Phóng to

Một sản phẩm độc bản của Lý Ngọc Minh

Những cành quỳnh hoa cách điệu: thân lá được viền đậm bởi màu xanh côban, cánh hoa trắng muốt ngọc ngà, nhụy nhuyễn trắng điểm vàng kết thành chiếc thuyền rồng in trên nền vàng quý phái. Đó là những con ếch nhỏ, đôi mắt long lanh như đang nhảy trên bờ cỏ xanh cạnh ao làng. Đó là hình ảnh đôi uyên ương - hai chú chim nhỏ xinh in đậm trên cành cây lá màu vàng đỏ đặc biệt nhất của mùa Thu châu Âu, lung linh, huyền ảo, sang trọng...

Tất cả những sản phẩm ấy được tạo nên không chỉ bởi tâm hồn hay sự sáng tạo nghệ sĩ mà nó hình thành bởi sự đam mê chinh phục các yếu tố kỹ thuật, mỹ thuật, nghệ thuật đỉnh cao trong ngành gốm sứ mỹ nghệ...

2. Ông Lý Ngọc Minh kể, có hai tác giả nổi tiếng Sài Gòn ảnh hưởng đến cuộc đời ông nhiều nhất, đó là Nguyễn Hiến Lê và Nguyễn Duy Cần. Một ông theo học thuyết Khổng Mạnh, một ông theo học thuyết Lão Trang, cả hai ông đều không dạy ông ngày nào nhưng ông tôn họ là bậc thầy.

Trong cách sống, làm việc, quan niệm, ứng xử và cả trong sản phẩm Minh Long mấy mươi năm qua đều bàng bạc triết lý nhân sinh sâu sắc mà sách vở của hai bậc thức giả này mang lại. Những tấm gương kiên nhẫn, tinh thần vượt khó, sự hy sinh, quan niệm về tình yêu, hạnh phúc... tác động đến ông rất nhiều ngay từ khi ông còn rất nhỏ.

Phóng to

Ông Lý Ngọc Minh và các sản phẩm độc bản của mình

Năm 12 tuổi, sau lần xem triển lãm gốm của chú Siêu - bạn của cha ông - mang thương hiệu Tân Hòa Phát về, Lý Ngọc Minh nung nấu ước mơ lớn lên phải làm một cuộc cách mạng gốm sứ. Mười tám tuổi, ông nhốt mình trong phòng thí nghiệm chuyên chú nghiên cứu để hai năm sau tự mình có thể xử lý thành thạo kỹ thuật men màu.

Năm ông 22 tuổi (1972), thấy cái bình hoa sản xuất từ Đài Loan đẹp quá dù rất mắc, lúc đó khoảng 200 USD (tương đương 55 ngàn đồng) trong khi vàng chỉ có năm chục ngàn đồng một lượng, ông mua về ngắm nghía hoài. Phải làm được như người ta, ý nghĩ đó đeo đẳng, thôi thúc ông trong từng bước khởi nghiệp.

Từ đó, gốm sứ cao cấp đối với ông như sự an bài của số phận. Nghiệp kinh doanh cũng từ đó mà thành để mấy mươi năm sau, ông có đủ điều kiện tinh thần, kiến thức, bản lĩnh sáng tạo nghệ sĩ, kinh nghiệm và nhất là tiền bạc để thực hiện cuộc chơi tốn kém này. Ông thấy mình có tố chất vừa phiêu lưu vừa lãng mạn giống như cậu bé tìm đồ cổ thành Troy mà ông đọc được từ tác phẩm của Nguyễn Hiến Lê.

Phóng to

Cách đây đã nhiều năm, ông đầu tư trên 1 triệu USD nhập ba lò nung của châu Âu, thuê kỹ sư nước ngoài lắp ráp, rồi tự mình mày mò thêm bớt các chi tiết của lò nung để có thể điều chỉnh ngọn lửa phù hợp với dự tính màu men độc đáo riêng có của Minh Long. Đó là sự rực sáng của màu men nung nhiệt độ thấp, khoảng 8500C được nung trong nhiệt độ cao: 1.2500C tạo sự mịn màng chiều sâu cho màu men. Các hãng gốm sứ nổi tiếng thế giới từ châu Âu, Nhật Bản đều chưa làm được chuyện kỳ vĩ này.

