Phóng to

TT - Cũng bộ đội cụ Hồ như anh Thạc, chị Trâm ngày nào, nhiều người lính hôm nay đang náo nức tìm đọc những dòng nhật ký của đồng đội mình hơn 30 năm trước, như để tiếp thêm ngọn lửa người lính giữa thời bình, giữa cuộc sống hôm nay còn nhiều những cạm bẫy ngọt ngào, đôi khi từ chính mình...

Mãi mãi tuổi hai mươi và Nhật ký Đặng Thùy Trâm xuất bản lần đầu trong tháng 7-2005 và sau đó liên tiếp được tái bản với số lượng lớn, vậy mà tôi phải đi đến nhà sách thứ ba tại TP.HCM mới mua được hai cuốn sách trên. (Chỉ tiếc rằng giá bán quá cao so với đồng lương, phụ cấp của những người lính như chúng tôi!).

Vừa ngồi trên xe đò, tôi vừa mải miết đọc. 75km trôi vèo qua, về đến đơn vị tôi lại đọc say mê. Đọc như đang được chứng kiến những giây phút khó khăn gian khổ nhưng rất đỗi hào hùng của cuộc kháng chiến cứu nước của dân tộc ta vừa qua.

Song điều khiến tôi trân trọng nhất và suy nghĩ nhiều nhất là quan điểm sống của lứa tuổi thanh niên thời đó, như lời tâm sự của chị Trâm qua dòng nhật ký: “Cuộc đời có ba việc lớn: lý tưởng, sự nghiệp và tình yêu”. Còn anh Thạc cũng đã tự nhủ: “Ai ra đi cũng với lòng say lý tưởng, và nhẹ nhẹ bên trong là chút ước mơ...”.

Cũng một lúc nào đó chị Trâm đau xót nhận ra rằng “đời vẫn còn đầy rẫy những con sâu địa vị, những gai góc của hạt giống kèn cựa cạnh tranh nhau từng chút uy tín, từng chút quyền lợi” và anh Thạc cũng buồn không kém khi nhận thấy “trong cuộc đời này, đâu đã hết bất công. Xã hội ta đâu đã hết những kẻ dựa vào quyền thế, muốn giành một chỗ yên lành trong cuộc sống”.

Nhưng rồi tinh thần lạc quan tuổi 20 trong người chiến sĩ của các anh, các chị đã trỗi dậy vượt lên như chị Trâm đã viết: “Dù lửa khói còn đang cháy đỏ nhưng không cháy được màu xanh của cuộc sống đang lên”.

Ngày tôi nhập ngũ, trong balô chỉ có những cuốn sách học phổ thông với những lá thư của người thân, bạn bè. Nhưng bây giờ trong hành trang của tôi đã có thêm những dòng nhật ký đầy “lửa” của anh Thạc và chị Trâm - lửa của tuổi 20 ngày ấy, cho tuổi 20 hôm nay...

37 năm sau, con sâu ấy...?

Ở một xã miền núi, phòng làm việc của Hội Cựu chiến binh chúng tôi chung với Đoàn thanh niên. Hai thế hệ tuổi 20 cùng trân trọng quá khứ, hiểu trách nhiệm của mình hôm nay, ngày mai; cùng đọc những dòng nhật ký có lửa của chị Trâm, anh Thạc và diễn đàn “Tuổi 20 của chúng ta” trên Tuổi Trẻ.

Mỗi người có những cảm nhận khác nhau về ngọn lửa ấy. Riêng tôi đã dừng lại rất lâu ở mẩu viết “Tuổi 20 ngày ấy, bây giờ” của Thủy Kiều (Tuổi Trẻ ngày 6-8): “… Không hiếm người đã từng vào chiến trường, từng phơi mình trong những trận mưa bom và rồi trong cuộc mưu sinh không còn tiếng súng đã phạm tội và phải dùng đến lịch sử đời mình như những “tình tiết giảm nhẹ”, điều ấy làm tôi thất vọng...”.

Tôi liên hệ với những dòng nhật ký của chị Thùy Trâm: có con sâu nào hôm nay là con sâu mà Thùy Trâm đã điểm mặt cách đây 37 năm: “Vẫn có những con sâu, con mọt đang gặm dần danh dự của Đảng, những con sâu mọt ấy nếu không diệt đi, nó sẽ đục khoét dần lòng tin yêu với Đảng” (Nhật ký Đặng Thùy Trâm, 25-5-1968).

Tôi suy nghĩ thêm và chợt thấy vui khi hiểu ra một điều: tuổi 20 thời nào chẳng bức xúc, phẫn nộ với những con sâu mọt trong Đảng!

Bà Rịa - Vũng Tàu: viết tiếp nhật ký anh Thạc, chị Trâm Hôm qua, 24-8, Tỉnh đoàn Bà Rịa - Vũng Tàu đã chính thức phát động diễn đàn viết tiếp nhật ký anh Thạc, chị Trâm. Tham gia diễn đàn, mỗi đoàn viên sẽ viết, thuyết trình những cảm xúc, suy nghĩ của mình về hai cuốn nhật ký của anh Thạc, chị Trâm và bày tỏ những quan điểm của mình về tuổi trẻ, cuộc sống và tình yêu. Anh Trần Đình Khoa, bí thư tỉnh đoàn, cho biết: “Những dòng nhật ký của anh Thạc, chị Trâm giục gọi chúng ta sống, ước mơ và viết tiếp bằng những việc làm có ích và thiết thực”.