Phóng to

Minh họa: Đỗ Trung Quân

Dòng sông quê tôi, tháng giêng về không còn phù sa gờn gợn củi mục xuôi dòng. Hương giang khoác áo màu xanh biếc. Từng con đò xuôi mái trên "con sông dùng dằng...". Đôi bờ cây cỏ hồi sinh, người ta miệt mài thu dọn bùn còn sót trên lối đi. Đây đó người xa quê trở về tấp nập, ánh nắng xuân tung tẩy trên những cửa ô kinh thành. Đám phong rêu cựa mình khi cơn gió lướt qua. Đất trời như thấp xuống, che chở mảnh đất sau mùa bão lũ triền miên.

Tôi đứng dưới chân núi Bân, bên tấm đá ghi công vị anh hùng dân tộc Quang Trung Nguyễn Huệ ngày xưa đã làm lễ xuất quân ở nơi này. Tương truyền khi người cúi xuống kính cẩn cầm chiếc mâm đồng đựng 100 đồng tiền xin trời đất chứng tri lòng thành được đền đáp bằng tung cả số đồng xu ấy với quẻ âm dương, nếu trời đất thuận thì tất cả toàn màu trắng. Và kết quả được như lời nguyện. Tiếng hô "Quang Trung vạn tuế" át một góc trời... Vua quan lên đường trực chỉ ra Bắc chinh phạt quân Thanh, mang chiến thắng về cho dân tộc. Một điều ít ai biết đó là thủ thuật của người đời xưa, bôi vôi cả hai mặt trên đồng xu (không cho vua biết) với mục đích làm nức lòng dân.

Mấy năm, núi Bân không còn là nơi an nghỉ của người chết. Thông đã lên xanh trên đồi mộ địa xưa. Trước núi Bân là núi Ngự Bình vẫn đang còn mồ mả chưa qui hoạch. Đầu xuân, đêm rằm nguyên tiêu - Ngày thơ Việt Nam tại cố đô nam thanh nữ tú kéo nhau ngồi dưới chân núi Bân hát hò, ngâm thơ, tâm sự đến khuya mới về. Những năm trước còn lên núi Ngự, song vì một số người xả rác, quẳng xuống thung lũng tất cả những gì mang theo để rũ sạch khi về, uống rượu bẻ cành, gây mất trật tự nên chính quyền đã cấm. Từ đó họ tìm đến dưới núi Bân để thả hồn lên tận non cao và thưởng nguyệt, từng nhóm văn chương trẻ, già, ngồi trên đất và cỏ đọc thơ của mình và của ai... mặc kệ, miễn vui là được.

Tôi đi dọc triền núi để hoài niệm "Dấu xưa xe ngựa hồn thu thảo". Tháng giêng choàng chiếc áo màu xanh lên rặng núi lịch sử. Những mộ địa đã thiên di, nhường cho cây mỗi mùa xanh tốt. Phía bên kia – núi Ngự Bình giờ xuôi ngược mộ bia và đám trẻ chăn trâu thường lên đây xin tiền khách về thăm mộ. Trong màu khói hương vươn từ kẽ đá hoang vu bay quyện như thông điệp gửi đến người. Ôi tháng giêng vời vợi hồn quê…

NGÀN THƯƠNG (Huế)

Phóng to Áo Trắng số 16 (ra ngày 01-01-2008) hiện đã có mặt tại các sạp báo. Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này.