Tôi vội tìm nhật ký của anh tôi và bất ngờ nhận ra các anh, chị tuy không cùng tuổi, không cùng ngành nghề và vào chiến trường những năm tháng khác nhau nhưng lòng yêu nước, nhiệt tình cách mạng và thực tế chiến đấu đã trui rèn họ có lẽ sống cao đẹp. Dù không phải là nhà văn nhưng chính cuộc chiến tranh gian khổ mà đầy ắp tình người đã khiến họ cầm bút ghi chép lại.

Và cũng chính điều đó đã làm cho những trang văn của họ đầy chất thơ và giàu sức sống kỳ lạ. Trong khói lửa của chiến tranh ác liệt, ở những người như anh Thạc, chị Trâm và anh trai mình, tôi vẫn nhận ra vẻ đẹp của quê hương đất nước, vẻ đẹp nhân hậu và dâng trào lòng yêu cuộc sống của giới trẻ VN.

Nói như chị Trâm, “chiến tranh vô cùng gian nan, chết chóc hi sinh còn dễ dàng hơn ăn một bữa cơm, vậy mà người ta vẫn bền gan chiến đấu. Con cũng là một trong muôn ngàn người đó, con sống, chiến đấu và nghĩ rằng mình sẽ ngã xuống vì ngày mai của dân tộc”... Còn anh trai tôi trong nhật ký của mình cũng linh cảm điều đó:

“Dẫu thân ta xương trắng, máu hồngCó ngã xuống trước ngày thắng lợi...”.

(Quảng Nam 6-1967)

Khao khát càng không thể tụt hậu!

“Phải bắt kịp thời đại chứ” , một bạn trai trong lớp vẻ hãnh diện nói thế khi khoe chúng tôi chiếc điện thoại đa chức năng, đa phương tiện, đa giải trí mà mình vừa tậu được. Vừa nói, người bạn này vừa lắc lư đầu theo tiếng nhạc MP3 của máy trông rất... hip-hop.

Chúng tôi thắc mắc: chi phí hàng chục triệu đồng, liệu bồ có xài hết chức năng của nó? “Bắt kịp thời đại rồi xài thế nào là chuyện của tui chứ!”, người bạn trai ấy trả lời gọn lỏn. Đó là một SV năm 3 nhưng hầu như lên mạng Internet chỉ thông thạo chat, email và download những đoạn phim... sex mới nhất cho “dế” của mình.

Sau một tuần, diễn đàn “Tuổi 20 của chúng ta” đã nhận được hơn 270 thư, email (tính đến chiều 26-7) gửi về từ bạn đọc trong lẫn ngoài nước. Ngoài những bài đã đăng tải, số còn lại đang tiếp tục được đọc. Thư từ, bài vở gửi về: Diễn đàn “Tuổi 20 của chúng ta” - Báo Tuổi Trẻ, 60A Hoàng Văn Thụ, Q.Phú Nhuận, TP.HCM. Email: tuoi20@tuoitre.com.vn

Thật ra hình ảnh này chắc chắn không lạ trong đời sống, sinh hoạt của nhiều bạn trẻ chúng ta hiện nay mà TS Vũ Minh Khương đã xác định là giá trị ảo. Bạn B.V.K. đau xót gọi là nỗi nhục của sành điệu ảo (Tuổi Trẻ 22-7).

Những cái gọi là “giá trị ảo”, “sành điệu ảo” ấy đang tràn ngập trong nhiều người trẻ chúng ta với đủ mọi biến tấu được đẩy đến kinh khủng: từ áo quần, sinh hoạt, ăn nói, thậm chí yêu nhau kiểu Hàn Quốc cho đến tôn sùng vô điều kiện những thần tượng, ngôi sao trên các sàn diễn. May mắn là không ít người trẻ trong chúng tôi cũng đã nhận chân điều đó mà một bạn trong nhóm đã nói thẳng tuột: thần tượng gì mà trốn thuế, khỏa thân trên mạng, mại dâm, lừa đảo, nói dối như cuội...

Đau xót là tuổi trẻ chúng ta đã ít nhiều bị những thần tượng kiểu ấy mê hoặc khi mỗi ngày, mỗi giờ chứng kiến họ nhan nhản trên đủ mọi phương tiện thông tin với những sắc màu lòe loẹt nhất, sang trọng nhất, kiêu sa, đài các nhất...; xa lạ đến kinh khủng với cuộc sống xung quanh; xa lạ đến vô cảm với những mảnh đời, số phận gian khó hôm nay giữa cuộc mưu sinh của một đất nước, dân tộc còn quá nhiều khó nghèo đang vật vã tìm cách vượt lên; khao khát thoát nghèo.

Thậm chí tôi nghĩ tình yêu của những người trẻ tuổi 20 chúng tôi đã bị người ta xuyên tạc, bóp méo khi cho chúng tôi khao khát, vật vã, rũ rượi trong một cuộc yêu... ra sao. Những khao khát không thể gọi khác hơn là cái libido (thôi thúc dục tình) ấy đã làm hạ thấp đến sát đất tình yêu thật sự của tuổi đôi mươi của mọi thời; nó thấp kém quá sức trước tình yêu của anh Thạc, chị Trâm; bóp méo thực tế tình cảm tuổi 20 chúng tôi hôm nay để đến nỗi nhiều bạn trẻ chúng ta cứ ngỡ yêu phải là như thế...

Chúng ta không thể để người khác lợi dụng, nhân danh tuổi trẻ để dạy chính chúng ta tụt hậu trong cả cách yêu, kiểu “bắt kịp thời đại” và cái gọi là “sành điệu” lạ lùng (chưa nhận đúng thực chất của mình, của đất nước, đồng bào mình hôm nay) như thế!