Phóng to

Ba mươi nghệ nhân tốt nghiệp tại các trường mỹ thuật được tuyển chọn đã cùng ông trong cuộc rong chơi không dễ dàng này. Chuyên gia nước ngoài như Pháp, Mỹ, Trung Quốc huấn luyện bút pháp, biết cách phối màu, dùng cọ một cách nhuần nhuyễn. Mười năm trì chí và sáu năm thử nghiệm, cuối cùng ông và các cộng sự chỉ chọn được bộ sưu tập đầu tiên 50 sản phẩm hoàn hảo nhất. Ông dự kiến ra mắt những người yêu nghệ thuật gốm sứ trong dịp Xuân Kỷ Sửu tới đây tại phòng triển lãm đặc biệt nhất của Showroom Minh Sáng.

- Điểm đặc biệt nhất của bộ sưu tập này là gì, thưa ông? - Tôi hỏi.

- Là “Tinh hoa - Vĩnh cửu” như một slogan của Minh Long” - Ông nói.

- Ông có dự định gì với bộ sưu tập này trong tương lai?

- Tôi dự định hàng năm, vào một dịp cố định nào đó, có thể là dịp sinh nhật của tôi (bạn bè muốn thế) khoảng cuối tháng 11 Âm lịch sẽ đưa ra một bộ sưu tập độc bản mới. Tôi cũng chưa hề có ý định thương mại trong cuộc chơi này. Tôi chỉ muốn nói với mọi người rằng những gì các hãng gốm sứ châu Âu lừng danh thế giới hàng trăm năm tuổi thậm chí ngàn năm như Trung Quốc làm được thì Minh Long làm được, người Việt mình làm được, thậm chí làm đẹp hơn, độc đáo hơn nhờ kết hợp được kinh nghiệm của kỹ thuật hiện đại, lòng đam mê, sự sáng tạo và kinh nghiệm tự thân.

Phóng to

Từ lâu lắm rồi Minh Long đưa ra cho mình nguyên tắc chất lượng: bốn không - bốn có. Đó là không thời gian, không biên giới, không giới tính, không tuổi tác; có văn hóa, có nghệ thuật, có phong cách riêng và có hồn. Đây là nguyên tắc bất di bất dịch trong quản lý cho tất cả các sản phẩm thị trường của Minh Long. Với những món đồ độc bản, nguyên tắc này càng được tuân thủ nghiêm ngặt hơn.

Phóng to

Ông mơ ước hàng Việt Nam nhưng chất lượng toàn cầu, sánh vai cùng những tên tuổi lớn trong làng gốm sứ thế giới. Mỗi con người không phân biệt quốc gia, tuổi tác, giới tính, ai ai cũng cảm thấy hài lòng, ai ai cũng yêu thích sản phẩm Minh Long. Bộ sưu tập độc bản lần này của ông càng củng cố thêm lòng tin đó. Ông hy vọng nó tồn tại trong bảo tàng thời gian, không chỉ của riêng ông.

3. Tôi chắc thế. Vì như Lý Ngọc Minh đã nói, bí quyết lớn nhất của ông trong cuộc rong chơi như vô tận này đó là ông đã được tôi luyện kỹ càng trong ý nghĩa triết lý của ngọn lửa hoàn nguyên. Ngọn lửa đốt cháy vạn vật để làm nên sự sống. Ông đã chinh phục ngọn lửa đặc trưng này của gốm sứ để làm nên những màu men tươi sáng và lung linh, rực rỡ và chìm ẩn. Nó đã đưa ông đi và đến với nghệ thuật gốm sứ đỉnh cao không chỉ của đất nước mình.