Đến sau 9g, nhân viên bãi giữ xe nghe tin cảnh sát vừa phát hiện thi thể Mark trong căn hộ ở SoHo.

Con trai cả của Bernard Madoff tự sát

Phóng to

Mark Madoff (bìa phải) và bố mẹ - Ảnh: Reuters

Sáng thứ sáu 10-12, khi đỗ chiếc Land Rover đen tại bãi xe Mercer Parking, Mark Madoff vẫn không có biểu hiện gì khác thường. Sau khi “bo” 400 USD cùng chiếc thiệp in hình chim cánh cụt, Mark Madoff cảm ơn nhân viên bãi xe. Vậy mà...

Đời cha ăn mặn...

Cả Mark và em trai Andrew Madoff đều hứng chịu gánh nặng để lại từ vụ lừa đảo tài chính rúng động nước Mỹ do ông bố Bernard Lawrence Madoff gây ra. Tuy nhiên, Mark dường như bị sốc nặng hơn và không thể chịu đựng nổi về mặt tâm lý.

Theo một số người quen biết và gần gũi gia đình Madoff, Mark thường tâm sự rằng tại sao bố ông có thể gây ra tội ác khủng khiếp khiến cuộc đời con cái mình lao đao và bị ảnh hưởng nặng nề như vậy. Quyết định tự tử (treo cổ bằng dây cột cổ chó!) để kết thúc sự dằn vặt, đau khổ và giày vò lương tâm - vào ngay năm thứ hai kể từ ngày bố bị bắt (hiện thụ án 150 năm tù) - dường như đã cho thấy “thông điệp” Mark muốn để lại.

Từ khi vụ “mượn đầu heo nấu cháo” của Bernard Madoff bị phanh phui, Mark ngày càng mất dần niềm tin từ giới làm ăn Phố Wall, đặc biệt là bạn bè (trong đó có nhiều người bỏ tiền vào “quỹ đầu tư” Bernard Madoff). Thời gian gần đây, hoạt động làm ăn của Mark tại Phố Wall gần như tê liệt, không văn phòng giao dịch chứng khoán nào dám thuê ông và ông đành giết thời giờ rảnh bằng cách nghiên cứu các ứng dụng cho máy tính bảng iPad của Apple.

Ngày 15-10-2009, cảnh sát New York từng lùng sục khắp nơi để tìm Mark sau khi cô vợ Stephanie hốt hoảng trình báo việc chồng đột nhiên “mất tích” (cô vợ cho biết chiều tối hôm đó hai người cãi nhau và sau đó Mark bỏ nhà ra đi với chiếc Vespa). Sáng hôm sau, Mark về nhà, nói với cảnh sát rằng mình ngủ qua đêm ở khách sạn sau khi gặp bác sĩ tâm lý tại Trung tâm y khoa Weill Cornell.

Có thể nói vụ việc (Bernard Madoff bị phanh phui) đã đi quá xa khuôn khổ một vụ án kinh tế thuần túy đối với các thành viên gia đình Madoff. Nhiều lần Mark nhận được thư nặc danh đòi giết mình (lẫn cậu em trai). Cuộc sống gia đình Mark bị xáo trộn đến mức vợ ông phải đệ đơn lên Tối cao pháp viện New York xin đổi họ Madoff của mình cũng như hai đứa con thành Morgan, trước “những lời đe dọa giết chết” và “vì sự an toàn của tôi và các con”.

Sinh năm 1964 tại Roslyn (New York), Mark tốt nghiệp cử nhân kinh tế Đại học Michigan và sau khi ra trường về làm việc ngay cho bố khi mới 22 tuổi ở Công ty đầu tư chứng khoán Bernard L. Madoff Investment Securities (BLMIS). Như nhiều cậu ấm nhà giàu, Mark sống như một công tử bột “xài tiền không thấy hết”. Vanity Fair cho biết trong ba tháng năm 2008, Mark đã xài hơn 77.000 USD để thuê máy bay riêng đi du hí. Nơi nghỉ mát gia đình Mark là khu trang trại rộng khoảng 13.350m2 trị giá 6,5 triệu USD ở Nantucket (Massachusetts) và một nông trại nữa ở Greenwich (Connecticut).

“Mark yêu lối sống xa hoa, thích tận hưởng việc đi máy bay riêng hoặc vào cửa hàng Dunhill và móc túi trả 200 USD chỉ để mua chiếc ô” - một nhân viên giao dịch chứng khoán từng làm ăn với Mark kể với tờ Vanity Fair năm 2009. Cuộc sống hào nhoáng chỉ bắt đầu kết thúc vào ngày định mệnh 10-12-2008, khi Bernard Madoff đột ngột gọi hai con trai vào phòng riêng và tâm sự rằng tất cả sự giàu có, của cải và tài sản gia đình đều “dựa căn bản vào sự dối trá”. Lập tức sau đó, Mark cùng em trai gặp luật sư riêng xin tư vấn và họ được khuyên trình báo cảnh sát. Sáng hôm sau, Bernard Madoff bị bắt tại căn hộ sang trọng ở Manhattan.

Phóng to

Luật sư Irving Picard - người “tìm lại công bằng” cho những nạn nhân của Bernard Madoff - Ảnh: Reuters

Mark có vô can trong vụ lừa đảo của bố?

Không chỉ là nỗi nhục ê chề từ hành động lừa đảo của bố, Mark cùng nhiều thành viên gia đình phải đối mặt sức ép pháp lý, đặc biệt đơn kiện của luật sư Irving Picard (người được tòa chỉ định truy đòi bồi thường cho các nạn nhân vụ lừa đảo 65 tỉ USD của Bernard Madoff). Tháng 10-2009, Picard bắt đầu “làm nóng” chuỗi sự kiện đáo tụng đình thời “hậu Madoff” bằng việc kiện Mark tội nhận ít nhất 66,9 triệu USD một cách bất hợp pháp qua BLMIS (một tuần trước khi chết, Mark lại bị Picard kiện lần thứ hai).

