Phóng to

TTO - 1. Trước lúc về quê, mẹ điện thoại lên bảo: “Con về nhớ mua thêm ít tờ báo xuân cho ông ngoại”. Một thoáng chạnh lòng, Tết này là cái Tết thứ tư không có ngoại rồi, vậy mà năm nào mẹ cũng nhớ mua mấy tờ báo xuân, đặt lên bàn thờ như một thức cúng tổ tiên. Việc làm không như một thói quen, mà đã thành một truyền thống. Nhìn cái truyền thống đó, cả nhà ai cũng nhớ ngoại.

Nhớ cái dáng ngoại gầy, ngồi trên tấm phản nhà trước lần giở từng tờ báo, chỉ mục này mục nọ cho mấy đứa cháu xem. Nhà tuốt trong quê, vậy mà ngoại mê đọc sách, rồi truyền cả cái mê đó cho con, cho cháu. Những năm ông ngoại già đi, không còn ngồi vững được nữa, mẹ lại đeo cặp kính vào đọc cho ngoại nghe những mục ông thích. Những ngày tết đó, có đứa cháu ngồi ngơ ngẩn nhìn mẹ nó, đầu bạc, đọc báo cho ông nó, đã chẳng còn minh mẫn. Ba thế hệ ngồi bên tờ báo xuân sặc sỡ. Vậy mà đó là những cái tết hạnh phúc…

2. Hồi nhỏ, nó hay quanh quẩn bên ba khi ba cúng kiến, thích nghe ba sai vặt cái này cái nọ. Ba dạy nó châm bao nhiêu nước, cúng bao nhiều tuần rượu, đặt chén đũa trên bàn cúng như thế nào. Nó nghe, vâng dạ rang trời. Mười mấy năm như thế, tưởng nó nhớ nằm lòng, vậy mà rồi cũng quên…

Lớn, đi học xa nhà, mỗi lần về quê, nó nhìn ba vẫn từ tốn làm đúng từng thao tác mà lắc đầu ngán ngẩm: “Chi mà hình thức dữ!". Cứ thế mấy cái Tết liền nó mang tiếng là dân Sài Gòn, về ngồi trơ như phỗng nhìn ba cúng kiến, xa lạ. Ba không la, nhưng thấy ba nhìn xa xăm, cái nhìn vượt qua khỏi khoảnh sân đầy nắng, nó cũng day dứt…

Một lần, trong cái nhìn như thế, ba bật nói: “Hồi đó ông nội cũng dạy mà ba không chịu học. Để rồi lúc nội mất, ba luýnh quýnh, chả biết bấu vào đâu…”

Nó giật mình, thấy như đang bơi trên sông hiền hòa, mà quên mình đang ôm khư khư chiếc bè chuối. Nhỡ một ngày, bè trôi, nó về đâu không biết…

3. Tết này, nó tự nhủ, thì còn giây phút của những mùa xuân hạnh phúc, hãy ráng mà ôm lấy. Nhỡ một ngày, có học thắp một nén nhang, có học châm một tuần rượu, có học dâng một tờ báo, hẳn cũng đã là muộn mằn!

Mời bạn đọc tham gia viết “Tùy bút mùa xuân” TTO - Xuân 2006, trong chương trình Online cùng Tết Việt, Tuổi Trẻ Online đã mở chuyên trang Tùy bút mùa xuân mời bạn đọc tham gia viết tùy bút, chia sẻ những cảm nhận và hoài niệm về Tết quê hương. Gần 50 bài viết được chọn đăng đã trở thành những nốt lặng đầy yêu thương trong bản hòa ca mừng xuân mới. Một cái Tết nữa lại về, tiếp tục dòng cảm xúc mùa xuân ấy, kể từ 11-2 đến 26-2-2007, xin hãy gửi cho chuyên trang Tùy bút mùa xuân của chúng tôi (tto@tuoitre.com.vn hoặc online@tuoitre.com.vn) những bài tản văn, tạp bút, những dòng “nhật ký online” của các bạn. Góp một nỗi niềm, một sẻ chia, là góp thêm một chút ấm nồng cho cái Tết trong lòng mỗi người... TTO