Giải Goncourt 2009: nữ giới lên ngôi

TT - Chiều 2-11-2009 (giờ địa phương), giải Goncourt 2009 - giải thưởng văn học có uy tín nhất của Pháp - được trao cho Marie N’Diaye với tiểu thuyết Trois femmes puissantes (Ba người phụ nữ quyền lực) do Gallimard xuất bản.

Marie N’Diaye trả lời phỏng vấn giới truyền thông - Ảnh: Le Monde

Ðược xem là thành công về mặt thương mại vì đã in lại mười lần và bán ra 140.000 bản, Trois femmes puissantes đề cập số phận đan xen của Norah, Fanta, Khady ở Pháp và Sénégal trong cuộc chiến vì phẩm giá. Từ khi thành lập vào năm 1903, đây là lần thứ 36 Nhà xuất bản Gallimard có ấn phẩm đoạt giải Goncourt.

Sinh năm 1967 tại Loiret (Pháp), Marie N’Diaye trải qua thời thơ ấu với người mẹ Pháp tại ngoại thành Paris, vì người cha Sénégal của Marie N’Diaye rời Pháp khi bà mới 1 tuổi.

Bắt đầu viết văn từ năm 12 tuổi và được định hướng bởi Jérôme Lindon - người sáng lập Nhà xuất bản Minuit, Marie N’Diaye xuất bản tiểu thuyết đầu tiên Quant au riche avenir vào năm 1985, khi đang học lớp 12. Sau đó, bà thôi học để toàn tâm toàn ý cho sáng tác. Bà hiện sống ở Berlin (Ðức) với chồng là nhà văn Jean - Yves Cendrey cùng ba con.

Marie N’Diaye đã đem lại niềm tự hào cho các nhà văn nữ vì từ khi Paule Constant được vinh danh năm 1998 với Confidence pour confidence, các nhà văn nam luôn thống trị giải Goncourt. Phát biểu với các phóng viên, Marie N’Diaye cho biết: "Rất hài lòng được là một phụ nữ nhận giải Goncourt".

Số tiền thưởng của giải Goncourt là 50 franc vào năm đầu tiên trao giải (1903) đến nay chỉ còn mang giá trị tượng trưng (10 euro) nhưng tác phẩm của người được giải Goncourt bao giờ cũng được độc giả đón chào nhiệt liệt.

Mùa giải văn chương Pháp Tác giả Frédéric Beigbeder khi vừa nghe tin đoạt giải Renaudot -Ảnh: AP Người Pháp hay dùng cụm từ saison littéraire (mùa văn chương) để chỉ thời kỳ công bố các giải thưởng văn học lớn, diễn ra vào mùa thu mỗi năm, sau mùa tựu trường. Ra đời năm 1918, giải thưởng lớn về tiểu thuyết của Viện Hàn lâm Pháp luôn mở đầu mùa giải văn chương và được công bố vào tháng 10 hằng năm. Giải thưởng lớn về tiểu thuyết năm nay được dành cho Pierre Michon với tác phẩm Les onze (Mười một người) do Verdier xuất bản. Số tiền thưởng của giải là 7.500 euro. Là tên gọi tắt của giải Théophraste Renaudot, giải Renaudot ra đời năm 1926 do sáng kiến của mười nhà báo và nhà phê bình Pháp. Theo truyền thống, giải Renaudot được công bố sau giải Goncourt. Giải Renaudot năm nay đã vinh danh Frédéric Beigbeder - biệt danh "kẻ gây rối" - với tự truyện Un roman français (Một quyển tiểu thuyết Pháp) do Grasset xuất bản. Frédéric Beigbeder là tác giả của tác phẩm ăn khách 99 francs (năm 2000, tác phẩm đã có bản tiếng Việt là 99F, Tinh Văn và NXB Văn Nghệ ấn hành) và đã nhận giải Interallié 2003 với tác phẩm Window on the world. Như vậy, trong số các giải thưởng văn học lớn, mùa giải văn chương Pháp 2009 còn chờ đợi kết quả các giải Femina (4-11-2009), Médicis (6-11-2009) và Interallié (công bố sau giải Femina).

CÔNG KHANH tổng hợp