Phóng to

Ông Huỳnh Văn Quỳ: “Giá tràm thấp, đành phải chia tay với cây tràm”

TT - Người dân đang đốn tràm do cây cừ tràm đã bị cọc bêtông thay thế trong xây dựng. Các doanh nghiệp (DN) cũng đã thấy được tiềm năng của cây tràm nhưng người dân không thể giữ tràm chờ DN đầu tư để khai thác...

Đốn tràm trồng lúa

Người trồng tràm điêu đứng do giá cừ tràm sụt giảm liên tục. Lúc cực thịnh giá tràm lên đến 70 triệu đồng/ha nhưng nay chỉ còn 25 triệu đồng/ha. Rừng tràm mất dần theo đà giảm giá của cây tràm.

Dọc theo quốc lộ 62 (tỉnh Long An) vô Đồng Tháp Mười, những cánh rừng tràm bạt ngàn năm ngoái giờ đây xen lẫn những bãi đất trống. Nhiều khu rừng tràm mới đốn, cây bị đốt cháy đen nằm ngổn ngang.

Những khu rừng tràm đã bị dọn sạch được cày lên để trồng lúa. Ông Nguyễn Văn Chín, chủ rừng tràm 6ha ở xã Thủy Đông (huyện Thạnh Hóa, Long An), ngậm ngùi: “Ngân hàng gửi giấy đòi nợ, trong khi hai năm nữa mới bán được tràm, đành phải đốn thôi”.

Theo ông Chín, giá lúa đang cao, sau ba tháng đã thu hoạch, tính ra mỗi hecta lúa có thể thu được 30-35 triệu đồng/năm, trong khi tràm phải chờ tới... sáu năm mới thu hoạch.

Một cán bộ hạt kiểm lâm cho biết chỉ trong vòng hai tháng, có khoảng 3.000ha tràm... biến mất. Riêng ở huyện Thạnh Hóa, nơi có diện tích tràm lớn nhất Long An, với hơn 19.000ha, từ đầu năm đến nay người dân đã đốn bỏ hơn 5.000ha tràm.

Theo tiến sĩ Mai Thành Phụng (Trung tâm Khuyến nông quốc gia - bộ phận thường trực tại TP.HCM), Đồng Tháp Mười hiện chỉ còn không tới 40.000ha tràm.

Chờ đến bao giờ?

Gần đây, trong khuôn khổ chương trình “Nghiên cứu, thăm dò nguồn nguyên liệu mới”, tập đoàn sản xuất bột giấy của Nhật (Oji Paper Co. Ltd) đã tiếp nhận 1,5 tấn nguyên liệu gỗ tràm của VN để thử mẫu.

Oji Paper kết luận: “Có thể dùng gỗ tràm làm bột giấy”. Cùng thời gian này, Trường đại học Cần Thơ và Tổ chức World Link Japan đã phối hợp với các đơn vị như Tổng công ty Giấy VN, Công ty Xuất khẩu gỗ VN... tiến hành nhiều thử nghiệm sử dụng gỗ tràm để chế biến gỗ gia dụng.

Các nghiên cứu này đi đến kết luận “gỗ tràm nếu được sấy đúng qui cách có thể thay thế các loại gỗ đang sử dụng hiện nay”.

Còn theo khảo sát của tiến sĩ Dương Văn Ni (Đại học Cần Thơ), nếu biết khai thác, gỗ tràm sẽ đáp ứng một phần nhu cầu nguyên liệu cho ngành sản xuất giấy. Tổng lượng giấy tiêu thụ trong 10 năm qua ở nước ta tăng bảy lần, từ 150.000 tấn/năm (1994) lên 1,11 triệu tấn (năm 2004).

Trong hai năm 2004-2005 mỗi năm phải nhập 480.000-500.000 tấn giấy. Trong thời gian này, các đơn vị cũng đã nhập 140.000 tấn bột giấy với mức giá tăng 20% so với năm 2003. Thế nhưng, theo tiến sĩ Ni, Nhà máy giấy Tân Mai đang đầu tư trồng cây keo lai, cũng chỉ đáp ứng 5-10% nhu cầu về bột giấy.

Hiện nay, số nhà máy sản xuất giấy và bột giấy ở cả nước là 300, mỗi nhà máy đều có sản lượng hằng năm từ 500-10.000 tấn. Cũng theo tiến sĩ Ni, riêng năm 2004, các công ty gỗ băm của VN đã xuất khẩu gần 780.000 tấn. Nhu cầu nhập khẩu gỗ băm từ các nước trong khu vực cũng khá cao.

Trung Quốc muốn tăng lượng nhập khẩu gỗ băm lên 6 triệu tấn vào năm 2010 và VN có thể trở thành nơi cung cấp gỗ băm ổn định. Ngoài ra, Hàn Quốc và Đài Loan cũng muốn nhập khẩu gỗ băm của VN. Thế nhưng, cây tràm và gỗ tràm vẫn đứng ngoài thị trường đầy hấp dẫn này.

Một nguồn tin cho biết đang có một dự án chế biến giấy từ gỗ tràm với vốn đầu tư cả trăm triệu USD. Một chuyên gia cho rằng với đà đốn tràm như hiện nay, tới đây khi gỗ tràm được khai thác sẽ phải mất nhiều tiền và thời gian để khôi phục vùng nguyên liệu tràm. Thế nhưng lúc này, với những người trồng tràm, họ không thể chờ các doanh nghiệp.