(Tác giả Walter R.Brooks, Ý Dĩ dịch - Công ty Sách Phương Nam và NXB Hội Nhà Văn)

Tất nhiên phải cần thêm một số điều kiện: chịu khó đọc sách, kiên nhẫn trong công việc, được bạn bè tốt giúp đỡ, và nhất là biết cách bênh vực lẽ phải - cho dù có lúc phải trả giá bằng một cái răng cửa bị gãy, hoặc một cú ngoạm vào tai đau điếng hồn.

Phóng to

Cuốn sách là một chuỗi những vụ án xảy ra trong trang trại của ông Bean, nơi có khá nhiều những con vật cùng chung sống: heo Freddy, chị em vịt Alice và Emma, mèo Jinx, vợ chồng gà Charles, chị thỏ góa Winnik, bà bò Wiggins, gã nhặng Zero, chó Prinny, ngựa Hank, bầy quạ... và không thể không kể đến cha con nhà Simon - gã chuột cống gian ngoa xảo quyệt, kẻ đã gây ra vụ án gắp lửa bỏ tay người có một không hai trong lịch sử tố tụng của trang trại.

Điều tra, phá án là nhiệm vụ của Freddy và cũng là mạch chính của cuốn sách. Từ vụ đoàn tàu hỏa đồ chơi bị đánh cắp, rồi chú thỏ con đi lạc, bữa tối của chó Prinny không cánh mà bay, quan tòa gà trống Charles trốn vợ vào ở trong tù, hai tên trộm nhà băng qua mặt cảnh sát, cho đến phiên tòa xét xử mèo Jinx...

Tuy nhiên, bên cạnh những câu chuyện ly kỳ kiểu trinh thám, cuốn sách còn hấp dẫn bạn đọc bởi đời sống sinh hoạt, những nét tính cách loài vật qua cái nhìn của một nhà văn bậc thầy. Sự hài hước luôn ẩn sau vẻ ngoài nghiêm túc. Cũng là nhân hóa loài vật: heo thám tử, gà trống quan tòa, chuột cống chính cống lưu manh, du đãng...; cũng viết về tình bạn, tình đoàn kết, sự trung thực và giả trá, lương thiện và độc ác..., nhưng tất cả diễn ra thật nhuần nhuyễn, tự nhiên, không một tí lên gân lên cốt nào về những bài học đạo đức, luân lý này nọ. Những trang viết về cuộc hội nghị quyết định thành lập nhà tù, cuộc bầu bán quan tòa hay phiên tòa xử mèo Jinx xứng đáng là những trang “văn mẫu” cho những tác phẩm viết cho thiếu nhi.

Cuốn sách đã có tuổi già nửa thế kỷ. Đọc xong cứ ngẩn ngơ tiếc: sau chừng ấy năm, văn học nước mình vẫn chỉ có một cuốn truyện đồng thoại duy nhất có thể đem ra so sánh là cuốn Dế Mèn phiêu lưu ký của cụ Tô Hoài.