Người mẹ ấy chấp nhận con mình mỗi khi dùng thuốc xong là mặt mày ngơ ngác, đờ đẫn. Cảm giác của người mẹ có đứa con “người ngoài nhìn vào biết ngay bệnh gì” - kể cả khi được dùng thuốc, khiến bà đã đôi lần chủ động bỏ thuốc đi, không cho con dùng nữa. Song mỗi lần bỏ thuốc bệnh tình của Đềm càng nặng thêm...

Theo bác sĩ Nguyễn Minh Tuấn, phó viện trưởng Viện Sức khỏe tâm thần (Bệnh viện Bạch Mai), mức hỗ trợ của Nhà nước chỉ đủ để người bệnh tâm thần dùng thế hệ thuốc cũ từ những năm 1950 với đầy những tác dụng phụ là lý do chính mà người bệnh không tuân thủ phác đồ. Trong khi đó cơ hội trở lại cuộc sống bình thường, có thể lao động và hòa nhập ở người bệnh khi sử dụng thuốc điều trị bệnh tâm thần thế hệ mới là rất lớn.

Từ đầu những năm 2000, sau khi bản quyền của sản phẩm gốc hết hạn, một thế hệ thuốc generic ra đời đã tạo điều kiện cho người bệnh tiếp cận dễ dàng hơn. Trong khi thuốc chính gốc có giá trung bình 20.000 đồng/viên, người bệnh dùng 1-2 viên/ngày thì thuốc generic của Ấn Độ, Hàn Quốc có giá thành khoảng 2.000 đồng/viên mà cho hiệu quả tương tự thuốc gốc (trung bình 60.000-100.000 đồng/tháng).

Bác sĩ Nguyễn Minh Tuấn cho hay thuốc generic dù đã rẻ hơn thuốc gốc 10-20 lần, nhưng bệnh nhân tâm thần vốn được xếp loại bệnh nhân được trợ cấp thuốc miễn phí, mà tiền trợ cấp ấy lại không đủ để mua thuốc mới nên đành dùng thuốc cũ.

Kinh nghiệm điều trị tại Viện Sức khỏe tâm thần cho thấy những người đáp ứng được thuốc mới, có điều kiện điều trị theo thuốc thì không thấy bỏ đơn, tuân thủ phác đồ điều trị chặt chẽ. Trong khi đó số người dùng thuốc cũ tự ý bỏ đơn thuốc là không kiểm soát nổi. Nhiều bệnh nhân trước đây dùng thuốc cũ thường xuyên phải nằm viện hai, ba tháng liên tục, nay cũng tình trạng bệnh như vậy, bệnh nhân chỉ phải điều trị 2-3 tuần là được trở về gia đình.

TS Lý Trần Tình - giám đốc Bệnh viện Tâm thần Hà Nội - cũng cho hay mức hỗ trợ người bệnh hiện nay đang cản trở hiệu quả điều trị. Theo TS Tình, tại Bệnh viện Tâm thần Hà Nội, chỉ tính đến trên 50% bệnh nhân được sử dụng thuốc generic thì đầu tư cho mỗi giường bệnh đã phải tăng gấp đôi so với hiện tại.

TS Ngô Thanh Hồi, giám đốc Bệnh viện Tâm thần ban ngày Mai Hương, chia sẻ: “Với mức hỗ trợ hiện nay, người bệnh ngoại trú tại viện chỉ được 290.000 đồng tiền thuốc/năm, người bệnh nghèo khó lòng có thể tiếp cận được thuốc mới. Chỉ nâng lên thành 100.000 đồng/tháng cho bệnh nhân thôi, tình hình sẽ khác”.