Phóng to

Luật chứng khoán sửa đổi hạn chế tình trạng lũng đoạn thị trường thông qua việc bổ sung hành vi vi phạm trong kinh doanh chứng khoán - Ảnh minh họa: Hồng Nhựt

Đây là năm thứ 3 CLB Nhà báo chứng khoán Việt Nam tổ chức bình chọn.

10 sự kiện tiêu biểu nhất của năm 2010 được lựa chọn là những sự kiện không những được dư luận quan tâm nhất trong năm mà còn có tầm ảnh hưởng lớn đến sự phát triển của thị trường chứng khoán Việt Nam.

1. Thông qua Luật chứng khoán sửa đổi

Ngày 24-11-2010, Quốc hội đã biểu quyết thông qua Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật chứng khoán, trong đó tập trung sửa đổi, bổ sung 20 điều và bãi bỏ 1 điều trong tổng số 136 điều của Luật chứng khoán hiện hành.

Nội dung sửa đổi đã khắc phục được một số vấn đề bất cập như: hạn chế tình trạng lũng đoạn thị trường thông qua việc bổ sung hành vi vi phạm trong kinh doanh chứng khoán; khuyến khích và đẩy mạnh giao dịch chứng khoán trên thị trường có tổ chức trên cơ sở quy định điều kiện chào bán chứng khoán ra công chúng...

2. Lần đầu tiên có cáo trạng truy tố hình sự đối với vi phạm thao túng giá

Ngày 26-11-2010, cá nhân đầu tiên liên quan đến hành vi thao túng giá chứng khoán đã bị bắt để phục vụ điều tra là ông Lê Văn Dũng - TGĐ Công ty cổ phần Dược Viễn Đông (mã CK: DVD, sàn TP.HCM). Cùng với ông Dũng, 3 đồng phạm có liên quan là em trai, em rể của ông Dũng và một phó tổng giám đốc của DVD cũng đã bị bắt.

Bắt tổng giám đốc Công ty cổ phần Dược Viễn ĐôngLàm giá chứng khoán, chủ tịch HĐQT dược Viễn Đông bị bắt

Phóng to

Ngày 26-11, Cơ quan an ninh điều tra Bộ Công an đã thực hiện lệnh bắt tạm giam, lệnh khám xét nơi ở, nơi làm việc của ông Lê Văn Dũng - chủ tịch HĐQT kiêm tổng giám đốc Công ty cổ phần dược Viễn Đông (mã cổ phiếu DVD) - về hành vi thao túng giá chứng khoán theo điều 181C Bộ luật hình sự (đây là điều luật mới được bổ sung vào bộ luật và có hiệu lực kể từ ngày 1-1-2010) - Ảnh tư liệu

Với việc Luật hình sự sửa đổi có hiệu lực (1-1-2010), đây là lần đầu tiên tội danh thao túng giá cổ phiếu được đưa vào xử lý hình sự.

3. Chứng khoán “chao đảo” với Thông tư 13

Ngày 27-9-2010, Thông tư 19 sửa đổi Thông tư 13 quy định về tỉ lệ bảo đảm an toàn của tổ chức tín dụng được ban hành đã có một số điều chỉnh kỹ thuật thoáng hơn nhằm tạo điều kiện cho các ngân hàng đáp ứng tiêu chuẩn.

4. VSD chính thức giám sát đến từng tài khoản

Ngày 31-5-2010, Trung tâm Lưu ký chứng khoán (VSD) đã chính thức đưa vào vận hành hệ thống phần mềm lưu ký mới có khả năng giám sát chi tiết đến từng tài khoản, từ đó có thể phát hiện ngay lập tức hiện tượng bán trước ngày T+4.

5. Minh bạch công bố thông tin tài chính

Ngày 15-1-2010, Bộ Tài chính ban hành Thông tư số 09/2010/TT-BTC hướng dẫn về công bố thông tin trên thị trường chứng khoán, thay thế cho Thông tư số 38/2007/TT-BTC. Điểm nổi bật được thị trường quan tâm trong thông tư mới là yêu cầu các tổ chức niêm yết phải thực hiện soát xét báo cáo tài chính bán niên.

