AT - Với tiếng đàn guitar, với cái chất vốn sẵn trầm buồn, dồn dập của tiết điệu slow rock, hồn tôi cứ lâng lâng nhớ về miền quê sông nước mỗi khi phím đàn, giọng hát ngân cao bài Quê hương của nhạc sĩ Giáp Văn Thạch, phổ thơ của Đỗ Trung Quân.

Đó là một tuổi thơ êm đẹp với cánh diều biếc chao đảo trên cánh đồng, với đường làng ngày ngày con đi học, biết bao hình ảnh đẹp được những nốt nhạc nâng lên một cung bậc, hòa vào lòng người một cách nhẹ nhàng, miên man.

Trong ta ai cũng có một quê hương, một vùng đất để khi đi xa mà thương mà nhớ, một vùng đất để khi trưởng thành nhìn lại một thời của tuổi thơ với những kỷ niệm ngọt ngào. Quê hương trong thơ của Đỗ Trung Quân chỉ đơn thuần là những hình ảnh của một vùng quê sông nước, nhưng chất chứa cả một hồn của dân tộc.

Quê hương là chùm khế ngọt

Cho con trèo hái mỗi ngày

Quê hương là đường đi học

Con về rợp bướm vàng bay

Quê hương là con diều biếc

Tuổi thơ con thả trên đồng

Quê hương là con đò nhỏ

Êm đềm khua nước ven sông

Hồn của người Việt thật giản dị, thật êm ắng và thật lắng đọng. Với câu hỏi của trẻ thơ: “Quê hương là gì hở mẹ / Mà sao cô dạy phải yêu”, đơn giản thôi, chỉ là những hình ảnh gắn liền với cuộc sống, với sinh hoạt đời thường.

Khi nghe bản nhạc này, tôi không khỏi nghĩ về một vùng quê, một nơi tôi chưa hề đặt chân đến; với cánh diều nhìn theo chiều cao, với cánh đồng nhìn theo chiều rộng mênh mông, với một dòng sông nhìn theo chiều dài nơi có gió và sự nhẹ nhàng của mái chèo khua sóng. Rồi với một đêm trăng thanh bình, có hương của hoa cau ngan ngát, có đâu đó bóng dáng của người mẹ thân quen... Hồn tôi cứ trải rộng, cứ lờ lờ theo những nốt nhạc, những hình ảnh êm đẹp…

Rồi khi đến cao trào, nhạc thể hiện một cách dồn dập như vừa lôi cuốn, vừa nhấn mạnh:

Quê hương mỗi người chỉ một

Như là chỉ một mẹ thôi

Quê hương nếu ai không nhớ

Sẽ không lớn nổi thành người.

Cứ ngân lên, cứ xoáy vào tâm tư của một người con mang dòng máu Việt. Có ai mà không nhớ quê, không yêu quê của mình, nơi chôn nhau cắt rốn, nơi có mái chèo, có dòng nước hiền hòa êm trong? Khi nghe bài hát này, quê hương trong thơ tuy chỉ có vài hình ảnh mà lại khiến người ta bùi ngùi nhớ thương, hay ít nhất cũng bồi hồi lắng nghe và tâm hồn trải rộng mênh mông.

Bài thơ Quê hương của nhà thơ Đỗ Trung Quân và bài hát của nhạc sĩ Giáp Văn Thạch, cả hai đều nắm bắt được cái hồn của dân Việt, khiến một người con đi xa sẽ mãi thương nhớ quê hương.

DƯƠNG THIỆU TRÍ(ĐH Kỹ thuật công nghệ TP.HCM)(Thơ: Đỗ Trung Quân, Nhạc: Giáp Văn Thạch)

Phóng to Áo Trắng số 13 (ra ngày 15-11-2007) hiện đã có mặt tại các sạp báo. Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này.