Phóng to

Tục chăng dây trong đám cưới - Ảnh tư liệu

TT - Là tên gọi cuộc trưng bày hình ảnh lễ cưới do Bảo tàng Dân tộc học VN tổ chức từ 25-11-2005 đến 25-2-2006 tại Hà Nội. Giữ lại hình ảnh của các đám cưới VN trong một thế kỷ qua là ý tưởng cách đây hai năm của nhà dân tộc học Nguyễn Văn Huy - giám đốc Bảo tàng Dân tộc học VN.

Từ đó, cuộc vận động sưu tập ảnh cưới của nhiều dân tộc, vùng miền, hoàn cảnh lịch sử khác nhau được phát động trên toàn quốc. Lần này, 100 bức ảnh đặc biệt được chọn từ 600 bức có được sẽ ra mắt công chúng như một cái nhìn lịch đại bằng hình ảnh về lễ cưới ở VN suốt thế kỷ 20.

Ông Nguyễn Văn Huy cho biết: “Câu chuyện đám cưới trong khoảng một thế kỷ qua không phải chỉ thể hiện tình yêu lứa đôi và hạnh phúc của mỗi gia đình, mà còn hội tụ bao khía cạnh khác trong đời sống kinh tế - xã hội rộng lớn của đất nước. Bên cạnh chủ đề về tình yêu và hạnh phúc gia đình, tự những tấm ảnh cưới còn kể cho chúng ta về những thay đổi của xã hội, sự đa dạng của cuộc sống...”.

Theo những tư liệu hình ảnh có được, đám cưới VN có những thời đoạn phát triển như: nửa đầu thế kỷ 20 (đám cưới tân thời), 1945 - 1975 (đám cưới đời sống mới), 1975 - 1990 (đám cưới thời bao cấp), 1990 đến nay (đám cưới thời mở cửa).

Một điều đáng tiếc là cuộc trưng bày này thiếu ảnh đám cưới của các dân tộc thiểu số từ những năm 1970 trở về trước; phần vì thời đó việc chụp ảnh cưới ở vùng các dân tộc chưa phát triển, phần vì thông tin về cuộc vận động chia sẻ ảnh cưới do Bảo tàng Dân tộc học phát động còn chưa tới được khắp mọi miền.

Tuy nhiên, qua những bức ảnh cưới gần đây của các dân tộc thiểu số, phản ánh rõ sự kết hợp giữa các yếu tố truyền thống được gìn giữ với các yếu tố văn hóa mới được tiếp thu ngày càng mạnh.

Bên cạnh những lễ nghi theo tập tục cổ truyền đã xuất hiện rộng rãi các hình thức sinh hoạt mới trong đám cưới như: diện trang phục cưới kiểu hiện đại, sử dụng trang âm, có cả nhạc rock, thậm chí có những đám cưới còn dùng cả tiếng Anh “congratulation” (chúc mừng) trang trí phông...

Những cuộc hôn nhân giữa người Kinh với người dân tộc thiểu số và giữa các dân tộc thiểu số với nhau ngày càng nhiều, do nay không còn những mặc cảm và cách biệt như xưa, và do sự giao lưu, hiểu biết lẫn nhau giữa các dân tộc ngày càng mở rộng.