Đây là một nỗ lực minh bạch hóa thông tin tài chính của doanh nghiệp.

6. Nở rộ hoạt động thâu tóm, sáp nhập doanh nghiệp

Năm 2010, hoạt động thâu tóm trên hai sàn niêm yết khá sôi động. Điều này cho thấy hoạt động thâu tóm đang có xu hướng chuyển sang một hình thái mới.

7. Thị trường chứng khoán Việt Nam tròn 10 năm

Thị trường đã có những phát triển vượt bậc, vượt xa kế hoạch ban đầu về quy mô vốn hóa. Thị trường cũng đã trở thành kênh huy động vốn cho doanh nghiệp với hàng trăm ngàn tỉ đồng. Năm 2010, thị trường đạt kỷ lục lên sàn niêm yết: thêm 81 cổ phiếu trên HoSE, 110 cổ phiếu niêm yết trên HNX và 82 cổ phiếu đăng ký giao dịch trên UPCoM. Năm 2010 cũng là năm kỷ lục của doanh nghiệp huy động vốn qua thị trường chứng khoán với tổng giá trị huy động vốn lên tới 120.000 tỉ đồng, tăng 3 lần so với năm 2009 và tăng 4 lần so với năm 2008…

Tuy nhiên, 10 năm qua cũng cho thấy sự phát triển của thị trường chưa theo kịp kỳ vọng với những chậm trễ trong việc triển khai sản phẩm mới, những quy định pháp lý góp phần mở rộng thị trường như giao dịch cùng phiên, quỹ mở...

8. Công ty chứng khoán đầu tiên bị phạt vì cung cấp dịch vụ phái sinh

Ngày 11-11-2010, Công ty chứng khoán VNDirect bị phạt 100 triệu đồng do đã cung cấp dịch vụ không thuộc những nghiệp vụ kinh doanh được phép thực hiện (dịch vụ option) theo quy định tại Khoản 1, Điều 60 Luật Chứng khoán.

Đây là lần đầu tiên một tổ chức trung gian bị phạt vì đã cung cấp dịch vụ phái sinh trên thị trường. Tuy nhiên, thực tiễn này cũng cho thấy nhu cầu bức thiết của nhà đầu tư cần có thêm các công cụ đầu tư và phòng ngừa rủi ro.

9. Ám ảnh quỹ ngoại thoái vốn

Quỹ đầu tư VEIL do Dragon Capital quản lý đã bị ép thoái vốn ảnh hưởng lớn đến tâm lý nhà đầu tư. Đây là lần thứ hai quỹ đầu tư nước ngoài hoạt động tại Việt Nam bị ép thoái vốn, sau sự kiện quỹ Indochina Capital năm 2009.

Cổ đông ủng hộ Dragon Capital tiếp tục đầu tư tại VN

Tuy nhiên hiện tượng thoái vốn đã không xảy ra và thực tế dòng vốn ngoại đã có một năm mua ròng kỷ lục, chỉ đứng sau thời kỳ bùng nổ năm 2007. Tổng giá trị giao dịch ròng của nhà đầu tư nước ngoài trong năm lại đạt mức kỷ lục 15.000 tỉ đồng và đóng vai trò dẫn dắt thị trường ở nhiều thời điểm.

10. Nhiều thay đổi về cơ chế giao dịch trên thị trường

Sở GDCK Hà Nội (HNX) và Sở GDCK TP.HCM (HoSE) trong năm 2010 đã thực hiện thay đổi lớn về cơ chế giao dịch. HoSE thực hiện rút ngắn thời gian khớp lệnh mở cửa, kéo dài thời gian khớp lệnh liên tục và tăng thêm 15 phút cho một phiên giao dịch.