Phóng to

Cô đào Ngọc Trầm (Thanh Ngân) bị kép Hoàng Sơn(Quốc Kiệt) lôi kéo - Ảnh: T.T.D.

Khán phòng không nêm chặt, không tưng bừng cờ hoa như các ngày khai trương, có lẽ vì lần đầu tiên rạp Hưng Đạo nhất quyết áp dụng nội qui: trẻ em dưới 6 tuổi đi cùng các bà, các chị không được vào khán phòng.

Ngạc nhiên, thậm chí bất bình, vì mọi ngày trước đây vẫn vậy. Nhưng phải công nhận vở diễn này hay. Vai nào cũng hay...

Một câu chuyệnnhân tình thế thái...

Khán giả đến với Cung đàn nào cho em (*) là vậy, vẫn vậy. Chỉ đơn giản nhận thấy vở này, so với vở nọ, hay. Quá ít dân trong nghề, hay đông đảo thanh niên trí thức (sinh viên - học sinh) đến xem, để vui mừng thấy cuộc tập hợp của các triển vọng trẻ Trần Hữu Trang đã thật sự được mở màn bằng cái mới.

Một câu chuyện nhân tình thế thái giản dị, có thăng trầm biến đổi, bi hài đan xen hợp với chất cải lương. Một cô gái nông thôn tên Út Lượm (Thanh Ngân) có giọng ca ngọt ngào, sống tạm dưới gầm cầu Cá Rô cùng ông nội (Hữu Quốc). Bước ngoặt lớn lao khi cô lọt mắt xanh ông bầu gánh cải lương thành đào hát Ngọc Trầm, rồi được bầu đại ban mua đứt mang về thành phố...

Cô gái trẻ thả mình theo những lời mời gọi hấp dẫn, đồng thời thâm tâm ray rứt nhớ gầm cầu Cá Rô, nhớ ông nội mà mình đã chối bỏ... Chỉ cần bấy nhiêu, giản dị mà gãy gọn khúc chiết đủ ra một vở xem được, huống gì kịch tính được xây dựng không chỉ bằng tình huống bên ngoài, mà còn đầy mâu thuẫn nội tâm thúc đẩy thành cao trào, và được giải quyết hợp lý.

Nhưng không chỉ có thế

Cung đàn nào cho em còn là những dằn vặt, tuyên ngôn về nghề. Lớp diễn hay nhất của vở là lớp Ngọc Trầm và ông bầu yêu nghệ thuật (Lê Tứ) tranh luận cùng nhau về những tràng pháo tay của khán giả. Trong khi cô đào vừa diễn vừa cương để nhận những tràng pháo tay dễ dãi thì ông thầy nhất mực rằng ấy là phản nghệ thuật. Cuộc xô xát nổ ra dẫn đến bước ngoặt tâm lý thuyết phục cho Ngọc Trầm lấy cớ dứt áo ra đi theo đại ban thành phố. Đó cũng chính là ưu tư của các tác giả trước thực trạng nghề: nghệ thuật đích thực đôi khi phải nhường chỗ cho những hâm mộ mù quáng, nảy sinh những giá trị ảo, được qui định bởi giá catsê.

May mắn là những lời dạy ấy không hoàn toàn vô nghĩa. Ngọc Trầm nhận ra mình không thể bước qua ranh giới cuối cùng: thoát y “rửa mắt” khán giả nhân danh nghệ thuật. Cô quay về gánh hát nghèo vừa được đầu tư lại, với chủ trương đề cao nghệ thuật đích thực, tuồng tích không nói chuyện xưa mà phải là chuyện thời nay, chuyện thiết thực, để mọi người còn quan tâm theo dõi...

Có thể nói, Cung đàn nào cho em cũng chính là tuyên ngôn của nhóm làm chương trình "Thắp sáng niềm tin" tại rạp Hưng Đạo, với mong muốn đem tiếng nói mới, không khí mới cho cải lương.

Có một điều chắc chắn là với Cung đàn nào cho em, những Thanh Ngân, Lê Tứ, Quốc Kiệt, Hữu Quốc, Lê Hồng Thắm... đã có những vai diễn mới, đậm dấu ấn để kể trong hành trang nghề nghiệp, chứ không phải là những vai lớn - đồ lại những cái bóng lớn.

Trong vai Út Lượm - và sau này trở thành cô đào Ngọc Trầm - Thanh Ngân diễn tự nhiên, không bị áp lực rất nhiều màu tính cách: một cô gái quê thật thà tận tâm, rồi một cô đào hời hợt đỏng đảnh ham tiền, ham danh vọng - cái ham hố tự nhiên của bản năng, không làm người ta thấy ghét, thấy sợ mà thấy thương, vì thấy trước cái kết cục. Lê Tứ chững chạc trong vai ông soạn giả - bầu gánh hết lòng vì nghề nghiệp.

Hữu Quốc có thêm một vai già cảm động. Đặc biệt, Quốc Kiệt lần đầu tiên chứng tỏ khả năng làm chủ sân khấu, cực kỳ bản lĩnh trong một vai “độc lẳng”: kép Hoàng Sơn, một kẻ sở khanh thay người tình như thay áo và chẳng biết gì là nghĩa tình.

Và Lê Hồng Thắm càng bất ngờ trong vai cô nữ sinh hiền lành biến thành cô đào thay thế vai trò chính của Ngọc Trầm, vì trẻ hơn, và “chịu chơi” hơn... Dàn diễn viên trẻ của cải lương rất cần những vở diễn mới, vai diễn mới và cách dàn dựng mới mẻ như thế để khẳng định mình.

Cung đàn nào cho em sẽ diễn tiếp vào đêm 31-10 tới đây cũng tại rạp Hưng Đạo. Và hai vở tiếp theo của loạt Thắp sáng niềm tin, Trời Nam (tác giả Lê Duy Hạnh, đạo diễn Thanh Tòng) và Bông ô môi (tác giả Hữu Tài - Vĩnh Lộc, đạo diễn Nguyễn Quân) vừa lên sàn để kịp ra mắt vào tháng mười một tới, hứa hẹn mang lại những vai diễn đậm nét mới rất đáng được cổ vũ...