Phóng to

Một phụ nữ đang dán keo tránh thai EVRA. Ảnh minh họa

TT - Keo dán tránh thai EVRA đã được thử nghiệm trên người tại nhiều bệnh viện từ tháng 3-2006. Thế nhưng trước câu hỏi “Có biết những nguy cơ do thuốc này gây ra?”, cơ quan chuyên môn... lại ấm ớ.

Thử nghiệm trên hàng trăm người

Từ khoảng tháng 3-2006, keo dán tránh thai EVRA được thử nghiệm trên người VN ở một số đơn vị y tế chuyên ngành phụ sản. Trong khi đó, từ tháng 11-2005, trên trang web của Cơ quan Quản lý thực phẩm và dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) đã cảnh báo về những nguy cơ có thể xảy ra khi sử dụng EVRA. Trong đó, trường hợp nghiêm trọng người dùng EVRA có thể bị tử vong do tắc tĩnh mạch. Trước đó, FDA đã nhận được thông tin về 23 trường hợp tử vong có liên quan đến việc sử dụng EVRA.

Bác sĩ Nguyễn Duy Ánh, phó giám đốc Bệnh viện Phụ sản trung ương, cho hay việc chọn thử nghiệm keo dán tránh thai tại bệnh viện là do Bộ Y tế chỉ định. Có ba đơn vị y tế tham gia chương trình này là Bệnh viện Phụ sản trung ương, Bệnh viện Phụ sản Hà Nội và Trung tâm Sức khỏe sinh sản Vĩnh Phúc.

Tại Bệnh viện Phụ sản Hà Nội, 100 bệnh nhân thử nghiệm miễn phí đầu tiên đã được chọn lựa và sử dụng thử. Trong đó có một số trường hợp bỏ thuốc, bệnh viện phải lựa chọn thay thế. Tuy nhiên, cả các trường hợp thôi dùng keo dán không phải do chất lượng thuốc mà do không quen với miếng dán trên da, một số bị hơi ngứa ở chỗ dán. Bệnh viện Phụ sản trung ương cũng đã chọn được 50 người và Trung tâm Sức khỏe sinh sản Vĩnh Phúc chọn 150 người.

Thế nhưng khi chúng tôi đặt câu hỏi "Bộ Y tế có biết những nguy cơ được cảnh báo về EVRA mà áp dụng thử nghiệm tại Việt Nam?", một quan chức Vụ Sức khỏe sinh sản (Bộ Y tế) khẳng định: “Vụ chưa có một công văn chính thức nào đề nghị thử nghiệm keo dán EVRA tại các bệnh viện”. Song người phụ trách dự án thử nghiệm keo dán EVRA - một chuyên gia của vụ - thì lại xác nhận EVRA đang trong giai đoạn thử nghiệm tại các đơn vị cộng tác viên.

Chưa có câu trả lời

Bác sĩ Trần Văn Hùng, giám sát chuyên môn của đề tài tại Bệnh viện Phụ sản trung ương, cho chúng tôi xem các văn bản liên quan đến đề tài. Theo đó, Bộ Y tế đã lập hội đồng xét duyệt đề cương đề tài và đến tháng 12-2005, hội đồng khoa học đã duyệt đề cương đề tài nghiên cứu khoa học cấp bộ. Hội đồng khoa học cũng đã khuyến cáo nhóm nghiên cứu cần chú ý những tai biến như teo niêm mạc tử cung, xem lại tính nguy hiểm của EVRA do tiêu chuẩn loại trừ nhiều, tiêu chuẩn tuyển chọn cao. Thời gian nghiên cứu cần bảo đảm để có cơ sở đánh giá khoa học, khách quan. Do đó, những người tự nguyện tham gia sử dụng EVRA được các chuyên gia tư vấn, giải thích. Chính quá trình sàng lọc chặt chẽ này nên quá trình thử nghiệm đến nay đạt được tiến độ và yêu cầu đề ra.

Bác sĩ Hùng cho biết thực tế các hình thức tránh thai bằng thuốc viên cũng có nguy cơ gây tắc tĩnh mạch với người mang sẵn bệnh huyết khối. Vì vậy, việc chọn lựa hình thức tránh thai, kể cả thuốc viên hay keo dán, cũng phải chọn lựa và sàng lọc bệnh nhân thật tốt, không dùng cho người mắc bệnh huyết khối, các bệnh về tim mạch... Bác sĩ Hùng cũng khẳng định chưa có trường hợp nào tử vong do viên uống tránh thai!

Vấn đề đặt ra là vì sao tất cả các đơn vị triển khai đều không hề hay biết thông tin về các trường hợp tử vong trên thế giới có liên quan đến keo dán EVRA. Ngay cả hai vị vụ trưởng, vụ phó Vụ Sức khỏe sinh sản - đơn vị chịu trách nhiệm giúp Bộ Y tế quản lý lĩnh vực này - cũng “cáo mệt” để từ chối tiếp phóng viên mà không đưa ra bất kỳ lời giải thích nào.

Như vậy, keo dán EVRA có gây nguy hại đến sức khỏe, thậm chí sinh mạng người sử dụng hay không vẫn là câu hỏi để ngỏ. Ngành y tế phải có đầy đủ thông tin, dữ liệu liên quan, đảm bảo an toàn khi sử dụng để tránh những rủi ro đáng tiếc trước khi chính thức cho lưu hành.