Phóng to

TT - Nếu tập hợp những đứa trẻ trong Nhóc Nicolas: những chuyện chưa kể, Chiếc xe buýt bốc mùi ngớ ngẩn, Pipilu tài danh, Momo, Lại thằng nhóc Emil… ta sẽ có một vườn trẻ tràn ngập tiếng cười, những trò quậy phá và hàng loạt chi tiết độc đáo về một thế giới tuổi thơ trong veo.

Bọn trẻ trong truyện nhìn chung rất quậy phá, bướng bỉnh. Chúng (gần như) hoàn toàn được phát triển theo thiên hướng tự nhiên; bố mẹ, thầy cô chỉ làm nhiệm vụ của người đưa đường hơn là áp đặt, chỉ bảo và buộc “phải đi con đường này”.

Bọn nhóc hầu hết đều bướng đến mức không ai chịu nổi và lý sự bằng những lý lẽ trẻ con vô cùng. Ví như thằng nhóc Nicolas trong Nhóc Nicolas: những chuyện chưa kể của hai tác giả Goscinny và Sempé: luôn hờn dỗi, hay ăn vạ, sẵn sàng gào khóc bất cứ khi nào và cũng chẳng ngại ngần gì khi liên tục sáng tạo những trò nghịch dại kinh khiếp.

Phóng to

Ví như cô nhóc tên là Junie trong Chiếc xe buýt bốc mùi ngớ ngẩn cũng nghịch đến kinh hoàng khi đã “điều” cả một đoàn xe cứu hỏa đến trường chỉ vì em có nhu cầu tế nhị mà cái khóa toilet đã ngăn em lại.

Còn thằng nhóc Pipilu trong bộ truyện Pipilu tài danh của nhà văn Trịnh Uyên Khiết lại nghịch ngợm theo một kiểu khác khi những phép thuật “vô tình” trong các vật dụng gia đình đã giúp Pipilu thực hiện sứ mệnh của một cậu nhóc: giúp mình và bạn bè thoát khỏi gánh nặng học tập, bị cha mẹ kỳ vọng quá sức hoặc chỉ đơn giản là để người lớn (làm ơn vui lòng) chịu hiểu bọn trẻ một chút thôi.

Trong lúc đó, thằng nhóc Emil trong Lại thằng nhóc Emil! của Astrid Lindgren thì làm cho không chỉ gia đình mà còn cả làng của nó kinh hoàng, đến nỗi mỗi lúc có một trò nghịch dại gây một - hậu - quả - nghiêm - trọng - nào - đó, dân làng lại hô hoán: “Lại thằng nhóc Emil nữa rồi”.

Phóng to

Trí tưởng tượng của nhà văn đã mở ra những không gian kỳ lạ dính liền với bọn trẻ khiến mọi thứ phi lý đều có trật tự hợp lý, nếu chúng ta mã hóa những sự kiện đó bằng lối nghĩ của trẻ con. Đó là khi nhóc Pipilu, nhờ một điều đặc biệt, đã đổi lốt với cô giáo Chu của em. Cô giáo hụt hơi với bài vở, lời dặn, sự kỳ vọng của bố mẹ; còn Pipilu thì “oải” quá sức với đám trẻ con láu táu nghịch như giặc mà trước khi đổi lốt cậu là một phần trong đó.

Đó là khi Momo bằng sự hồn nhiên và trong veo của lòng tốt trẻ thơ đã lấy lại thời gian đã mất của thế giới người lớn - bởi tham lam, bởi tranh giành, vì danh vọng nên đánh mất. Thời gian bị đánh mất đó gắn liền với tình yêu thương, sự quan tâm chăm sóc bị đánh mất.

Vang lên tiếng cười trong trẻo, đùa nghịch của bọn trẻ, vang lên một thông điệp phổ quát cho nhân loại: hãy yêu thương và quan trọng hơn: trân trọng con trẻ. Không chỉ vì bọn trẻ là máu mủ của bố mẹ chúng, là thành phần quan trọng kiến tạo xã hội tương lai mà còn vì trong những hành động của con trẻ - dù bản năng nhất - đều có tính thiện. Những cô nhóc cậu nhóc thú vị bỗng chốc thành tấm gương cho người lớn soi mình vào.

Phóng to

Như người dân trong làng của Emil đã giật mình khi cậu bé mà họ cho là nghịch phá như quỷ sứ lại là “thiên thần” hơn tất cả; bởi khi người lớn còn quan ngại đến mạng sống của mình, Emil chỉ biết nghĩ đến một người đang cần em giúp đỡ, dũng cảm lao mình vào cơn bão tuyết mù trời để cứu cho được chú Alfred đáng thương.

Như các bậc cha mẹ trong Momo đã nhận ra rằng dè sẻn với con trẻ (và những người thân yêu của mình) một giờ trò chuyện sẽ làm cuộc sống của họ xám xịt, buồn tủi.