỉ trong vòng ba tháng ngay sau ngày thành lập, Hưng Thắng đã kịp có những hợp đồng thuê khoán đầu tiên với Sawaco.

Công ty cổ phần Đại Lộc (17 Hồ Văn Huê, P.9, Q.Phú Nhuận) ra đời ngày 13-1-2003 cũng góp tên trong danh sách các đơn vị cùng với Sawaco thực hiện các công trình phát triển mạng lưới cấp nước của thành phố.

Chỉ đi vào hoạt động từ 9-4-2002 nhưng Công ty TNHH Đăng Hưng (242/3K Điện Biên Phủ, P.15, Q.Bình Thạnh) cũng đã được Sawaco “tín nhiệm” giao khá nhiều công trình có giá trị lớn.

So với các đồng nghiệp cùng tuổi, Công ty TNHH Đạt Đức (13/7A Tân Kỳ Tân Quý, P.Tân Quý, Q.Tân Phú) có nhiều giao dịch hơn cả với Sawaco dù vốn điều lệ cũng chỉ dừng lại ở 1 tỉ đồng.

...Đến các “bạn hàng thân thiết”

Cũng thuộc nhóm “trẻ” nhưng Công ty TNHH SX & XD Nhân Việt (010A, lô D cư xá Thanh Đa, P.27, Q.Bình Thạnh) gần như chỉ thuận tay “làm ăn” với một khách hàng chính là Sawaco.

Các dự án lớn của Sawaco trong những năm gần đây * Dự án xây dựng mạng đường ống cấp 1 Tây Thạnh, Cầu Tre, Tân Hòa Đông * Dự án xây dựng tuyến ống cấp 1 Cách Mạng Tháng Tám - Cộng Hòa * Dự án xây dựng mạng lưới đường ống phân phối cấp 2-3 ở một số phường tại Tân Bình và quận 11 * Dự án xây dựng mạng lưới phân phối cấp 1-2-3 khu vực quận 6 và quận 8 * Dự án xây dựng mạng lưới phân phối khu vực Gò Vấp * Dự án xây dựng đường ống cấp 1 vành đai phía tây * Dự án xây dựng đường ống cấp nước phía tây và nam huyện Bình Chánh * Dự án xây dựng tuyến ống cấp 1-2-3 khu vực Bình Thạnh, Gò Vấp, Phú Nhuận, Tân Bình, quận 10 * Dự án xây dựng tuyến ống cấp 1 ngã ba Bình Thái đến cầu Bình Lợi

Kể từ khi thành lập (4-12-2001) với số vốn điều lệ 500 triệu đồng, Nhân Việt đăng ký kinh doanh sản xuất đúc đồng - thau - gang - nhựa, xây dựng dân dụng, công nghiệp, cầu đường, lắp đặt hệ thống cấp thoát nước.

Trên thực tế, công ty chuyên thi công lắp đặt khá nhiều công trình cho Sawaco dưới sự lãnh đạo của giám đốc Nguyễn Hữu Nhơn (nắm 90% vốn điều lệ, 10% còn lại thuộc sở hữu của Nguyễn Đường Quốc).

Cùng thời với Nhân Việt còn có Công ty TNHH Khôi Việt (5/18 Âu Cơ, P.9, Q.Tân Bình). Được thành lập ngày 1-8-2001 với số vốn 900 triệu đồng, Khôi Việt đăng ký sản xuất, mua bán hàng nhựa gia dụng - công nghiệp, bao bì nhựa, máy móc, thiết bị, vật tư, phụ tùng ngành nhựa, cơ khí, chế tạo khuôn mẫu, cấp thoát nước, điện lực, ngành bưu chính viễn thông, dịch vụ vận chuyển hàng bằng đường bộ và cho thuê kho bãi. Tuy nhiên, hoạt động chính của Khôi Việt là cung cấp vật tư, trang thiết bị cho Sawaco.

Một trong những công ty liên tục có hợp đồng giá trị với Sawaco không thể không nhắc đến là Công ty TNHH xây dựng cấp thoát nước Thành Đô (96A7 Điện Biên Phủ, P.15, Q.Bình Thạnh). Thành Đô chập chững tham gia thi công “đường nước” các loại bắt đầu ngay khi ra đời (tháng 8-2001 với vốn điều lệ 4 tỉ đồng).

Thành Minh cũng là một cái tên xuất hiện khá đều đặn trong danh sách các đối tác làm công trình cho Sawaco. Công ty TNHH XD-TM Thành Minh (6 Phổ Quang, P.2, Q.Tân Bình) của Trần Chí Thành và Phan Thế Hy được thành lập ngày 21-9-2001 với vốn điều lệ 1 tỉ đồng chuyên về xây dựng công nghiệp, dân dụng, thi công đường ống cấp thoát nước và phòng cháy chữa cháy, sản xuất các loại vật tư ngành nước, mua bán vật tư chuyên ngành cấp thoát nước, vật liệu xây dựng, máy móc xây dựng thiết bị công nghiệp, xây dựng cầu đường, khoan khai thác nước ngầm, mua bán và sản xuất các thiết bị ngành phòng cháy chữa cháy dân dụng và công nghiệp.

Song song với những đối thủ “trẻ” này là những đơn vị đã được Sawaco “tín nhiệm” giao cung cấp vật tư và thực hiện những công trình cấp nước liên tục gần mười năm. Xuất hiện đều đặn nhất trong các giao dịch của Sawaco là những cái tên như Công ty TNHH cơ khí Hiệp Lực, Công ty TNHH SX VLXD Phú Đức, Công ty TNHH cấp thoát nước Đô Thành, Công ty TNHH SX-TM Liên Phú Đức, Công ty TNHH cơ khí và xây dựng Hiệp Phát...

Những thành viên của các công ty là ai và đã có mối quan hệ như thế nào với Sawaco để được tham gia cung ứng vật tư và nhận thi công các công trình cấp nước?

Trao đổi với Tuổi Trẻ về công tác đấu thầu các dự án tại Sawaco, phó tổng giám đốc Bùi Sĩ Hoàng cho biết: - Những tiêu chí chung trong chọn lựa nhà thầu vẫn áp dụng theo qui chế đấu thầu và các qui định khác như điều kiện năng lực tham gia hoạt động xây dựng, qui định về quản lý chất lượng công trình xây dựng... Ngành cấp nước cũng có những tiêu chí về năng lực tài chính, kinh nghiệm... với nhà thầu tham gia. Tuy nhiên các tiêu chí này không cố định, tùy theo đặc điểm của dự án, của từng gói thầu mà có thể thay đổi. Theo thống kê, từ năm 2001 đến tháng 5-2005: Lĩnh vực đấu thầu Số gói thầu dự án nhóm A Dự án nhóm B Dự án nhóm C Tuyển chọn tư vấn 10 5 5 Xây lắp 7 64 243 Mua sắm thiết bị 14 27 6 Cộng 31 96 254