* Các lãnh đạo APEC đối thoại với ABAC

Phóng to

Toàn cảnh phiên họp kín thứ nhất Hội nghị các nhà lãnh đạo kinh tế APEC - Ảnh: Việt Dũng

Trong "Tuyên bố về chương trình nghị sự phát triển Doha của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO)" được công bố trong phiên làm việc chiều qua, các nhà lãnh đạo APEC cam kết cắt giảm hơn nữa hỗ trợ nông nghiệp có tác động làm bóp méo thương mại của những đối tác lớn, mở rộng tiếp cận thị trường trong nông nghiệp, cắt giảm thật sự thuế quan hàng công nghiệp và đưa ra những cam kết mới về mở cửa thị trường dịch vụ. Đến nay vòng đàm phán Doha đang lâm vào bế tắc do nhóm các nước đang phát triển không đồng ý với một số cam kết trong WTO làm lợi cho các nước giàu. Các nước đang phát triển yêu cầu các thành viên giàu, chủ yếu là Liên minh châu Âu (EU) và Mỹ, giảm trợ cấp nông nghiệp trong nước họ để mở cửa thị trường hơn nữa cho sản phẩm nông nghiệp của các nước nghèo.

Phóng to

Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đón Tổng thống Philippines Gloria Arroyo đến dự Hội nghị APEC - Ảnh: Reuters

Bản tuyên bố viết: "Mặc dù nông nghiệp vẫn là vấn đề then chốt để giải quyết tình hình bế tắc hiện nay, chúng tôi cho rằng cần xây dựng một gói cam kết tổng thể bao gồm: tiếp cận thị trường đối với hàng công nghiệp, cam kết mở cửa thị trường dịch vụ, các vấn đề qui tắc và thuận lợi hóa thương mại". Các nhà lãnh đạo APEC kêu gọi các nền kinh tế thành viên WTO khẩn trương tháo gỡ bế tắc hiện nay và đưa các cuộc đàm phán quay lại lộ trình để kịp thời kết thúc.

Bên cạnh việc thúc đẩy vòng đàm phán phát triển Doha, trong phiên họp kín kéo dài hai giờ vào chiều qua (18-11) tại Trung tâm Hội nghị quốc gia với chủ đề ''Đẩy mạnh thương mại và đầu tư trong một thế giới đang thay đổi'', lãnh đạo 21 nền kinh tế APEC đã thảo luận các thỏa thuận tự do thương mại song phương và khu vực, Kế hoạch hành động Hà Nội thực hiện lộ trình Busan và các biện pháp thúc đẩy mục tiêu Bogor. Các nhà lãnh đạo sẽ tiếp tục phiên họp kín vào sáng mai để bàn về những vấn đề liên quan đến an ninh, hợp tác kinh tế - kỹ thuật và cải cách APEC.

* Chiều 18-11, ngay sau khi kết thúc phiên họp đầu tiên, các nhà lãnh đạo kinh tế APEC đã có cuộc đối thoại với Hội đồng Tư vấn kinh doanh APEC (ABAC). Không khí buổi đối thoại diễn ra hết sức cởi mở. Các thành viên ABAC được chia thành năm nhóm, mỗi nhóm có bốn nền kinh tế để trực tiếp đối thoại với các nhà lãnh đạo kinh tế APEC.

Phát biểu khai mạc cuộc đối thoại, Chủ tịch APEC 14 Nguyễn Minh Triết khẳng định để duy trì được sự phát triển bền vững trong tương lai giữa các nền kinh tế APEC, APEC cần thắt chặt hơn nữa sự hợp tác về kinh tế, kỹ thuật theo hướng tự do hóa thương mại và đầu tư, thúc đẩy hệ thống thương mại đa phương bình đẳng, cùng có lợi, hoàn thiện hoạt động. Do đó, theo Chủ tịch Nguyễn Minh Triết, "cơ chế đối thoại cởi mở và hợp tác chặt chẽ giữa các vị lãnh đạo và giới doanh nghiệp là một nhân tố không thể thiếu", "cuộc đối thoại hôm nay là cơ hội quí báu để chúng ta trao đổi sâu thêm nhằm thúc đẩy hợp tác, hình thành tầm nhìn APEC tới 2020”.

* Vòng đàm phán Doha: tên gọi chính thức là Nghị trình phát triển Doha (DDA), được khởi động từ cuộc họp bộ trưởng Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) tháng 11-2001 tại Doha, thủ đô Qatar. DDA vạch ra khoảng 20 nội dung đàm phán, trong đó nổi bật là tự do buôn bán nông sản, giảm thuế đối với các mặt hàng công nghiệp... với mục tiêu kết thúc vào tháng 12-2004. Thế nhưng, do bất đồng sâu sắc giữa các thành viên đang phát triển và các thành viên phát triển về vấn đề trợ cấp nông nghiệp, DDA đã không thể kết thúc theo như lịch trình. * Mục tiêu Bogor: Tại hội nghị nhà lãnh đạo các nền kinh tế thành viên Diễn đàn Hợp tác kinh tế thương mại châu Á - Thái Bình Dương (APEC) lần 6 năm 1994 tại Bogor (Indonesia), các thành viên APEC đã đề ra mục tiêu Bogor. Trong đó nổi bật là APEC cam kết phấn đấu tạo nên khu vực tự do thương mại châu Á - Thái Bình Dương vào năm 2010 đối với các nền kinh tế phát triển và đến năm 2020 đối với các thành viên đang phát triển. * Lộ trình Busan: Tại Hội nghị APEC lần 13 năm 2005 tại Busan (Hàn Quốc), các nhà lãnh đạo APEC đã nhất trí triển khai lộ trình Busan với các biện pháp cụ thể để thực hiện mục tiêu Bogor như tiếp tục ủng hộ hệ thống thương mại đa biên, xây dựng các chương mẫu về thỏa thuận khu vực thương mại tự do/thỏa thuận thương mại khu vực...