Phóng to

Trung Quốc đang đặt yêu cầu cấp bách về nguồn nhân tài cho đất nước

TT - Kết quả một cuộc thi khoa học trong giới học sinh phổ thông đã làm nhiều nhà giáo dục TQ phải suy nghĩ. Kỳ thi “Chìa khóa vàng” lần 15 của TQ ra đề: viết về bất cứ gì mà thí sinh thích trong chủ đề “công nghệ gen”. Bà Gu Yang, một thành viên ủy ban tổ chức cuộc thi, đúc kết: “Học sinh càng lớn trí tưởng tượng càng tệ, căn cứ vào những bài tiểu luận họ nộp!” (Tân Hoa xã 22-12).

Theo tổng kết của ủy ban nêu trên: “các loại bom gen và sự kiểm soát của chính phủ đối với những tổ chức nhân bản con người” là những ý tưởng phổ biến nhất trong các bài viết của học sinh lớn. Đa số học sinh cấp III tỏ vẻ “có quan điểm chính trị” và “theo đúng một khuôn mẫu” như trên trong khi những học sinh cấp II thì lại giàu trí tưởng tượng, tư duy tự do hơn và mạnh mẽ hơn.

Bài viết của nhóm thí sinh này nói về thực phẩm biến đổi gen, sinh sản vô tính có thể giúp con người trong việc lập các thành tích thể thao hay đơn giản là giúp họ tiến bộ hơn trong lớp học, xây những con đường đóng mở như khóa kéo, những chìa khóa bằng thẻ từ và vô số các đề tài sáng tạo làm ban giám khảo bất ngờ.

Các nhà giáo dục TQ đã ra sức tìm hiểu xem tại sao những học sinh sắp vào đại học lại có trí tưởng tượng nghèo nàn hơn đàn em như vậy. Tác giả Wang Xinsheng, chủ tịch tạp chí Con người và khoa học, nhận định rằng chính sự thiếu thông tin đã trói buộc tư duy và làm kém trí tưởng tượng.

Nhưng vì sao lại thiếu thông tin trong một xã hội tưởng là quá nhiều thông tin này? Thì đây, Wang lý giải: “Hệ thống thi cử hiện nay của TQ đã buộc học sinh phải “cày bừa” cật lực trên đống bài tập, cho họ quá ít thời gian để đọc những sách khoa học phổ thông bên ngoài lớp học.

Sự thật là học sinh TQ không thiếu óc tưởng tượng và sáng tạo, chẳng qua họ đã không có thời gian để mà tưởng tượng”. Hãng tin Tân Hoa xã cũng khẳng định thực tế nhiều học sinh TQ đang phải đối mặt với cuộc cạnh tranh gay gắt để lọt vào được cổng trường đại học bởi một nửa trong số họ sẽ bị khước từ cơ hội học tập sau những kỳ thi tuyển gắt gao này.

Không phải ngẫu nhiên mà các đại học danh tiếng như Đại học Thanh Hoa, Đại học Bắc Kinh được kêu gọi phải vào cuộc đào tạo giáo viên trong đợt chấn chỉnh hàng ngũ giáo viên từ nay tới năm 2020, bỏ qua mô hình cứng nhắc là các đại học bình thường thì đào tạo giáo viên trung học, trong khi các trường trung học sư phạm thì đào tạo giáo viên cấp I (Chinadaily, 24-12). Nếu không, như lời bà Gu Yang than phiền, với đà này người ta chỉ có thể tìm thấy những Thomas Edison tiềm tàng của TQ tại các lớp phổ thông đầu cấp!

Người TQ đã bắt đầu hành động khi nhận thấy trong xã hội thông tin vũ bão hiện nay, các nền kinh tế đang cần nhiều hơn những người trẻ có khả năng đột phá bằng sự linh hoạt, sáng tạo hơn là những con người chỉ học làm theo khuôn mẫu.