Theo Ủy ban Pháp luật, số vụ việc về hôn nhân và gia đình chiếm tới 50% số vụ việc về dân sự nói chung do tòa án hai cấp tỉnh và huyện giải quyết trong thời gian từ tháng 1-2003 đến 8-2006 và hiện có xu hướng gia tăng.

Mặt khác, việc cải cách tư pháp cũng đòi hỏi bộ máy tổ chức của tòa án phải đổi mới, kiện toàn theo hướng chuyên môn hóa, cụ thể là hình thành các tòa chuyên trách. Tuy nhiên, đa số thành viên ủy ban này chưa tán thành lập thêm tòa án hôn nhân và gia đình tại thời điểm hiện nay. Lý do được phó chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Trần Thế Vượng nêu ra là những bức xúc hiện nay của ngành tòa án không phải về cơ cấu, tổ chức mà quan trọng là “kiện toàn đội ngũ thẩm phán” được giao giải quyết án hôn nhân và gia đình. Mặt khác, việc xét xử sơ thẩm các vụ án hôn nhân và gia đình hiện phần lớn do tòa cấp huyện đảm trách, ở cấp tỉnh bình quân chỉ khoảng ba vụ/tháng. Thậm chí ở một số nơi, tòa chuyên trách “có ít việc làm, phải chuyển thẩm phán sang làm việc khác…”.

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phúc Thanh đề xuất: Nên tổng kết thực tiễn trước, sau đó Ủy ban Thường vụ Quốc hội (TVQH) sẽ xem xét tại phiên họp sau, hoặc Ủy ban TVQH khóa XII sẽ quyết định việc lập tòa chuyên trách về hôn nhân và gia đình. Riêng đề nghị của Tòa án nhân dân tối cao về phê chuẩn thành lập thêm Vụ Hợp tác quốc tế và Vụ Thống kê - tổng hợp thuộc cơ quan này, Ủy ban TVQH đã bày tỏ sự nhất trí cao.