Theo chân thịt đông lạnh

TT - Thời gian “ngâm” hàng lâu đến bất ngờ, giá gốc nhập khẩu siêu rẻ, những món ăn ít ai ngờ được làm từ thành phần là thịt đông lạnh... Đó là những ghi nhận của Tuổi Trẻ khi theo chân lô thịt đông lạnh. Qua được “cửa” kiểm dịch thú y, nhưng bản thân chủ lô hàng cũng thừa nhận đây là hàng chất lượng thấp...

Chân gà được bày bán tại chợ Nhật Tảo, Q.10, TP.HCM - Ảnh: Minh Đức

8.500 đồng/kg thịt gà

Cảnh giác với hàng quá rẻ Một số tiểu thương cho biết có những thời điểm mua được thịt gà, heo đông lạnh với giá cực rẻ, chỉ trên 20.000 đồng/kg. Một nhà nhập khẩu cho biết đó là hàng lỡ nhập về nhưng đã để quá lâu trong kho lạnh, nếu để thêm một thời gian nữa sẽ phải tiêu hủy, tốn thêm chi phí.

Cuối tháng 8-2009, một lô khoảng 25 tấn đùi gà đông lạnh nhập khẩu từ Mỹ cập cảng Cát Lái (Q.2, TP.HCM). Trong thời điểm này, hàng loạt vụ thịt “bẩn” được khui ra. Chủ doanh nghiệp (DN) này sợ hàng bị nhiễm khuẩn, lấy ra sẽ “mất cả chì lẫn chài” (vừa mất hàng, vừa mất thêm phí tiêu hủy) nên tạm “ngâm” hàng ở cảng.

Sau hơn hai tháng nằm ngoài cảng Cát Lái, chủ DN mới xoay xở xong các thủ tục, giấy tờ để thông quan lô hàng và đưa hàng về kho lạnh tại TP.HCM. Theo mức giá mà DN này khai báo với hải quan để tính thuế, giá gốc (đã bao gồm cước vận chuyển từ Mỹ về VN) chỉ hơn 600 USD/tấn (nhập theo giá CIF - tức nhận hàng tại cảng VN, giá giao hàng đã gồm cước vận chuyển và bên bán được chỉ định hãng tàu).

Trong khi đó, theo tính toán của phó giám đốc một DN chuyên làm dịch vụ tàu biển, giá cước trung bình của một container 20 feet từ Mỹ sang VN khoảng 3.200 USD, tương đương giá cước mỗi tấn hàng khoảng 120 USD. Như vậy, khi chưa có cước vận chuyển, giá loại thịt này rẻ đến bất ngờ, chỉ khoảng 8.500 đồng/kg. Lý giải vì sao lại mua được hàng với giá rẻ bất ngờ như vậy, chủ hàng thừa nhận đây là hàng chất lượng thấp.

Đầu tháng 11-2009, chủ hàng đã sang tên cho một đơn vị khác chuyên đi mua sỉ. Gần 12g khuya một ngày đầu tháng 11-2009, hơn 10 tấn hàng được chất lên xe lạnh chở đến các chợ đầu mối tại TP.HCM. Đến chợ, hàng hóa được vận chuyển ra sạp, người mua kẻ bán ào ào. Gần 4g sáng hôm sau, hầu hết lượng thịt đông lạnh này đã được tiểu thương mua về bán lẻ tại các chợ.

Tại chợ đầu mối Bình Điền, chị Oanh - một tiểu thương chuyên mua sỉ các loại thịt heo, gà về bán lẻ - cho biết đã mua 60kg đùi gà về bán lẻ tại Q.10. Mức giá mua vào là 38.000 đồng/kg. “Gần đây, hàng ít nên những người đi bỏ mối hét giá khá cao, có thời điểm lên tới gần 45.000 đồng/kg. Hàng đùi gà này mua về bán lẻ ngoài chợ cũng lời được kha khá, nếu hên có thể được chừng 2.000 đồng/kg” - chị Oanh cho hay. Như vậy, từ giá gốc đến giá bán ra cho người tiêu dùng đã có sự chênh lệch tới hơn bốn lần.

Gần một năm mới bán

Giải thích về mức giá trên, giám đốc DN này cho hay mỗi khâu gồm: nhập khẩu, người bỏ mối, rồi mua sỉ, bán lẻ... lời một ít. Ngoài ra còn do phải chi vào khâu trước bán hàng và do chi phí lưu kho bãi quá lâu. Ví dụ, lô hàng này đã lưu kho bãi khoảng hai tháng rưỡi. Như vậy, nếu tính cả thời gian vận chuyển thì lô hàng này đã để ít nhất bốn tháng trước khi đưa ra thị trường. Theo vị giám đốc DN nhập hàng, trước khi đưa lên tàu về VN, lô hàng này đã được bảo quản gần ba tháng. Như vậy, sau khi giết mổ, phải tới gần bảy tháng sau hàng mới đến tay người tiêu dùng.

Giám đốc một đơn vị chuyên phân phối thịt đông lạnh ở TP.HCM cho biết thông thường thịt đông lạnh trước khi bán ra thị trường đã được bảo quản 5-6 tháng (gồm thời gian vận chuyển từ nơi giết mổ về VN, thời gian lưu kho bãi, làm thủ tục kiểm nghiệm chất lượng, DN chờ được giá...). Có trường hợp về đến VN con gà đã được giết mổ 6-7 tháng, cộng thêm thời gian nằm kho bãi, khi trở thành món ăn trong bữa cơm hằng ngày của mọi người, thời gian có thể lên đến 10-11 tháng.

