Phóng to

QL49 Huế - A Lưới nằm sát thành lăng Minh Mạng đang được quy hoạch mở rộng lên 13m.

Liệu theo quy hoạch mới được UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế thông qua, thì vua Khải Định và Minh Mạng có được "ngủ yên" và tượng đài Phật bà Quan Âm nằm ở sát đường tránh Huế có cần phải đeo khẩu trang- theo như lời than của một chuyên gia UNESCO hay không?

Mới đây, Viện Quy hoạch đô thị nông thôn đã tổ chức báo cáo quy hoạch chi tiết khu vực cầu Tuần - Lăng Minh Mạng ở phía tây nam thành phố Huế.

Biết rồi, khổ lắm...

Mấy năm trở lại đây, báo chí đã tốn không biết bao nhiêu giấy mực để "kêu gào" về việc vùng tây nam - âm phần của thành phố Huế với hệ thống lăng tẩm, chùa chiền... đã và đang bị "băm nát" nghiêm trọng với việc xây mới và mở rộng hệ thống đường sá, công trình, nhà cửa. Nhưng mọi chuyện vẫn được tiếp nhận và quan tâm ở dạng "biết rồi, khổ lắm nói mãi".

UNESCO cũng đã gởi cho chính quyền tỉnh TT-Huế và Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế không biết bao nhiêu khuyến nghị, và những khuyến nghị sau luôn... nghiêm trọng và thống thiết hơn những khuyến nghị trước!

Gần đây nhất, UNESCO đã cử một đoàn công tác đến Huế, và sau đó lại gởi tiếp một bản khuyến nghị về rất nhiều vấn đề liên quan đến bảo tồn và phát huy quần thể di tích Huế, trong đó có vùng tây nam.

Khuyến nghị một lần nữa "nói": "Việc xây dựng đường tránh tây nam (QL1A tránh thành phố Huế) đi qua khu vực lăng Minh Mạng và Khải Định đã làm ảnh hưởng đáng kể đến cảnh quan và không gian do tiếng ồn của động cơ ô tô và còi xe có trọng tải lớn đi qua khu vực này.

Đáng lo ngại hơn, một phần đường tránh Tây Nam ăn vào sườn núi Chóp Vung phía trước bên phải lăng Khải Định và đã xâm phạm vào yếu tố Tả Thanh Long (theo luật phong thủy).

Thêm nữa, cần hạn chế việc phát triển công trình xây dựng mới cao tầng ở khu vực đường tránh và cầu Tuần, bởi hiện có hai công trình tương đối lớn (1 ở gần bờ bắc cầu Tuần là trụ sở UBND xã Hương Thọ và 1 là chợ Tuần xây sát bờ sông), phần nào ảnh hưởng đến cảnh quan bờ sông Hương...".

Đó là bằng văn bản, còn ngoài lề, một chuyên gia của UNESCO đã trực tiếp than với những vị lãnh đạo đứng đầu của tỉnh Thừa Thiên - Huế, đại ý rằng, (mấy năm nay) hai vua Minh Mạng và Khải Định không (đêm nào được) ngủ ngon giấc vì tiếng ồn của động cơ ô tô và còi xe. Vị này còn khuyên là nên mua khẩu trang cho tượng đài Phật bà Quan Âm (nằm gần lăng Khải Định) để... chống bụi từ đường tránh Huế!

Không thể "quy hoạch" được chuyện đã rồi!

Trong quy hoạch chi tiết từ cầu Tuần đến lăng Minh Mạng, Viện Quy hoạch đô thị nông thôn (Bộ Xây dựng) đã đề xuất rất nhiều phương án tích cực nhằm "lập lại trật tự" cũng như phục vụ cho việc quy hoạch xây dựng, bảo tồn hệ thống di tích.

Trong đó, các phần việc cần phải giải quyết ngay là mở một con đường ngắn nhất vào khu vực lăng Minh Mạng bắt đầu từ ngã ba Tuần đi xuống, nhằm giảm bớt lưu lượng phương tiện đi theo QL49 (Huế - A Lưới) vòng quanh lăng.

Giải toả triệt để các hộ dân xây dựng tự phát dọc theo QL49 và khu vực lăng Minh Mạng, đặc biệt là các hộ lấn chiếm lòng sông Hương, nhằm tạo tầm nhìn thoáng đãng và không gian sạch đẹp cho toàn khu vực từ cầu Tuần vào lăng Minh Mạng. Các vùng cây xanh công viên và lâm viên bao bọc xung quanh các vùng bảo vệ di tích quy hoạch thành vùng cây xanh đệm cho quần thể di tích lăng Minh Mạng...

Tuy nhiên, Viện Quy hoạch đô thị nông thôn không thể "quy hoạch" được những chuyện đã rồi, và nó đã, đang, sẽ tiếp tục ảnh hưởng đến hệ thống di tích Huế như cầu Tuần, đường tránh Huế, QL49 đi A Lưới, trụ sở UBND xã Hương Thọ...

Thậm chí, tuyến đường tránh Huế còn có nguy cơ mở rộng gấp đôi (lên 65m) khi theo dự án đường cao tốc Cam Lộ (Quảng Trị) - Đà Nẵng đã được UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế kết luận, đoạn Cam Lộ - nam cầu Tuần sẽ trùng với đường tránh Huế hiện nay (từ km 7+300 đến km 22+800).

Viện Quy hoạch đô thị nông thôn cũng rất khó hiểu khi quy hoạch với đề nghị nâng cấp và cải tạo tuyến QL49 đi vòng quanh lăng Minh Mạng như hiện nay lên... 13,5m.

Trở lại với câu hỏi liên quan đến lời than và khuyên (mà có lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên - Huế cho là xách mé) của một chuyên gia UNESCO như đã dẫn. Nếu không có gì thay đổi thì sau khi bản quy hoạch chi tiết nói trên được thông qua và thực hiện, điều hiển nhiên là vua không thể "ngủ yên" và Phật bà Quan Âm cần lắm một khẩu trang!