Phóng to

Cậu bé Emmanuel Jal ngày nay

TTO - Không ai ngờ một điều, rằng mười hai năm trước, có một cậu-bé-lính chết đói tại đất nước Sudan bị chiến tranh tàn phá, từng có suy nghĩ tự tử và ăn thịt đồng loại; nhưng nay đã trở thành một nghệ sĩ nhạc rap nổi tiếng dẫn đầu các bảng xếp hạng tại Kenya: ‎Emmanuel Jal.

Jal được gọi nhập ngũ cho Lực lượng Giải phóng nhân dân Sudan (SPLA) khi lên tám tuổi và trải qua bốn năm trời chiến đấu trong bụi rậm trong cuộc nội chiến kéo dài hai thập niên tại Sudan. Ngày nay, cậu bé đã thuật lại cảnh đời nguy khốn đó và cất lời cảm tạ Thượng đế đã giải thoát em khỏi cái chết qua đĩa đơn Gua đứng đầu bản xếp hạng, bài hát còn là niềm say mê sự an bình và tĩnh tại đã được hồi sinh tại Sudan.

Jal nói: “Âm nhạc của em chính là cách sống của em, những gì em đã trải nghiệm.” Em cảm ơn những người đã giúp đỡ em có được ngày nay. Và không quên ơn âm nhạc, chính âm nhạc đã giúp em quên đi những ngày tháng đen tối và hàn gắn linh hồn em.

Những bản nhạc của Jal đã đánh động Kenya, được xem như quê hương của những người tị nạn Sudan và đóng một vai trò quan trọng là môi giới cho hiệp ước hòa bình tháng giêng giữa quân Khartoum và SPLA, chấm dứt cuộc nội chiến dài nhất trong lịch sử châu Phi.

“Ca khúc đã được thính giả chúng tôi đón nhận nồng nhiệt” - Arthur Kamau, nhà sản xuất của chương trình âm nhạc “Bước nhảy đột phá” trên truyền hình quốc gia Kenya cho biết - “Gua còn được bình chọn là ca khúc trong tuần”.

Lời bài hát, có đoạn hát rap bằng tiếng Anh và một tiếng bản địa Sudan, kêu gọi chấm dứt xung đột trong cuộc chiến mà chính em từng tham gia bất đắc dĩ bốn năm trời: “Con thao thức cái ngày mà không còn nỗi sợ hãi, không còn nước mắt khổ đau, không hận thù, không phân biệt chủng tộc khi anh em con trở về trên đất mẹ Sudan.”

Jal mô tả những kinh hoàng hồi em còn là cậu-bé-lính và sau đó trở thành một trong hàng ngàn “thằng nhóc bị bỏ rơi” của Sudan, những kẻ du thủ du thực sau khi chạy trốn quân dịch. “Tôi đã tìm cách trốn thoát khỏi trại lính một khi có cơ hội, vì ở đó không hề có nước uống, người thì chết dần chết mòn, số khác tuyệt vọng và chỉa súng vào đầu tự tử” - Jal kể lại". "Một người bạn của em đã chết và chúng em đặt vào xác một quả mìn để dụ linh cẩu tới. Nhưng những con linh cẩu quá nhanh và đã lấy mất xác bạn em trước khi qua bom kịp phát nổ.”

Thế rồi cuối cùng, Jal và những người bạn còn sống của Sudan đã được dân làng đi săn cứu sống và mang lén đến Kenya vào 1993. Tại Nairobi, bỏ qua tham vọng trở thành một kỹ sư, năm 2000, Jal đã lao mình vào sự nghiệp âm nhạc với những buổi trình diễn từ thiện quyên góp tiền cho trẻ em đường phố và ghi âm album đầu tiên vào năm qua

Em hòa quyện nhiều thể loại âm nhạc khác nhau, vượt lên tất cả là thông điệp hòa bình và hi vọng, cũng như thúc đẩy việc trẻ gái được đến trường tại Sudan; và sau cùng, giai điệu rap Gua trong mùa này đã vang danh chưa từng có.