Cho mượn tên làm đại diện doanh nghiệp?

NG.T.

TT (TP.HCM) - Ông L.P., người đứng tên đại diện về mặt pháp lý của Công ty TNHH vận tải - xây dựng KV (trụ sở đặt tại Bình Thạnh, TP.HCM), mới đây đã đến Phòng đăng ký kinh doanh (ĐKKD) Sở Kế hoạch - đầu tư TP.HCM trình báo ông chỉ là người được thuê đứng tên thành lập doanh nghiệp (DN) chứ không phải là chủ chính thức. Ông L.P. cho biết có người quen đã nhờ ông làm việc này và trả công cho ông 5 triệu đồng.

Tuy nhiên, sau khi được cấp giấy chứng nhận ĐKKD vào tháng 7-2003, người mướn ông đứng tên lập DN đã ôm hồ sơ đi mất. Lo sợ công ty do mình đứng tên sẽ làm chuyện vi phạm pháp luật, ông đã đi khai báo để nhờ thu hồi giấy ĐKKD này.

Theo Phòng ĐKKD Sở Kế hoạch - đầu tư TP, trường hợp của ông L.P. không phải là cá biệt. Thời gian gần đây phòng đã nhận được không ít “lời kêu cứu” vì chuyện “lỡ đứng tên giùm để thành lập DN nhưng bây giờ DN đã biến mất tăm”.

Trong số này có những DN thành lập từ năm 2001 hoặc 2002, đã được cấp mã số thuế và đã khắc dấu, nhưng người đứng tên đại diện báo là “không biết gì về hoạt động của DN từ trước đến nay”, như trường hợp Công ty TNHH xây dựng - thương mại - dịch vụ KM do ông L.Q.H. đứng tên đại diện, Công ty TNHH thương mại - dịch vụ AT do bà N.M.A. làm đại diện pháp lý, Công ty TNHH xây dựng - thương mại VH do bà L.T.K.M. làm đại diện...

“Ông L.P. còn may mắn vì công ty mới thành lập, chưa đăng ký với ngành thuế và chưa khắc dấu nên khó có khả năng thực hiện những hành vi vi phạm pháp luật. Còn những trường hợp khác quả là đáng lo” - một cán bộ của Phòng ĐKKD Sở Kế hoạch - đầu tư nhận xét.

Theo nghị định 37/2003 qui định xử phạt vi phạm hành chính về ĐKKD, việc mượn tên họ để kê khai thành lập, quản lý DN là vi phạm qui định về kê khai nhân thân của người thành lập DN, sẽ bị phạt tiền 1-5 triệu đồng, đồng thời phải thực hiện việc đăng ký cấp lại giấy chứng nhận ĐKKD.

Trường hợp vi phạm được phát hiện sớm như ở Công ty KV, các cơ quan chức năng bên cạnh việc xử lý vi phạm về ĐKKD, còn có thể thông tin cho nhau để ngăn chặn kịp thời việc đăng ký mã số thuế và khắc con dấu (những điều kiện để có thể tiến hành những hành vi như lừa đảo, mua hóa đơn thuế để sử dụng bất hợp pháp...).

Còn ở các trường hợp khác, các cơ quan chức năng rất khó khăn trong việc xử lý vi phạm ĐKKD (do DN đã biến mất ở trụ sở), đồng thời tác động ngăn chặn những hành vi vi phạm pháp luật (có thể xảy ra) cũng rất hạn chế.

Đó là chưa kể việc các DN này đã có thể thực hiện những hành vi vi phạm pháp luật trong thời gian hoạt động, trước khi người đứng tên đại diện DN đến trình báo việc cho mượn tên để thành lập DN.

Một luật sư phân tích rằng thường những người có tư tưởng làm ăn không đàng hoàng mới thực hiện những hành động như mượn người đứng tên lập DN. Do đó người dân cần cảnh giác, đừng xao lòng vì một khoản tiền vài triệu đồng hoặc những lời hứa hẹn ngon ngọt khác mà có khi phải trả giá rất nặng nề.

NG.T.