03/05/2005 19:36 GMT+7

Nguyên tắc hay không nguyên tắc

        Theo Tiền Phong
        Theo Tiền Phong

Từ 9 tháng tuổi trở ra, bọn trẻ trở nên năng động, thích khám phá mọi thứ xung quanh và nguyên tắc là một chủ đề thú vị của các bậc cha mẹ.

OIFw5sSi.jpgPhóng to

Cảm nhận chung về nguyên tắc

- Với nhiều phụ huynh, nguyên tắc khiến họ lo lắng đồng nghĩa với phạt trẻ: đánh hay không đánh đòn

- "Thái độ của thằng bé vượt khỏi tầm kiểm soát. Đến lúc mình phải có nguyên tắc rồi đây", hay "làm sao mình bảo được con bé…?", là những ý nghĩ thường thực trong đầu

- Một số cha mẹ lại quan niệm nguyên tắc là một khía cạnh đạo đức, dạy dỗ bọn trẻ "ngoan", nghĩa là trung thực, biết dò ý người khác phải chia sẻ, phải kính trọng cha mẹ…

Vậy nguyên tắc là gì…?

Định nghĩa đơn giản nhất: Dẫn dắt, dạy dỗ, hướng dẫn và tạo ảnh hưởng. Nguyên tắc không chỉ bắt trẻ dừng ngay những hành động xấu (hư) mà khuyến khích trẻ có thái độ đáng yêu (ngoan). Ban đầu dạy bọn trẻ biết xử sự, và quan trọng hơn, chúng muốn được đối xử thế nào theo tiêu chuẩn về con người và văn hoá của gia đình và xã hội.

Hiệu quả nhất, nguyên tắc dạy bọn trẻ biết cách xử sự, điều chỉnh thái độ bản thân như thế nào, và đón nhận được những người khác sẽ có thái độ và hậu quả thế nào khi có 1 hành động nào đó.

Kết hợp giữa nguyên tắc và phạt trẻ đã tồn tại trong cách dạy con cái của cha mẹ trong nhiều thế kỉ qua. "Nếu cháu không nghe lời, tôi sẽ đánh thôi. Thế nó mới hiểu ra được" Mỗi cha mẹ có 1 cách dạy con riêng, nhưng nếu cha mẹ cứ nhẹ nhàng bảo con, chúng sẽ biết nghe lời và rất hiệu quả. Trong khi, một số người lại chỉ chăm chăm phạt hoặc đánh con, cháu càng trở nên bướng bỉnh và không nghe lời. Thường thường, khi nóng giận chúng sẽ có những xử sự không phải.

Hình phạt đóng vai trò gì?

Từ những năm 1950, nghiên cứu đã tổng kết hình phạt ít hiệu quả hơn việc hạn chế hành đông hư của trẻ. Phạt thường xuyên và phạt nặng sẽ đẩy trẻ hư thêm và khuyến khích thái độ thù nghịch, căm ghét. Bọn trẻ sẽ cứng đầu cứng cổ hơn, thậm chí dễ dẫn đến bắt nạt những bạn khác ở trường. Nghĩa là, nếu chúng bị cha mẹ phạt chúng sẽ làm tương tự với các bạn mình. Tốt nhất hạy giúp trẻ có thái độ vừa phải bằng những thái độ đúng của cha mẹ

Đối với trẻ nhỏ phát triển bình thường, chúng có những xử sự sai là bởi chúng tự nhận biết bản thân và thế giới xung quanh. Đừng quan niệm "không phạt là không có nguyên tắc" nhưng cũng không tránh phạt vì đến thời điểm đó phạt trẻ là đúng.

Tại sao cha mẹ phải phạt con?

- Quá mức chịu đựng của họ.

- Họ cảm thấy sức ép của những người khác, ví dụ như con họ lại cắn bạn ngay trước mặt các bố mẹ.

- Bọn trẻ đột nhiên biến mất, sau khi tìm được chúng, cha mẹ quá hoảng sợ sẽ dẫn đến đánh con

- Một số người cho rằng phải đánh con, bởi chúng có quá nhiều lỗi và họ cũng tin rằng đánh sẽ hiệu quả hơn là quát, hoặc đó là thời gian thích hợp áp dụng hình phạt.

Phạt trẻ có hiệu quả như thế nào?

- Đánh trẻ có thể làm giảm ngay căng thẳng của cha mẹ

- Có hiệu quả tức thì song lại kém hiệu dẫn đến những hậu quả xấu sau này cho trẻ

- Một số cha mẹ cho rằng đánh trẻ đau, nhưng ít, thích hợp hơn việc bắt trẻ đi ngủ trưa hay lên giường ngủ sớm hay quát nạt. Hãy kiên nhẫn dạy trẻ. Cha mẹ bảo con không được đánh các bạn, nhưng họ lại đánh trẻ, điều này sẽ phản tác dụng ngay.

- Đánh trẻ thường xuyên tăng tức giận cho trẻ, làm bẽ mặt trẻ, thường thì cha mẹ lại thấy mình có lỗi. Con trẻ ngay lập tức bắt được thái độ này, tất nhiên hiệu quả dạy dỗ sẽ giảm ngay. Nên dạy trẻ theo nguyên tắc tích cực giúp trẻ nhận biết chúng được đối xử công bằng, để chúng cảm thấy hạnh phúc hơn.

Nguyên tắc thực tế cuộc sống.

Không có cha mẹ hoàn hảo hay con cái hoàn hảo. Các bậc phụ huynh hàng ngày đều đối mặt với sức ép cuộc sống, họ sẽ quát nạt con cái hơn là hỏi han quan tâm. Bắt ép ngủ trưa, cho tiền, và đáp ứng đòi hỏi trẻ một cách quá đáng cũng nên tránh. Cố gắng không nên làm trẻ bẽ mặt, yêu thương và có những thái độ đúng mực sẽ ngày càng gắn bó tình cảm với trẻ, bởi chúng lớn mỗi ngày và học hỏi bên cha mẹ.

        Theo Tiền Phong
Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên