29/10/2004 15:14 GMT+7

Hành trình Cat Stevens - Yusuf Islam

Cat Stevens - Yusuf Islam
Cat Stevens - Yusuf Islam

TTO - Nếu phải chọn một nghệ sĩ quốc tế "rùm beng" nhất trong tháng, theo nghĩa được phương tiện truyền thông quan tâm, chắc chắn mọi người sẽ nghĩ ngay tới Yusuf Islam.

avSowEOR.jpgPhóng to
Chân dung Cat Stevens
TTO - Nếu phải chọn một nghệ sĩ quốc tế "rùm beng" nhất trong tháng, theo nghĩa được phương tiện truyền thông quan tâm, chắc chắn mọi người sẽ nghĩ ngay tới Yusuf Islam.

Cái tên khiến người ta liên tưởng tới những tín đồ Hồi giáo cực đoan, những phần tử khủng bố không ngại cài bom cảm tử vào người. Chính vì lẽ đó, người nghệ sĩ này đã không được quá cảnh vào đất Mỹ để chuẩn bị cho một dự án âm nhạc.

Từ Cat Stevens đến Yusuf Islam

Sinh vào tháng 7-1947 với tên khai sinh Steven Demetre Georgiou, là con trai út trong gia đình ba anh chị em có mẹ là người Thụy Điển, ba gốc Hy Lạp. Sinh trưởng trong một gia đình tương đối ổn định về kinh tế và có một nền giáo dục tốt tại West End, London.

OhwC8iEz.jpgPhóng to
Thời trai trẻ đầy danh vọng của Cat Stvens
Ở tuổi thiếu niên, cậu bé Steven đã bộc lộ năng khiếu âm nhạc. Khi lên đại học, cậu tham gia vào ban nhạc của trường Hammersmith với "nghệ danh" Steve Adams. Cái tên Cat Stevens ra đời khi anh bắt đầu ghi âm cho hãng Decca và có bài hit đầu tiên ở tuổi 18 là I love my dog.

Sự nghiệp tưởng chừng như thăng tiến với các sáng tác dẫn đầu bảng xếp hạng Anh quốc như Matthew and son, I'm gonna get me a gun, thì lại bị khựng lại vì căn bệnh lao quái ác 1968. Sau hơn một năm điều trị, Cat trở lại không được đón nhận như trước. Nhưng sau đó, chính các sáng tác đầy chất nội tâm và cá nhân đã khiến anh trở nên nổi tiếng trên đất Mỹ, bằng chứng là Wild World được Jimmy Cliff ghi âm đầu tiên nhanh chóng chiếm cảm tình của người Mỹ sành nhạc. Thành công lại đến khi Cat sáng tác ca khúc cho phim Harold and Maude 1972, một phim hài kịch châm biếm.

"Cần phải nói lại, bất cứ hình thức khủng bố, bạo lực nào cũng đều đối chọi với những gì tôi đã yêu quí và tranh đấu. Những ai đã biết tôi đều ủng hộ tôi. Cả đời tôi đi tìm kiếm hòa bình và sự cảm thông, tất cả đều phản chiếu rõ trong âm nhạc của tôi. Kể từ khi là một người Hồi, tôi đã tận tâm cho công việc giáo dục, từ thiện, giúp đỡ trẻ em khắp nơi trên thế giới."

Stevens đã đạt liên tiếp tám album vàng và 10 bài hit tại Anh, 14 bài khác tại Mỹ. Với những sáng tác Wild world, The first cut is the deepest, Father and son, Morning has broken, Lady D'Arbanville, Moonshadow, Oh very young…, Cat Stevens được xếp vào một trong những tượng đài xuất sắc nhất của dòng folk-rock phổ quát, bên cạnh James Taylor, Carole King, Bob Dylan…

Thế rồi năm 1977, trong cuộc đi tìm giá trị thật của cuộc sống (đa phần phản ánh trong các sáng tác của ông), Cat Stevens thành một tín đồ Hồi giáo dưới tên mới Yusuf Islam 1979, bỏ lại sau lưng bao hào quang danh vọng của một ngôi sao nhạc pop thời sung mãn. Yusuf cũng nổi tiếng trong cộng đồng người Hồi ở Anh. Ông thành lập trường tư, làm thầy giáo và làm chủ tịch nhiều quĩ từ thiện giúp đỡ trẻ em nghèo, là nhà hoạt động, người phát ngôn tích cực cho tôn giáo mình. "Stevens mới" vẫn đều đặn cho ra album nhạc Hồi.

Năm 2000, ông bị trục xuất khỏi Israel vì bị nghi là hậu thuẫn cho phiến quân Hồi giáo Hamas. Gần đây nhất, Yusuf không thể vào Mỹ vì có tên trong danh sách theo dõi của FBI. Tuy nhiên Yusuf đã lên tiếng chỉ trích lại, vì giới chức Mỹ không có bằng chứng nào liên hệ anh với quân khủng bố.

Người đàn ông của hòa bình

gW37S9fx.jpgPhóng to
Yusuf Islam

Morning has broken! Bình minh đã vỡ oà trên đất nước "Ngàn lẻ một đêm". Bom đã rơi. Xung đột mỗi ngày vẫn gay gắt. Những câu chuyện thần tiên, liệu lũ trẻ Iraq có còn được nghe bà kể trong thanh bình của những đêm trăng tròn? Nghe lại Morning has broken ngày nào của Cat Stevens, ít ra vào lúc này, sẽ mất đi cái cảm giác hớn hở, cảm giác tán dương cuộc đời đã mang đến những gì tốt đẹp nhất cho ta.

