Chợ Huyện thuộc huyện Tuy Phước, Bình Định. Đây là khu chợ buôn bán sầm uất nổi tiếng nhờ món nem. Cái hay của người Bình Định là hễ có hội là có hát tuồng, bất kỳ hội lớn hay nhỏ. Chính vì thế người dân nơi đây ngoài việc đi xem hát tuồng còn một thú nữa là thưởng thức các món ăn.

Với món ăn dân dã vừa ngon vừa rẻ, nem dần dần đi vào lòng người và trở thành một thương hiệu nổi tiếng: "Nem chợ Huyện".

Nem được làm từ thịt heo, ngon nhất là thịt heo cỏ với những thớ thịt đỏ hỏn được tách mỡ cẩn thận đem rửa sạch, chờ ráo nước mới cho vào cối để quết. Muốn thịt được nhuyễn, dai, giòn người thợ phải quết liên tục, không có thời gian nghỉ tay lâu, mỏi tay đã có người khác thay. Cứ như thế đến khi thịt "chín" mới thôi. Đôi bàn tay khéo léo của các mẹ, các chị và sự dẻo dai lực lưỡng của những chàng trai đã tạo nên món ăn đặc biệt. Bí quyết để món nem ngon, khác lạ với những món nem khác chính là nghề gia truyền của người làm nem, nằm chủ yếu trong khâu thêm gia vị với một tỉ lệ chính xác (đường, muối, hạt tiêu, bột ngọt, một ít da heo xắt nhuyễn cùng một số phụ gia khác...).

Không có bàn ghế, chỉ có chiếc chiếu trải dài trên thảm cỏ, cứ như vậy từ "gian hàng" này nối tiếp đến "gian hàng" khác. Ba, mẹ cùng hai anh em tôi ngồi xếp bằng với tư thế thoải mái, từ từ thưởng thức món ăn. Những xâu nem vàng vàng, nâu hồng bốc khói thơm lựng được bày lên với một ít tía tô, rau răm, khế, dưa leo... và đặt biệt là bánh tráng.

Nước chấm cũng là một phần không thể thiếu được, quyết định trực tiếp cái ngon của nem. Nước chấm pha càng khéo càng nâng hương vị lên, khiến người ăn luôn bị kích thích. Đó là một loại nước mắm nhỉ được pha loãng với tương ớt và tỏi vừa đủ cay, còn ai thích ăn cay đã có ớt trái. Loại nước chấm được ba tôi thích nhất là nước mắm pha loãng với đậu phụng giã nhỏ thêm chút đường, ớt, tỏi, cay cay, ngọt ngọt mà đậm đà.

Ba bảo: "Ăn nem không mới có thể nhận biết được tay nghề của từng người". Tất cả vị ngọt của thịt, dai mà giòn của da, một chút cay cay của hạt tiêu, mằn mặn của muối... tạo nên món nem ngon tuyệt.

Tuy nhiên nem được cuốn với bánh tráng cùng rau mùi mới là món "đắm say lòng người", người ta gọi món này là bánh cuốn, trong đó nem là món chủ đạo. Tuốt một xâu nem bỏ vào lòng bánh tráng, thêm chút rau, vài cuốn chả ram (chả giòn), rồi quấn chặt lại, lúc này tô nước chấm mới quyết định người ăn ghiền đến mức nào. Càng ăn càng ghiền, anh em tôi đánh chén đến căng bụng mới thôi.

Đó là nem tươi ăn liền, ngoài ra còn có nem chua. Đây là món sử dụng lâu ngày hơn và thường dùng làm quà biếu, được bày bán nhiều ở các cửa hàng tại chợ Huyện. Chúng cũng được chế biến tương tự như nem tươi, chỉ khác biệt là chất xúc tác cho chúng chua lên. Nem được gói bằng lá vông hoặc lá ổi, bên ngoài bọc lá chuối, sau 2-3 ngày nem chua lên và dùng được. Người dân ở đây còn gọi món nem chua là "dưa cay", thường ăn chung với tỏi.

Phóng to Áo Trắng số 23 (ra ngày 1-05-2008) hiện đã có mặt tại các sạp báo. Mời bạn đọc đón mua để thưởng thức được toàn bộ nội dung của ấn phẩm này.