Ông Hoàng Ngọc Hiến cho rằng đặc tính hài hước ngày càng được nhân văn hóa, nhưng thay đổi theo thời đại và không gian văn hóa.

Ông Hiến đồng thời diễn giải một số tình huống buồn cười, câu nói hóm hỉnh và bông đùa, đề cập đến bản chất cũng như cấu trúc của nghệ thuật hài hước, trích dẫn một số truyện cười đặc sắc của Việt Nam, trong đó có truyện Trạng Quỳnh thết Chúa “Tiệc mầm đá,” “Lợn cưới, áo mới,” “Lạy cụ đề ạ,” truyện anh chàng keo kiệt “Thà chết còn hơn.”

Lối “nói lái,” một hiện tượng đặc thù của tiếng Việt và là hình thức chơi chữ khá phổ biến trong truyện cười hay trong lời ăn tiếng nói hàng ngày của người dân, cũng được ông Hoàng Ngọc Hiến trình bày tại cuộc hội thảo.

Đây là dịp để các chuyên gia và nhà nghiên cứu trong khu vực trình bày cụ thể thêm về đề tài liên quan đến đời sống của nhân dân 10 nước ASEAN.

Hoạt động này góp phần nâng cao sự hiểu biết về lịch sử văn hóa, nghệ thuật, sự phong phú và vai trò của đặc tính hài hước là nhiều khi có thể giúp chuyển biến các tình huống khó xử theo hướng tích cực và dễ được chấp nhận hơn trong cuộc sống.

Phát biểu tại hội nghị, Thống đốc Bangkok Sukhumbhand Paribatra nêu rõ hài hước là một phần quan trọng trong đời sống và nếu được sử dụng đúng lúc sẽ mang lại niềm vui và tiếng cười.

Một trong những nhiệm vụ ưu tiên hàng đầu của ASEAN hiện nay là xây dựng một cộng đồng và công dân chia sẻ trong nhân dân 10 nước thành viên ASEAN. Điều này đã được nêu rõ trong Kế hoạch thiếp lập Cộng đồng Chính trị-An ninh và Cộng đồng Văn hóa-Xã hội ASEAN, với một trong những cách thực hiện mục tiêu này là bằng phát triển các giá trị và quan điểm nhận thức chung.

Việc phát huy và coi tính hài hước như một phần trong tài sản văn hóa phong phú của ASEAN sẽ là một thành tố quan trọng trong chiến lược san lấp khoảng cách, làm tăng sự hiểu biết giữa nhân dân khu vực về nền văn hóa, đưa con người đến gần với nhau hơn.

Một câu chuyện về Trạng Quỳnh từng được đăng trên Tuổi Trẻ cười Tài ứng đối của Đoàn Thị Điểm và Trạng Quỳnh Phóng to Năm ấy, được tin sứ nhà Thanh khét tiếng hống hách sắp sang nước ta, vua Lê, chúa Trịnh tỏ ý lo ngại. Tin vào tài ứng đối của Quỳnh, triều thần giao cho trạng giữ việc tiếp sứ. Trạng cho dựng một ngôi quán nhỏ bên bờ sông Cái, xin vua triệu bà Điểm ra đó ngồi bán hàng. Còn mình tự quản một chiếc đò, nhận đón chở sứ bộ qua sông. Mấy tên trong sứ bộ Tàu vừa đến nước ta, qua ngôi quán bà Điểm, nhác trông cô hàng nước xinh tươi óng ả, liền thả lời bỡn cợt. Một tên líu lớ đọc bâng quơ: - Nam bang nhất thốn thổ bất tri kỷ nhân canh. (Nghĩa là: Một tấc đất nước Nam không biết bao nhiêu người cày. Ý nói mỉa đàn bà nước này lẳng lơ). Bà Điểm đang nhai trầu, nhổ toẹt một bãi nước cốt xuống đất, nói trống không: - Bắc quốc chư đại phu, giai do thử đồ xuất. (Nghĩa là: Bọn quan to, ông lớn ở nước phương Bắc đều từ chỗ ấy mà chui ra cả). Câu đối lọt vào tai bọn sứ bộ, chúng giật mình, câm họng. Dè đâu chị hàng bán nước mà tài học cũng siêu việt đến thế! Tiếp đến lúc xuống đò, Quỳnh đã mặc giả làm chú lái, cầm sào đợi sẵn... Đò ra giữa dòng sông, một tên trong đoàn sứ bộ hổng ruột, lỡ xổng ra một tiếng “bủm”. Hắn đã không biết sượng mặt, còn đọc một câu chữa thẹn lếu láo: - Lôi động Nam bang. (Sấm động nước Nam). Trạng Quỳnh đang cầm chèo, liền đứng thẳng, vạch quần đái vổng cần câu xuống nước mà nói: - Vũ qua Bắc hải (Mưa qua bể Bắc). Từ đó, cả bọn Ngô ngọng bấm nhau ngồi im thin thít.