Trong thư gửi cô giáo mình, một HS nội trú lớp 9 Trường THPT TB (Q.Tân Bình, TP.HCM) viết: “Lúc còn bên trường cũ em nghịch lắm, mama đi họp phụ huynh về, thấy kết quả sa sút quá nên quyết định chuyển trường cho em".

"Em khóc nhiều lắm nhưng năn nỉ tới mức nào, hứa hẹn với papa bao nhiêu papa cũng không chịu. Chỉ trong một phút thôi, quyết định của papa đã làm em mất hết tất cả. Vào nội trú rồi, mất cái lớp 9 siêu quậy của em, mất đi những người bạn thân nhất...”.

Phóng toGiờ ăn trưa thứ bảy ngày lễ giỗ Tổ Hùng Vương của HS nội trú Trường THPT tư thục Nhân Văn (TP.HCM) - Ảnh: Như Hùng

Những cuộc đời khiếm khuyết

Lên lớp 6, P. được mẹ đưa vào học nội trú ở Trường THPT dân lập Nhân Văn (Q.Tân Phú, TP.HCM). Từ khi P. lên lớp 7, không ai đến thăm P., cũng không có cuộc điện thoại nào từ gia đình liên hệ với nhà trường. P. mất liên lạc hoàn toàn với gia đình. Nhà trường không có cách nào tìm được bất cứ người thân nào của em. P. lên lớp 9, ký ức về gia đình, người thân ngày càng lùi xa trong tâm trí cô học trò mới lớn. Hai cái tết trôi qua, em theo các cô quản nhiệm về quê. Quần áo, tập vở, tất cả mọi thứ đều do các cô sắm cho. Mọi chuyện vui buồn P. chỉ tâm sự với cô quản nhiệm em quen gọi bằng “má”.

Có những ngày trường thu học phí, P. luẩn quẩn khu phòng nội trú, ngại ngần không dám xuống lớp học. Từ lâu không ai nỡ nhắc chuyện tiền bạc, học phí trước mặt P., lúc nào em cũng có vẻ tủi thân. Trước tết vừa rồi, mẹ P. gửi đến trường một bức thư cho biết tết sẽ đón P. về nhà. Nhà trường cũng mong được gặp phụ huynh chỉ để nói một điều rằng không nên để trẻ buồn tủi vì bị bỏ rơi.

Người mẹ ấy đến đón con vào ngày 29 tết, khi ở trường chỉ còn chú bảo vệ. Mồng 6 tết, cô bé được âm thầm “trả” lại cho nhà trường, mọi thứ trở lại như cũ. Khi được hỏi: “Từ tết đến nay, em có được nói chuyện điện thoại với mẹ không?”. Cô bé lặng yên một lúc rồi đáp: “Dạ không, số điện thoại mẹ cho, con gọi không được!”.

Phóng to

Học sinh nội trú xếp hàng đi ngủ - Ảnh: Như Hùng

Thư gửi cô giáo mình, một HS lớp 9 Trường THPT Thái Bình (Tân Bình, TP.HCM) viết: “Năm đầu tiên ở nội trú, em cũng gặp một người bạn có hoàn cảnh giống mình. Bố mẹ bạn ấy bỏ nhau. Em và bạn trò chuyện với nhau rất hợp, rồi một hôm bạn nói một câu khiến em phải suy nghĩ: “Bố mẹ mình ác quá, sinh mình ra rồi làm khổ bọn mình”. Nghe câu nói ấy em rất buồn vì nó thật sự đúng với bọn em”.

“Có lạ gì đâu! Những cảnh ngộ như vầy cũng là chuyện bình thường ở trường nội trú” - bà Hoàng Thị Minh Liên, hiệu trưởng Trường THPT Nhân Văn, nói. HS nội trú mỗi em một hoàn cảnh, rất nhiều em hoàn cảnh bất hạnh, thiếu thốn tình cảm gia đình. Các em muốn thể hiện mình, nổi lên thành HS cá biệt cũng từ đó.

Cô Nguyễn Thị Quặng, quản lý nội trú nữ Trường THPT Tân Phú, kể: “Con gái thường nhạy cảm. Có bữa tự nhiên bất thường, ì ra, không cười, không nói. Hỏi mãi, em tâm sự hoàn cảnh: cha mẹ ly dị, mẹ lấy chồng khác, em sống với ba nhưng không được ăn cơm với ba ngày nào!”. Đêm, phòng nội trú nữ vẫn thường có những dòng nước mắt âm thầm rơi - cô Phước, bảy năm làm công tác quản sinh nội trú nữ Trường THPT tư thục Việt Thanh, kể. Hỏi ra, đứa nói nhớ mẹ, đứa nói “con hận mẹ con”. Có em thẫn thờ: “Cha mẹ con ly dị rồi, con sống với cha không được, sống với mẹ cũng không yên nên mới phải vào đây. Học để làm gì nữa hả cô?”, rồi khóc òa.

Nỗi buồn nội trú

Vẻ mặt mệt phờ, vụng về lau mũi, La Trí Dũng, HS lớp 7 Trường THPT Tân Phú (TP.HCM), nói với giọng điệu mạnh mẽ: “Không sao đâu, bệnh viêm xoang ở phòng máy lạnh đó mà! Mẹ mua sẵn cho con một bịch thuốc, ở đây tự uống, tự chăm sóc bản thân quen rồi”.

Nói có vẻ bản lĩnh như vậy nhưng câu chuyện của Dũng đầy nỗi lòng trẻ nhỏ: “Ba mất từ năm Dũng lên lớp 1, mẹ buôn bán, không có thời gian chăm sóc, ở nhà toàn đi chơi game nên mẹ gửi đi học nội trú. Vào đây được đi bơi, đá banh nhưng gần một năm rồi vẫn thấy buồn, ráng chịu buồn chờ cuối tuần về bạn cũ rủ đi chơi, được đi ăn đủ thứ. Sẽ rất buồn nếu như có một tuần nào đó không được về nhà”.

Mỗi tuần được về nhà một lần, được gặp người thân, ước muốn nghe chừng thật giản đơn đến tội nghiệp nhưng khoảng hơn 1/3 số HS nội trú không có được hạnh phúc ấy. Số HS này phải ở lại trường ngày cuối tuần! Hai anh em sinh đôi Sang Quynh, Sang Đệ (lớp 8 Trường THPT Tân Phú, quê tận Đắc Lắc) cuối học kỳ mới được về nhà. Quynh kể: “Ba mẹ đi làm ăn xa, em ở với bà từ năm học lớp 5. Những hôm mưa, trời tối, tự nhiên thấy buồn, thấy nhớ bà vô cùng, nhớ những lần được mẹ vá áo, thèm một bữa cơm có ba, có mẹ, được ăn món canh chua mẹ nấu…”.

Phóng to

... và chờ người thân đón về trong ngày cuối tuần - Ảnh: Trung Tân

Còn đối với Yến Thy, lớp 9/1, một bữa cơm ở nhà với mẹ cha đã quá xa xôi với em. Ở nội trú từ lớp 8, có chị đang học tại thành phố, mỗi tuần được gặp chị một lần. Nhưng ước muốn của Thy là được về nhà với ba mẹ, được đi chơi với bạn bè cũ… Ở đây, nhiều ngày lễ cũng không được về nhà vì không ai rước. Tự về nhà cũng được nhưng ba mẹ đi làm ăn, nếu về nhà không có ba mẹ ở nhà thà ở lại trường còn hơn!

Kỳ sau: Dạy - dỗ - dụ - dọa