Phóng to

Ông Nguyễn Văn Ngữ - Ảnh: Thanh Hà

Trao đổi với Tuổi Trẻ, ông Ngữ cho biết:

- Quy hoạch mạng lưới các trường ĐH, CĐ giai đoạn 2006-2020 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt mới hơn một năm, các nội dung quy hoạch đang được các bộ, ngành, địa phương triển khai tích cực và đúng mục tiêu. Nhiều trường ĐH, CĐ mới thành lập đã đáp ứng được nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực tại chỗ, nhu cầu phát triển kinh tế-xã hội của địa phương và các vùng trong cả nước. Thực tế với số lượng trường ĐH và CĐ hiện nay vẫn chưa đáp ứng được 50% nhu cầu học tập CĐ, ĐH của người dân. Hơn nữa việc nâng cao chất lượng đào tạo của các trường mới thành lập không phụ thuộc việc điều chỉnh quy hoạch. Vì vậy, không cần thiết phải điều chỉnh quy hoạch.

Cũng phải thấy được những khó khăn trong thực tế mà các trường đang phải đối mặt, đặc biệt là các trường tư thục, như khó khăn khi làm các thủ tục với địa phương để được giao đất và thực hiện đền bù giải phóng mặt bằng, khó khăn trong xây dựng cơ sở vật chất, trong thu hút giảng viên có trình độ tiến sĩ, thạc sĩ về làm giảng viên cơ hữu... Vì vậy, theo tôi, điều cần nhất bây giờ là Nhà nước có các giải pháp để hỗ trợ các trường mới thành lập, tạo điều kiện cho các trường có thể nhanh chóng phát triển, như: cho các trường được vay vốn ưu đãi đầu tư, hỗ trợ thuê cơ sở vật chất, đào tạo giảng viên, miễn giảm thuế thu nhập doanh nghiệp...

* Thưa ông, việc một số trường ĐH được thành lập không đảm bảo các điều kiện tối thiểu cho hoạt động đào tạo của một trường ĐH. Nhiều ý kiến cho rằng trách nhiệm trước hết thuộc về Bộ GD-ĐT trong khâu thẩm định đề án thành lập trường, cho mở ngành đào tạo và thẩm định năng lực của nhà trường để xác định chỉ tiêu tuyển sinh hằng năm?

Phóng to

Sinh viên Trường CĐ Văn hóa nghệ thuật và du lịch Sài Gòn chen chúc học tại sảnh đãi tiệc cưới của một nhà hàng - Ảnh: Như Hùng

- Theo quy trình, thủ tục thành lập trường, Bộ GD-ĐT phối hợp chặt chẽ với các bộ Kế hoạch và đầu tư, Tài chính, Nội vụ, các cơ quan chủ quản và các địa phương thực hiện việc thẩm tra hồ sơ đề án thành lập trường, kiểm tra thực tế việc chuẩn bị các điều kiện về đất đai, đội ngũ giảng viên, vốn đầu tư của các đề án. Phải nói rằng quy trình này là rất chặt chẽ.

Tuy nhiên một số tiêu chí để được thành lập trường ĐH còn thấp, như tiêu chí quy định vốn tối thiểu là 15 tỉ đồng. Hiện nay Bộ GD-ĐT đang xây dựng quy định về điều kiện và thủ tục thành lập trường ĐH với các tiêu chí và thủ tục chặt chẽ hơn để trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Về nguyên tắc, khi mở trường, mở ngành, chúng ta có quy định tiêu chí cụ thể, các trường phải đáp ứng các điều kiện này mới được mở trường, mở ngành. Trong quá trình vận hành, nếu cơ sở nào vi phạm nhất thiết phải xử lý để đảm bảo chất lượng. Thực tế thời gian qua công tác hậu kiểm sau thành lập trường chưa được chú trọng, nên nhiều trường không thực hiện đầy đủ các cam kết để đảm bảo điều kiện hoạt động, hoặc báo cáo không trung thực, không đầy đủ về năng lực nhưng vẫn được giao nhiệm vụ đào tạo, làm ảnh hưởng đến chất lượng đào tạo.

Theo quy hoạch mạng lưới các trường ĐH, CĐ giai đoạn 2006-2020 đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tháng 7-2007 (gọi tắt là quy hoạch 121), đến năm 2010 cả nước cần có 386 trường ĐH, CĐ, gồm 171 trường ĐH và 215 trường CĐ. Hiện nay cả nước đã có 369 trường (160 trường ĐH và 209 trường CĐ).

Hiện nay, Bộ GD-ĐT đang thực hiện kế hoạch kiểm tra toàn diện các trường ĐH, CĐ mới được thành lập và sẽ thực hiện kiểm tra đều đặn, định kỳ để yêu cầu các trường thực hiện đúng quy định của Nhà nước, giúp các trường ổn định và phát triển. Sau kiểm tra, nếu ngành nào không đảm bảo đủ các điều kiện hoạt động thì tạm dừng tuyển sinh, nếu sau hai năm không củng cố để đáp ứng được các quy định thì đóng mã ngành. Khi các cơ sở mới thành lập có hồ sơ mở ngành đào tạo mới, bộ sẽ yêu cầu nhất thiết phải có báo cáo về tình hình thực hiện các cam kết trong đề án khả thi.

* Đối với những trường đã được thành lập nhưng không đảm bảo đủ các điều kiện theo quy định, năm nay có được bộ chấp thuận chỉ tiêu tuyển sinh và cho phép tiếp tục tuyển sinh hay không?

- Bộ GD-ĐT đang chuẩn bị việc thông báo chỉ tiêu đào tạo năm 2009. Để thực hiện công việc này, bộ đã yêu cầu các trường báo cáo về năng lực đào tạo, tập hợp kết quả tuyển sinh năm 2008 và tập hợp kết quả thanh tra trong năm qua. Nếu trường nào vi phạm các quy định về tuyển sinh, đào tạo sẽ giảm chỉ tiêu tuyển sinh trong năm tới, những trường hợp vi phạm nghiêm trọng quy định tuyển sinh thì kiên quyết xử lý và trừ vào chỉ tiêu năm 2008.