Thí sinh Đỗ Hoàng Anh của Việt Nam, người từng đoạt huy chương vàng Olympic vật lý châu Á 2008, cũng nhận xét “Đề hay, nhưng khó hơn!”. Đề thi thực nghiệm theo một số thí sinh vừa thi xong sáng nay (24-7) cho rằng: “Đề cập đến khía cạnh mới khá thú vị của vật lý. Nhưng cũng khó hơn các kỳ trước”.

Với IPhO 2008, Việt Nam lần đầu tiên ra đề thi tầm cỡ quốc tế, việc “đề khó” phải chăng do chúng ta chưa có kinh nghiệm đo đếm để vừa sức thí sinh? Trao đổi với Tuổi Trẻ Online về vấn đề này, GS Phan Hồng Khôi - chủ tịch Hội Vật lý Việt Nam, phó trưởng ban tổ chức IPhO 2008 - cho biết:

- Bài thi còn chưa chấm xong thì không nên vội vàng nói rằng đề dễ hay khó căn cứ vào nhận xét của một số thí sinh. Với đề thi lý thuyết, có em làm được ít nhưng cũng có thí sinh hoàn thành hết và làm xong trước thời gian quy định. Như vậy, quan niệm khó hay dễ còn lệ thuộc vào năng lực của từng thí sinh cụ thể. Nên khoan hãy bình luận mà phải chờ kết quả.

* IPhO 2008 có trên 80 đội tuyển các nước tham gia, trong đó có những nước lần đầu tiên tham dự, vậy khi ra đề, ban đề thi có tính đến sự “tương đương” về trình độ của học sinh các nước? Liệu có sự “vênh” khi kiến thức học sinh không được học nhưng lại có trong đề thi?

- Đúng là năm nay số quốc gia tham dự IPhO đông nhất, trong đó có những nước lần đầu tham dự, trình độ giáo dục mỗi nơi mỗi khác. Nhưng đối với mỗi quốc gia, khi cử học sinh đến Olympic không chỉ để thi thố mà còn để học hỏi, quan sát. Việt Nam những năm đầu tham gia IPhO cũng chỉ nhằm mục đích như vậy.

Còn về phạm vi kiến thức ra đề là vấn đề mang tính nguyên tắc của IPhO mà ban đề thi phải tuân thủ. Tuy nhiên, trong đề thi vật lý quốc tế, một yếu tố mà những người ra đề mong muốn là lựa chọn được những nhân tài có giác quan vật lý tốt, có sự nhạy cảm. Mà điều này thì tùy thuộc vào từng người, không phải cứ học là biết.

* Để quyết định đề thi thực nghiệm vào hôm nay, hôm qua (23-7) hội đồng quốc tế đã dành cả một ngày để họp rút kinh nghiệm về đề thi lý thuyết và thảo luận về đề thực nghiệm. Vậy GS có thể cho biết những vấn đề gì chúng ta phải rút kinh nghiệm và chỉnh sửa để có một đề thi “xứng tầm quốc tế”?

- Không chỉ lần này mà tất cả các lần IPhO trước, việc thảo luận đề thi là việc được tiến hành nghiêm túc và mất nhiều thời gian nhất. Lần này có 82 nước tham gia (85 nước đăng ký, nhưng có ba nước không tham dự), nên số thành viên của hội đồng quốc tế tham gia thảo luận đề thi cũng đông nhất (gồm 164 các thầy đại diện cho 82 nước và chủ tịch, thư ký IPhO). Đông như thế dĩ nhiên có nhiều ý kiến.

Tuy nhiên những vấn đề cơ bản (cả đề lý thuyết và thực nghiệm) đều được ủng hộ, chủ yếu các thầy chỉ hỏi lại những điểm chưa rõ, yêu cầu ban đề thi giải thích, góp ý về chi tiết, cách trình bày, góp ý về thêm bớt lượng câu hỏi. Cuối cùng thì biểu quyết đề đi đến thống nhất.