Theo ông Nguyễn Xuân Bình, giám đốc Cơ quan thú y vùng 6, trước đây có một số lô hàng khi về đến VN hạn sử dụng chỉ còn ba tháng (tức ngày sản xuất đã cách thời điểm DN khai báo kiểm dịch chín tháng). Như vậy, sau khi hoàn tất các thủ tục khác, hàng đã để kéo dài gần một năm ròng. Tuy nhiên, ông Bình cho biết gần đây các lô hàng về thường cách ngày sản xuất khoảng 5-6 tháng.

Làm thực phẩm chế biến

Tiếp tục theo chân thịt đông lạnh, chúng tôi ghi nhận các mặt hàng này được tiêu thụ với rất nhiều mục đích khác nhau. Đùi gà, cánh gà, chân gà... được các tiểu thương mua về bán lẻ tại các chợ, cửa hàng thực phẩm.

Ngoài ra, cũng đi lấy hàng tại các chợ nhưng còn một đội ngũ khác là lấy về làm thực phẩm tại các quán ăn, quán nhậu, bếp ăn công nghiệp. Anh Nguyễn Minh, lấy hàng tại chợ Bình Điền, cho biết đang kinh doanh quán cơm gà ở Q.Gò Vấp. Toàn bộ đùi gà, cánh gà bán cho quán đều là thịt gà đông lạnh. “Gà tươi giá mắc lắm, lấy đâu ra lời”.

Các nhà nhập khẩu thịt đông lạnh cho biết ngoài tiêu thụ trực tiếp, thịt đông lạnh nhập về VN còn phục vụ hoạt động chế biến các loại thực phẩm khác. Giám đốc một DN kinh doanh thịt đông lạnh cho hay vừa ký hợp đồng bán 5 container thịt heo, gà với Công ty H (công ty có văn phòng tại TP.HCM) để làm thực phẩm chế biến, đóng hộp từ heo, gà.

Không những vậy, một số loại thủy sản chế biến cũng có sử dụng thịt đông lạnh xay ra làm một thành phần để tạo thêm hương vị. Công ty V cũng mua thịt heo, gà của DN này để làm xúc xích. Ngoài ra, thịt gà băm, gà xay còn được bán cho một số cơ sở chuyên làm chà bông...

BẠCH HOÀN

.....................

Ý kiến bạn đọc:

TTO - * Tôi là sinh viên, đọc bài này mà lạnh trong người vì tôi thường xuyên mua thức ăn ở chợ. Theo như bài báo thì rất nhiều thực phẩm được chế biến mang tính chất dây chuyền với nguồn gốc từ thịt đông lạnh như trên.

Từ quán ăn vỉa hè cho đến nhà hàng, thậm chí là thực phẩm bày bán trong siêu thị (xúc xích...), nguồn gốc của chúng như thế nào? Câu hỏi này thì đa số người tiêu dùng khó mà biết được, nhưng hàng ngày vẫn phải tiêu thụ chúng, phó mặc sức khỏe, vì không ăn biết ăn gì bây giờ?

HUỲNH THỊ QUYÊN

* Tôi cảm thấy bây giờ chẳng có thực phẩm nào gọi là an toàn cả, lâu lâu lại rộ lên một vụ nhưng rồi đâu cũng vào đấy. "Sau cơn mưa trời lại sáng" và rồi thực phẩm không an toàn vẫn tồn tại. Trên thực tế, phải có kẽ hở mới có đất sống cho những người làm ăn thất đức như vậy.

MÂY GIÓ

* Tôi rất bức xúc khi đọc bài báo nói về chuyện thịt đông lạnh. Tại sao những loại thịt "dơ bẩn" ở nước ngoài lại có thể bán ngay cho người tiêu dùng trong nước được? Cơ quan chức năng tại sao không biết điều này? Các cổng kiểm soát như hải quan, quản lý thị trường... đã làm việc ra sao?

Người dân cảm ơn báo chí rất nhiều, nếu không có báo chí lên tiếng, chắc người dân không bao giờ biết là mình bị lừa đến như vậy.

NGUYỄN TẤN HÙNG

* Tôi là một công nhân sống xa nhà, phải ở trọ, phải nói là thường xuyên phải ăn những thức ăn bị đông lạnh như thế này. Đọc bài báo này và nhiều bài báo về thực phẩm trước đây tôi cảm thấy rất sợ.

Trước đây tôi cũng thường ăn tiệm, ăn quán, nhưng thời gian gần đây tôi không còn dám ăn nữa vì thức ăn nào cũng thật đáng sợ. Còn nấu ăn thì giờ đây tôi cũng không biết phải nấu gì để ăn: thịt thì nhiễm khuẩn, rau củ cũng vây. Hỏi giờ con người phải ăn gì để sống?

Tôi thiết nghĩ tại sao cơ quan chức năng của ta không triệt tiêu mạnh những vụ việc như thế này mà lại để cứ vài ngày lại phanh phui một vụ để rồi đâu lại vào đấy. Còn những người làm ra những việc như thế này, thử hỏi lương tâm của họ ở đâu?

MỘT BẠN ĐỌC