Trong thực tế, gần như suốt hai năm từ khi Bernard Madoff bị bắt, Mark cùng các thành viên gia đình đã trở thành miếng mồi bị luật sư đại diện các nạn nhân săn ráo riết. Nhiều người tin rằng Mark không hoàn toàn vô can trong quá trình lừa đảo của bố.

John W. Moscow thuộc Hãng luật Baker & Hostetler nói rằng một công ty tại London do Mark quản lý (Madoff Securities International) thật ra là “bình phong để che giấu bản chất thật sự cùng nguồn tiền đánh cắp từ khách hàng của công ty mẹ BLMIS, rồi lại được đưa về BLMIS dưới dạng các giao dịch phức tạp do Mark và Andrew điều hành”. Ngay cả trong trường hợp anh em Madoff không biết nhiều về hành vi lừa đảo của bố, họ cũng có thể bị quy tội trốn thuế, làm giả hồ sơ lưu và thư tín...

Không ít nạn nhân đã phẫn nộ khi biết rằng thành viên gia đình Madoff lâu nay từng “ăn trắng mặc trơn” nhờ đồng tiền mồ hôi nước mắt của họ. Peter Madoff từng chi 441 USD cho món ăn lạ gọi là tal bagels ở một nhà hàng hạng sang tại khu Thượng Đông Manhattan; Mark từng chi 8.400 USD cho một đêm nghỉ ở khách sạn năm 2008 và 2.166 USD cho một lần mua sắm ở cửa hàng Apple; Andrew từng chi 2.395 USD cho lần mua quần áo tại cửa hàng Polo Ralph Lauren...

Theo cây bút điều tra Lucinda Franks (từng đoạt giải Pulitzer) viết trên TheDailyBeast, tổ chức Mark & Stephanie Madoff (MSM - tên chính thức của một công ty “bình phong” tại New York) bắt đầu được thành lập vào tháng 12-2007 nhưng không hề đóng xu thuế nào bởi thực tế nó không hề hoạt động. MSM không có nhân viên, không nguồn góp quỹ và chỉ có ba thành viên điều hành gồm Mark, Stephanie và Andrew. Vốn pháp định công ty 2 triệu USD được công bố chỉ là một thủ thuật để qua mắt nhà chức trách.

Dù là “quỹ từ thiện” nhưng MSM không tổ chức chương trình từ thiện nào trong năm 2007 và chỉ trao vỏn vẹn 135.000 USD năm 2008 (chỉ nhỉnh hơn quy định tối thiểu là 5% vốn công ty, theo luật liên bang Hoa Kỳ). MSM cũng chẳng có tên trong sổ niên giám New York City năm 2007 và 2008. Thay vì mướn một hãng kiểm toán ở New York, nơi MSM có trụ sở, công ty này lại thuê Price Waterhouse ở Pittsburgh (Pennsylvania). Tuy nhiên, khi phóng viên điều tra Lucinda Franks liên hệ với nhân viên kế toán (người từng ký tên làm sổ sách cho MSM và nay đã chuyển chỗ làm), một nhân viên Price Waterhouse nói rằng chưa hề thấy tên Madoff trong hồ sơ lưu và “tôi cũng không thấy bất kỳ tổ chức Mark Madoff nào trong máy tính”!

Trong tiến trình điều tra, người ta còn phát hiện Bernard Madoff đã “mượn tạm” hơn 30 triệu USD từ khách hàng cho nhiều thành viên gia đình vào năm 2007 và 2008, trong đó có 6,5 triệu USD để vợ chồng Mark mua căn biệt thự ở Nantucket và 9 triệu USD cho người em mình (Peter Madoff) vào ngày 3-12-2008 - chỉ chín ngày trước khi Bernard bị bắt. Bernard cũng mua căn hộ 4,5 triệu USD tại New York cho cậu ấm Andrew (tất cả bất động sản trên hiện đều bị phong tỏa và một phần được đấu giá).

Với cái chết của Mark, tiến trình điều tra và kiện tụng gia đình Madoff không vì vậy mà ngưng trệ hay ngừng lại, theo các luật sư đại diện nạn nhân (thậm chí năm đứa cháu của Bernard, trong đó tất nhiên có con của Mark, cũng có tên trong hồ sơ kiện). Người ta đang đòi gia đình Madoff bồi thường tổng cộng hơn 30 tỉ USD. Cụ thể, luật sư Irving Picard đang “tầm nã” 248.000 USD từ gia đình Andrew, 274.000 USD từ bốn đứa con của Mark (hai với vợ trước và hai với vợ hiện tại). Ngoài ra, Peter (em trai Bernard Madoff) cùng Mark và Andrew cũng bị kiện đòi bồi thường 80 triệu USD từ một đơn kiện tại London (đó là chưa kể loạt vụ khởi tố của Bộ Tư pháp và Ủy ban chứng khoán Hoa Kỳ nhằm vào các cựu nhân viên BLMIS mà mới nhất là hai cựu nhân viên vào hạ tuần tháng 11-2010).

Giới luật sư cho rằng các thành viên còn lại của gia đình Madoff phải chịu trách nhiệm trực tiếp những gì ông bố gây ra, và những gì “của thiên” phải “trả địa”, bởi gần như tất cả của cải, tài sản mà họ có được đều từ những đồng tiền phi pháp mà Bernard Madoff lừa bịp của người khác.