Tòa kinh tế Tòa án nhân dân TP.HCM cho biết vụ kiện tranh chấp hợp đồng giữa Nhà máy Bia VN và quán Cây Dừa đã được tòa thụ lý.

Quá trình tố tụng đã tiến hành hòa giải giữa hai bên nhưng hòa giải không thành. Dự kiến vụ kiện sẽ được đưa ra xét xử vào ngày 16-4 tới.

* Luật sư Bùi Quang Nghiêm (phó chủ nhiệm Đoàn luật sư TP.HCM):

Ảnh hưởng quyền lựa chọn của người tiêu dùng

Phải bắt đầu từ nội dung của bản hợp đồng giữa Nhà máy Bia VN (bên A) và quán Cây dừa (bên B). Đây là một hợp đồng kinh tế. Thỏa thuận trong hợp đồng này luật hiện hành (Bộ luật dân sự, Luật thương mại…) không cấm. Như vậy khi bên B đã chấp nhận ký vào bản hợp đồng mà bán hoặc quảng cáo cho nhãn hiệu bia khác là đã vi phạm hợp đồng.

Song nhân vụ việc này, điều mà tôi muốn nói đây là một “lỗ hổng” của pháp luật VN, vì nó ảnh hưởng đến người tiêu dùng, cụ thể là ở quyền được lựa chọn hàng hóa của người tiêu dùng. Trong tương lai nên có những qui định điều chỉnh những thỏa thuận độc quyền này trong Luật cạnh tranh hoặc trong những luật khác.

Chẳng hạn, theo tôi, để bảo vệ người tiêu dùng thì luật nên không cho phép có những thỏa thuận độc quyền tương tự như trên ở hệ thống phân phối bán lẻ. Nên giới hạn chủ thể, như chỉ cho phép hợp đồng độc quyền giữa nhà sản xuất với nhà phân phối sỉ (tổng đại lý, đại lý cấp 1…). Hoặc giới hạn loại hàng hóa, như không được hợp đồng độc quyền ở những hàng hóa tiêu dùng thiết yếu hằng ngày…

* Luật sư Lê Thành Kính (trưởng văn phòng luật sư Lê Nguyễn):

Đó là cạnh tranh không lành mạnh

Nhìn ở góc độ hợp đồng theo luật hiện hành thì quán Cây Dừa đã vi phạm. Nhưng nhìn bản chất bên trong hợp đồng này thì lại là sự cạnh tranh không lành mạnh. Theo luật các nước, hợp đồng là đối khoản các quyền và nghĩa vụ, nghĩa là bình đẳng về các quyền và nghĩa vụ của hai bên. Hợp đồng sẽ vô hiệu khi người ký hợp đồng bị lừa dối, bị nhầm lẫn, bị đe dọa, hoặc người ký hợp đồng không có đủ điều kiện nhận thức đầy đủ mục đích của hợp đồng...

Còn trong các luật lệ hiện hành của VN, qui định về hợp đồng thì có nhiều nhưng hầu hết không có qui định một cách rõ ràng. Qui định tương đối rõ nhất về hợp đồng là ở Bộ luật dân sự. Theo đó, nguyên tắc giao kết hợp đồng là “hai bên tự do giao kết nhưng không trái pháp luật, đạo đức xã hội; tự nguyện, bình đẳng, thiện chí, hợp tác, trung thực và ngay thẳng”.

Vì thế, trong việc vi phạm hợp đồng của ông chủ quán Cây dừa, theo tôi, ông ta có thể đưa ra các lý lẽ là bị nhầm lẫn, rằng bên kia đã sử dụng ông ta để tiêu diệt các đối thủ khác...Cho nên trong tương lai, theo tôi, khi sửa đổi Luật thương mại, Luật dân sự... cần phải qui định rõ ràng về hợp đồng và các loại hợp đồng. Còn về những hành vi cạnh tranh không lành mạnh thì rất cần có Luật cạnh tranh!