Bình minh thức dậy như một buổi sáng ban sơ. Chim két biết nói rồi. Hãy ngợi ca tiếng hát, tán dương bình mình và những ngày xuân trong lành của dương trần. Hạt mưa tinh mơ chan hòa ánh nắng thêm ngọt lịm hệt như sương sa đọng trên ngọn cỏ. Xuân viên mãn nơi bước chân người đi qua. Ánh dương này là của chúng ta. Buổi sáng này là của chúng ta. Vườn địa đàng như diễn ra trước mắt…

Phải rồi, nếu tiếng hát Cat Stevens lại được cất lên nơi chiến trường ác liệt nhất thế giới hiện nay, cũng như 1991 - thời điểm trước cuộc chiến Vùng Vịnh, Cat từng tới Baghdad trong sứ vụ giải cứu con tin; thì lời hát trên như một ước vọng hòa bình, cầu mong cho yên lành lại quay về với con người và đất nước Iraq hồn hậu.

Mong ước có thực hiện được hay không lại hoàn toàn khác, rất khó, khi mà những bình ổn thời hậu Saddam chỉ là chuyện vẽ vời trên bàn giấy, chính quyền Bush mỗi ngày một lún sâu, quân nổi loạn ngày càng hung hãn bất chấp tính mạng của mình. Thế nhưng, sống thì phải có một niềm tin. Niềm tin có một sức mạnh vô cùng to lớn. Không lạc quan chủ nghĩa đâu , Cat đã hát:

Muốn kêu lớn, thì hãy hét thật to. Muốn tự do, thì tự do. Có hàng triệu cách để thực hiện. Bạn có thể làm những gì bạn muốn. Cơ hội trong tầm tay bạn. Nếu bạn đã tìm thấy con đường mới, hãy làm ngay hôm nay. Bạn có thể biến mọi việc thành sự thật. Bạn có thể làm lại khi thất bại. Thấy chưa, dễ ẹt hà, chỉ cần bạn biết mình đang làm gì, mình là ai. - phần lời trong bài If you want to sing out, sing out.

Khi chính quyền Bush phát động cuộc chiến Iraq, cùng với văn nghệ sĩ thế giới, Yusuf lên tiếng phản đối bằng việc ghi âm lại hai bản Peace train (*) và Lady D'Arbanville (đổi thành Angel of War).

Peace train mở đầu bằng câu "Ngise'Khaya, Ngise'Khaya Ngise'Khaya, Ngise'Khaya, Ngise'Khaya" (*) được dàn đồng ca nam cất lên từ nhỏ đến lớn, từ chậm rãi đến dồn dập. Câu hát như tiếng xập xình của đoàn tàu, mỗi lúc con tàu càng đến gần. Yusuf không nói bóng nói gió, ông dùng thẳng từ "this country" (đất nước này) để chỉ Iraq - tàu hòa bình chở hoan lạc tới người dân Iraq - và còn nhằm vào những nước đã châm ngòi cuộc chiến - tàu hòa bình chở bom đạn về nơi nó được sản sinh.

Tôi mới hạnh phúc cách đây không lâu. Hãy nghĩ tới những điều tốt đẹp sẽ đến. Tôi tin rằng nó sẽ đến. Chỉ vài ngày thôi con tàu sẽ đến. Tôi mới vừa cười đùa đây mà. Hãy mơ về một thế giới như nó đã có… Tại sao chúng ta căm ghét nhau? Tại sao chúng ta không sống trong niềm vui sướng nhất… Tiếng tàu ngày một lớn dần. Đến mau tàu ơi… Bởi lưỡi hái của bóng tối ngự trị, tàu ơi hãy đến mau. Tàu hòa bình ơi đến mau. Chở tôi về nhà.

Nếu ai đã từng nghe Peace train ba mươi năm về trước sẽ nhận ra sự thay đổi trong Peace train qua bản dựng mới của Yusuf: tiếng hát "Stevens mới" già giặn hơn, chín muồi hơn; tiếng hối thúc đoàn tàu quyết liệt hơn với sự trợ giúp của dàn đồng ca nam, như ước nguyện hòa bình mà cả nhân loại đang hướng về Iraq.

Ai đó đã ví von cuộc đời như một chuyến đi vạn hành. Hành trình Steven Demetre Georgiou - Cat Stevens - Yusuf Islam là một hành trình không êm ả và vẫn chưa có trạm kết. Ở mỗi chặng, chắc hẳn đã nhiều lúc, Cat hay Yusuf giật mình thức giấc giữa đêm đen không một ánh sáng chỉ đường, để rồi sau đó nhiều phen ngỡ ngàng vì bao thăng trầm đã vượt qua. Yusuf sẽ đi nốt quãng đường còn lại...

______________

(*) Ngôn ngữ Zulu, Nam Phi nghĩa là "chở tôi về nhà"

Cat Stevens - Yusuf Islam
Trở thành người đầu tiên tặng sao cho bài viết 0 0 0

Tuổi Trẻ Online Newsletters

Đăng ký ngay để nhận gói tin tức mới

Tuổi Trẻ Online sẽ gởi đến bạn những tin tức nổi bật nhất

Bình luận (0)
thông tin tài khoản
Được quan tâm nhất Mới nhất Tặng sao cho thành viên