Nhà thiếu nhi nặng gánh

TT - Được coi như trường học thứ hai, hệ thống nhà thiếu nhi các quận huyện tại TP.HCM đã góp phần không nhỏ trong việc hình thành nhân cách, kỹ năng cho nhiều thế hệ măng non TP.

Vui chơi ở Nhà Thiếu nhi TP.HCM - Ảnh: Q.Linh

Nhưng thực tế hoạt động và cơ chế tồn tại của những ngôi nhà tuổi thơ này đang đứng trước nhiều thử thách. Xác định những thay đổi lớn trong nhu cầu của thiếu nhi và phụ huynh, tìm hướng đi thích hợp cho sinh hoạt nhà thiếu nhi là vấn đề được đưa ra mổ xẻ tại các cuộc góp ý nâng chất hoạt động của nhà thiếu nhi các quận huyện do Thành đoàn TP.HCM tổ chức mới đây.

Đánh giá lại chức năng

Nghệ sĩ Khánh Hoàng (Nhà hát kịch TP) đặt vấn đề: “Một trong những chức năng quan trọng của nhà thiếu nhi là phát hiện và bồi dưỡng năng khiếu nhưng dường như việc này đang lệch hướng”.

Ông dẫn chứng: có khá nhiều vị phụ huynh nói thẳng với ông cho con họ tham gia các đội nhóm văn nghệ của nhà thiếu nhi chỉ vì muốn nhanh nổi tiếng, thành... sao! “Hoạt động văn hóa văn nghệ mà thiếu nhi tham gia phải đúng nghĩa là sinh hoạt chứ không phải là biểu diễn” - nghệ sĩ Khánh Hoàng nhấn mạnh. Theo ông, để làm được điều đó, cần một đội ngũ cán bộ được trang bị và có những am hiểu nghệ thuật nhất định, không thể tay ngang được.

Thực tế cho thấy nhà thiếu nhi luôn có nhiều hoạt động nhưng mới chỉ đáp ứng được nhu cầu của một số lượng thiếu nhi không lớn. Số trẻ tìm đến sinh hoạt cũng chưa thật nhiều, nếu xét trên tổng số thiếu nhi toàn TP. Áp lực học hành cũng là một trong những nguyên nhân khiến tỉ lệ này không được như mong đợi. Giám đốc Nhà Thiếu nhi Q.1 Tạ Nguyễn Tuyến cho rằng phải xác định cơ chế phối hợp với phòng giáo dục - đào tạo để hoạt động của nhà thiếu nhi thật sự trở thành trung tâm giáo dục ngoại khóa ngoài nhà trường cho tuổi nhỏ, bên cạnh việc nâng cao các hoạt động đào tạo về năng khiếu, chuyên môn.

Được đánh giá là một trong những nhà thiếu nhi hoạt động mạnh nhất hiện nay của TP, ban giám đốc Nhà Thiếu nhi Q.5 cho biết luôn chú trọng đào tạo nghiệp vụ chuyên môn để mỗi cán bộ đều có thể phụ trách một bộ môn hay bất kỳ câu lạc bộ đội nhóm nào đó. Trong khi đó, phó giám đốc Nhà Thiếu nhi Q.10 Phan Thị Thu Thủy đề xuất: “Các khoa nghiệp vụ của Nhà Thiếu nhi TP phải đủ mạnh, cả về nhân lực lẫn chuyên môn sâu để có thể hỗ trợ trong hoạt động cho nhà thiếu nhi quận huyện”.

Không chỉ là nơi vui chơi, nhà thiếu nhi còn là nơi các em rèn luyện kỹ năng, hình thành nhân cách - Ảnh: Q.Linh

Sửa cơ chế

Điều được nhiều ý kiến băn khoăn nhất chính là cơ chế vận hành cho các nhà thiếu nhi hiện tại. Trực thuộc quận, huyện đoàn (như một đơn vị cấp hai của Đoàn) và quy định bí thư hoặc phó bí thư quận, huyện đoàn kiêm nhiệm giám đốc nhà thiếu nhi đôi khi làm cản ngại cho hoạt động và sự phát triển của nhà thiếu nhi. “Bởi lẽ sự luân chuyển công tác của các bí thư, phó bí thư quận, huyện đoàn nhanh, phần việc của chức danh cán bộ Đoàn cũng nặng nên thời gian đầu tư cho hoạt động chuyên sâu, tìm kiếm mô hình mới cho nhà thiếu nhi gần như không thể” - nhiều ý kiến bày tỏ.

Chị Kim Định - phó giám đốc Nhà Thiếu nhi TP - cho rằng: “Có thể việc kiêm nhiệm này sẽ dễ phối hợp hoạt động phong trào. Nhưng giám đốc nhà thiếu nhi phải là cán bộ chuyên trách vì cần thời gian đầu tư chuyên sâu hơn, dài hơi hơn mới có thể tìm ra những giải pháp, mô hình mới trước nhu cầu ngày càng đa dạng của các em”.

Đồng quan điểm, bí thư Quận đoàn Thủ Đức Lê Minh Đức cho rằng không nên để bí thư hoặc phó bí thư quận, huyện đoàn kiêm nhiệm giám đốc nhà thiếu nhi vì “thời gian đầu tư cho hoạt động Đoàn, đi họp gần như đã kín hết, còn đâu chăm lo cho hoạt động nhà thiếu nhi”.

Nhiều ý kiến còn cho rằng việc bổ nhiệm ban giám đốc nhà thiếu nhi nên thuộc thẩm quyền của UBND cùng cấp (hiện tại thuộc thẩm quyền của quận, huyện đoàn). Như vậy, vị thế của nhà thiếu nhi trong việc phối hợp với các ban ngành khác mới cân đối và dễ hoạt động hơn.

Bên cạnh đó, một số phát biểu cũng cho rằng nên có cơ chế riêng cho hoạt động của nhà thiếu nhi. Hiện nay đã có những nhà thiếu nhi hoạt động như một đơn vị sự nghiệp có thu, và đồng nghĩa là phải đóng thuế theo quy định chung. Điều này, theo ý kiến của bí thư Quận đoàn 10 Vũ Anh Khoa, là gây khó cho nhà thiếu nhi. “Các lớp năng khiếu mở càng nhiều thì việc bù lỗ càng cao bởi khoản thu từ các em không đáng kể, trong khi vẫn phải chịu thuế theo quy định. Mà các em có nhu cầu, không thể không mở lớp” - anh Khoa nói.

QUỐC LINH